1 aydır kripto para borsası FTX’in nasıl battığını, müşterilerini filan konuşuyoruz ama kurucusu ve ayrılan CEO’su Sam Bankman-Fried ancak bugün tutuklandı. Suç ortağı Alameda’nın CEO’su Caroline Elison ise hala serbest.
Neden tutuklandı derseniz, ABD resmi olarak suç duyurusu ve iade talebi yapmış durumda. SBF ise FTX’in merkezi Bahamalar olduğu için orada yaşıyordu. Bahamalar, Miami’nin ve Küba’nın yakınlarında bir adalar topluluğu.
Bahamalar Başbakanı Philip Davis şöyle bir açıklama yaptı :
“Bahamalar ve ABD, kamu güvenine ihanet etmiş ve kanunları çiğnemiş olabilecek FTX ile bağlantılı tüm bireylerden hesap sormak konusunda ortak çıkarlara sahip.”
FTX, müşterilerine ait en az 1 milyar dolarlık fonun ortadan kaybolduğu ortaya çıkınca kasım ayında iflas süreci başlatmış ve şirketin CEO’su Bankman-Fried istifa etmişti.
Ne Olmuştu?
FTX, 2019 yılında kurulan bir kripto para alım satım platformuydu ve ayrıca kripto riskten korunma fonu işletiyordu. 2019-2022 arası müthiş bir büyüme gösteren ve en büyük 3.cü kripto para borsası haline gelen FTX’in yatırımcıları arasında devlet fonları bile vardı. Ontario emeklilik fonu, BlackRock gibi büyük girişim sermayesi ve fonların yatırımlarının yanısıra ilk yatırımcıları arasında –aslında rakipleri olan– Huobi ve Binance gibi kripto para borsaları da vardı. Ve şirket 3 yıl içinde 32 milyar dolar değerlemeye ulaştı.
Şirketin alt firması Hong Kong merkezli Alameda Research ise 2017’de SBF ve Tara Mac Aulay tarafından kurulmuş bir başka kripto para ticareti yapan firmaydı.
Alameda Research, Mayıs ve Haziran 2022’de bir dizi kayıp yaşayınca FTX CEO’su Sam Bankman-Fried’in sonradan “kötü bir karar” olarak tanımladığı operasyonla FTX rezervlerinin yarısı –yasak olduğu halde– Alameda’ya aktarıldı.
Kripto para sitesi Coindesk 2 Kasım’da FTX ve ilintili şirket Alameda’nın rezervleri ile ilgili haber yapınca, şirketin zor durumda olduğu ortaya çıktı. Arkasından diğer bir kripto para borsası olan Binance o günlerde ellerindeki tüm FTX tokenlarını (FTT) satacağını açıklayıp paniği ve FTX’in batışını hızlandırdı ve arkasından Binance’ın şirketi satın alacağı konuşuldu ama olmadı. Binance şu anda ciddi suçlamalarla karşı karşıya. Öyle ki son 24 saatte paniğin etkisi ile kullanıcıların Binance’ten çıkardığı para 2 milyar doların üzerinde.
FTX’in platform kullanıcılarından çaldığı miktarın ise 8 milyar dolar ve yatırımcılarından 2 milyar dolar aldığı tahmin ediliyor. Bu paralar ortalıkta yok.
Komik olan bir durum da şu; ilk haberi yapan Coindesk’in ana şirketi olan Genesis de zor durumda ve müşterilerine fonlarını veremiyor.