Finlandiya hükümeti bugün yaptığı açıklamada, Finlandiya ile Estonya’yı birbirine bağlayan deniz altı gaz boru hattı ve telekomünikasyon kablosundaki hasarın “dış faaliyetlerden kaynaklanmış gibi göründüğünü” ve bu konuda soruşturma başlattıklarını söylediler.
Fin ve Estonyalı gaz sistemi operatörleri Pazar günü Balticconnector boru hattında olağandışı bir basınç düşüşü fark ettiklerini ve ardından gaz akışını kestiklerini söylediler .
Düzenlediği basın toplantısında konuşan Başbakan Petteri Orpo, boru hattı sızıntısına sabotaj adı vermekten kaçındı ancak bunun düzenli operasyonlardan kaynaklanamayacağını söyledi :
“Yapılan ön değerlendirmeye göre, gözlemlenen hasarın borunun normal kullanımından veya basınç dalgalanmalarından kaynaklanmış olması mümkün değil. Hasarın dış faaliyetlerin sonucu olması muhtemel”
Orpo, Finlandiya Ulusal Soruşturma Bürosu’nun sızıntıyla ilgili soruşturmaya öncülük ettiğini belirterek, sızıntının Finlandiya’nın ekonomik bölgesinde meydana geldiğini ekledi. Estonyalı yetkililere göre, Finlandiyalı cep telefonu operatörü ve internet servis sağlayıcısı Elisa’ya ait olan veri kablosunun hasarlı bölgesi muhtemelen Estonya’nın ekonomik bölgesinde yer alıyor ve Estonya ordusu konuyu araştırıyor.
Estonya’nın başkenti Tallinn’de Savunma Bakanı Hanno Pevkur gazetecilere verdiği demeçte, Estonyalı yetkililerin Baltık konektöründeki hasarın “mekanik” ve “insan yapımı” olduğunu doğrulayan fotoğraflar aldığını söyledi.
“Bu hasara bir dalgıcın ya da küçük bir su altı robotunun yaratmadığı bir kuvvet neden olmuş olmalı; Hasar daha büyük”
diyen Pevkur, sismologların daha önce olay yerinde herhangi bir patlama olmadığını belirttiğini de sözlerine ekledi. Estonya Jeoloji Servisi’nden sismolog Heidi Soosalu, Salı günü Estonya kamu yayıncısı ERR’ye, Balticconnector’ın şüpheli bir sızıntı geliştirdiği dönemde ne Estonya ne de Finlandiya sismik istasyonlarında patlamaya benzer herhangi bir şey kaydedilmediğini söyledi.
Bir muhabirin, hükümetin son olayda Rusya’nın parmağı olduğundan şüphelenip şüphelenmediği sorusuna Orpo, yetkililer Finlandiya’daki soruşturmayı tamamlamadan potansiyel failler hakkında spekülasyon yapmak istemediğini söyledi.
Boru hattı olayının Çarşamba ve Perşembe günü Brüksel’de yapılacak NATO savunma bakanları toplantısının gündemine alınması bekleniyor.
77 kilometre uzunluğundaki (48 mil uzunluğunda) Balticconnector boru hattı, Finlandiya Körfezi boyunca Finlandiya’nın Inkoo şehrinden Estonya’nın Paldiski limanına kadar uzanıyor. Talep ve arza bağlı olarak Finlandiya ile Estonya arasında doğal gaz aktarımı çift yönlüdür. Estonya’nın gaz sistemi operatörü Elering, Pazar günü erken saatlerde boru hattından akan gazın çoğunun Finlandiya’dan Estonya’ya gittiğini, oradan da Letonya’ya iletildiğini söyledi.
Büyük ölçüde Avrupa Birliği tarafından finanse edilen 300 milyon euroluk (318 milyon dolar) boru hattı, 2020 yılının başında ticari faaliyetlere başladı. Boru hattının kapatılmasının ardından Estonyalı tüketicilerin Letonya’dan gaz aldığı kaydediliyor.
Avrupa şu anda kışa yönelik gaz depolama kapasitesinin %97’sini doldurmuş olsa da, arz güvenliği hâlâ boru hattı gazı ve LNG teslimatlarına bağlı.