Nisanın son günlerine yaklaştığımız bugünlerde 3G imtiyaz sözleşmelerinin BTK ile operatörler arasında imzalanmasını ve 3 aylık sürenin işlemeye başlamasını bekliyoruz. Konuyla ilgili ıslak imza, ARGE şartı ve imtiyaz sözleşmelerinde başka nasıl maddeler olduğunu, BTK 2.Başkanı Galip Zerey’e sormuştuk. Antalya’da 1 hafta önce yaptığımız röportajda, imtiyaz sözleşmeleri tarihi 25 nisan civarında imzalanacak olarak belirtiliyor ama son gelişmeler bu tarihin 30 nisana çekildiği şeklinde. Bunu not edelim:
Diğer yandan özellikle not etmek istediğim bir husus var; BTK, yabancı üreticiler tarafından yerli ARGE şartı nedeniyle eleştiriliyor ve zorlanıyor. Bu zorlamanın AB’deki toplantılarda da BTK üzerine uygulanmaya çalıştığı bilgisini de alıyoruz. Ancak BTK bu konuda ısrarlı. Turk-internet.com olarak biz de BTK’yı bu konuda kutluyor ve destekliyoruz. Bunu da belirtmek isteriz.
Galip Zerey’in 3G konusundaki sorularımıza verdikleri cevaplar şöyle :
Turk-internet.com : 3G Danıştay’dan olumlu görüş aldı. BTK’ya geliyor. Bundan sonraki süreci bize anlatabilir misiniz?
Galip Zerey : Bundan sonraki süreçte, kurul kararı alınması gerekiyor. Kurul kararı ile 3 operatör ile imzalayacağımız imtiyaz sözleşmesinin metnini onaylayacağız. Bu metin hazırlanırken de, Danıştay görüşlerini dikkate almak durumundayız. Genel prensip olarak, Danıştay’ın önerdiği bütün görüşler aynen birebir dikkate alınıp, imtiyaza işleniyor. İmtiyaza işlenmiş haliyle de kuruldan geçtikten sonra 20-25 nisan civarında 3 operatörle İstanbul’da bir imza töreni yapacağız ve bu törene sayın bakanımız Binali Bey de katılacak ve ondan sonra 3 aylık süre başlayacak.
Turk-internet.com : İmtiyaz sözleşmesinde bize belirtebileceğiniz ilginç maddeler var mı?
Galip Zerey : İmtiyaz sözleşmesinde, ilginç madde olarak, Türkiye’ye özgü, dünyada benzeri olmayan, Türkiye’nin şartlarına göre bizim özel olarak koyduğumuz maddeler var. Bu maddeler, satın alınacak cihazların ve yazılımın belli bir yüzdesinin yerli olması ile ilgili. Bu % 40 civarındadır. Yerli olması ve her bir üretici firma için de Türkiye’de 500 adet Türk ARGE mühendisinin çalıştırma zorunluluğu konuldu, Belli bir zaman dilimi içinde 500’e ulaşan bir akış var. Bu 500 ARGE mühendisin Türk olma zorunluluğu var.
Bizim ikincil mevzuatımıza göre, 500 tane ARGE mühendisin TC kimlik no, üniversite diplomaları ve sosyal güvenlik kurumu bildirgelerini de takip etmeyi planlıyoruz.
Turk-internet.com : % 40 dediğiniz bölüm hangi parçalar oluyor?
Galip Zerey : Bu % 40 içinde kule yok, container yok, elektrik aksamı, jeneratör, topraklaması yok yani gerçekten teknolojik olan parçalar var. Kule gibi, elektrik tesisatı gibi parçalar araştırma geliştirme gerektirmeyen unsurlardır.
Bu % 40 içinde, özellikle yazılım ağırlıklı, araştırma, geliştirme gerektiren ürünleri istiyoruz. Bunun nedeni de, üretilecek olan yazılımların, Türkiye dışındaki çevre ülkelerde, özellikle Karadeniz Bölgesi, Hazar Bölgesi, Doğu, Uzak Doğu bölgelerde, Türki Cumhuriyetlerde, rahatlıkla satılabileceği, pazarlanabileceği kanaatindeyiz.
3G’ye geçiş ile birlikte, Türkiye’de üretilecek araştırma-geliştirme yazılım ağırlıklı ürünlerin bu saydığım ülkelerde pazarlanacağını düşünüyoruz. Bu şekilde özellikle 3 tane üretici tarafından istihdam edilecek 1500 tane Türk Mühendisi ile birlikte, bu mühendislerin çevre ülkelerde büyük oranda iş imkanına ve şirketlerin de ticari faaliyetler konusunda iş imkanına kavuşacağını düşünüyoruz.
Turk-internet.com : 3G konuşulurken, sektörde bu ARGE maddesi konusunda, teknolojide gidilecek son noktaya gelindi deniliyor. Buna ne diyorsunuz?
Galip Zerey : Aslında yol haritası aşağı yukarı belli. Şöyle ki, 3G dediğimiz yeni nesil haberleşme sistemi, bizim çok uzun süre incelediğimiz ve üzerinde çok çalıştığımız bir konu ve bugün itibariyle 3.5G’den başlayacak.
Türkiye’deki operatörler. HSTPA ve HSDPA dediğimiz 3.5 G ile başlayacaklar. Bunun arkasından gidişat bir yönden LTE (Long term Evaluation) dediğimiz ayağı, diğer yandan da mobil wimax ilerlemesi ile gidiyor. İkisi paralel ilerliyorlar.
Benim şahsi kanaatim, önümüzdeki birkaç yıl içinde LTE ile mobil wimax’in birleşeceği şeklinde. O zaman da belki bunun adı 4G konulabilir. Ama bugün itibariyle bu adlandırma henüz yapılmadı. Hem Mobil Wimax hem de LTE için yol haritası çok kesinleşmiş değil. Standart çok belli değil. Araştırmalar, incelemeler devam ediyor. Dolayısıyla 4G diye adlandırırsak, LTE ile Wimax’in birleşeceği kanaatindeyim.
Röportajın, ikinci bölümünü Galip Zerey : 3G Daha Hızlı, Buna Karşın Daha Ucuz Olacak, Tüketici Kazanacak – 2 başlığı altında okuyabilir ve röportajın tamamının video görüntüsünü yine aynı yazı içinde seyredebilirsiniz.
