Finans sektörü son bir yılda dijitalleşme hızını artırdı. Sektörün dijitalleşme performansında yeni ürün ve hizmetlerin yanında çıkarılan yönetmelikler de etkili oldu. Geçtiğimiz yıl gerçekleşen üç önemli gelişme özellikle sektörün dijitalleşmesine damga vurdu. Bunlardan ilki 2022 yılında BDDK’nın yayınladığı “Dijital Bankalar ve Servis Bankacılığı” yönetmeliği oldu. Yönetmelik sayesinde fintek girişimleriyle finansal kuruluşlar, farklı lisanslar ve API’lerle kendi ekosistemlerini oluşturabilirken finteklerin de hizmet alanı genişledi.
İkinci gelişme de Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın 29.12.2022 tarihinde dijital Türk Lirası ağı üzerindeki ilk ödeme işlemini gerçekleştirdiğini açıklamasıydı. Dijital cüzdanlar aracılığıyla kullanılacak dijital Türk Lirası ile Türkiye’de yer alan kurum ve kuruluşlar arasında yapılan işlemlerin kolaylaşıp hızlanması bekleniyor. Yılın sonuna doğru yaşanan son gelişmeyle Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) bir adım atarak Açık Bankacılık alanında önemli bir düzenleme getirdi. Bu adımla, bankalar, Bankalararası Kart Merkezi (BKM) tarafından geliştirilen ve taraflara standart Açık Bankacılık işlemleri sunulmasını sağlayan ‘Açık Bankacılık Geçidi’ (GEÇİT) altyapısı üzerinden hizmet vermeye başlayacak. Böylece banka ve fintekler arasındaki iş birliği ortamı gelişecek, finansal kapsayıcılık artacak.
Finteklerin faaliyet alanı genişledi
Bu üç gelişmenin sektöre etkilerinin detaylarına gelince… Dijital Bankalar ve Servis Bankacılığı” yönetmeliği sayesinde fintek girişimleriyle finansal kuruluşlar, farklı lisanslar ve API’lerle kendi ekosistemlerini oluşturabilirken finteklerin de hizmet alanı genişledi. “Servis Bankacılığı” ve “Açık Bankacılık” altyapıları, yeni fintek girişimleriyle finansal kuruluşlar arasındaki bağı güçlendirdi, bankaların birer platform haline gelmesine ve yeni iş birliği stratejileri geliştirmelerine fırsat sundu.
Finansal hizmetler tabana yayılıyor
Regülasyondaki gelişmeler, finansal hizmetlerin tabana yayılmasına da katkıda bulundu. Tahminlere göre, bugün bankacılık şemsiyesi altında olmayan kesim Türkiye nüfusunun yaklaşık yüzde 31,4’ünü oluşturuyor. Dijital banka ve servis modeli bankacılığı ile bugüne kadar çeşitli nedenlerle bankaların ulaşamadığı bu yüzde 31,4’lük kesimi finansal sistem içerisine alma şansı oluştu.
Maliyetler düşerken satın alma gücü arttı
Dijital tarafta sunulan hizmet çeşitliliği arttıkça da ihtiyaçlar daha iyi karşılanmaya başladı. Bütün bu gelişmeler ışığında finans dünyasında rekabetin yanı sıra tüketiciye, yatırımcıya ve müşteriye sağlanacak faydalar arttı.
Finansal teknolojiler sayesinde maliyetler düşerken daha fazla finansal hizmet hem hane halkının satın alma gücünü artırdı hem KOBİ’lerin ticari performansını desteklemeye başladı.
Para hareketleri kayıt altına alınacak
Finans sektörünün dijitalleşmesi konusunda atılan bir diğer önemli adım olan dijital Türk Lirası’nın test edilme süreci 2023 yılının ilk çeyreğinde devam edecek. Dijital Türk Lirası ile ödemeler zaman ve mekan sınırı olmadan internet aracılığıyla 7/24 dijital ortamda gerçekleştirilebilecek. Dijital Türk Lirası sanal ortamda dijital olarak üretildiğinden üretim maliyeti çok düşük olacak. Dijital para hareketleri düzenleyici ve denetleyici kurumların gözetiminde ve denetime açık olduğu için para hareketleri daha kolay kayıt altına alınacak.
“2023 etkin uygulamalar göreceğimiz bir yıl olacak”
Önümüzdeki süreçte finansal sistemin daha hızlı dijitalleşip gelişeceğini belirten Paynet Genel Müdürü Onur Ertürk, “Dolayısıyla finansal sistemin tabana yayılacağını, finansal kapsayıcılığın artacağını ve kayıt dışı ekonominin azalacağını göreceğiz” diyor. Özellikle servis modeli bankacılığı ile sektörde yeni bir dönemin başladığına dikkat çeken Ertürk, sözlerini şöyle sürdürüyor:
“Servis bankacılığı modeliyle finteklerle finansal kuruluşlar farklı lisanslar ve API’lar ile kendi ekosistemlerini oluşturabiliyor. Fintekler ölçek bağımsız neredeyse her sektörde faaliyet gösteren işletmeler için arayüzler geliştirerek finansal ürünlere erişimin önündeki engellerin kaldırılmasına önemli katkılar sağlarken işletmelerin katma değerli servislere erişimini mümkün kılıyor. 2022’de finteklerin fonksiyonlarını destekleyen ve faaliyet alanlarını genişletmeleri için cesaretlendiren adımların atıldığını gördük. 2023 de bu gelişmelerin sonuçlarını ve etkin uygulamalarını göreceğimiz bir yıl olacak. Finans sektörünün dijitalleşme hızının artacağına tanıklık edeceğiz.”
