Dünyadaki “global hale dönüşmüş” şehirleri listeleyen AT Kearney 2020 Küresel Şehirler raporu yayınlandı. Rapor, dünyanın en rekabetçi şehirlerini farklılaştıran faktörleri ortaya çıkarıyor: insanları. İnsan sermayesini çekme ve elde tutma yeteneği bunların başında geliyor. COVID-19, şehirler için yeni zorluklar ortaya çıkarırken, rapor, benzeri görülmemiş bir baskı karşısında bile kentsel yoğunlaşmanın kalıcı faydalarını vurguluyor.
Rapor, sırasıyla dünyanın en iyi şehirlerinin mevcut performansını ve yaklaşmakta olan kentsel santrallerin potansiyelini değerlendiren Global Şehirler Endeksi (GCI) ve Global Şehirler Görünümü’nü (GCO) içeriyor. AT Kearney’in Küresel Şehirler raporu, on yıldan beri yayınlanıyor. Kentsel gelişimin önemini ortaya koyarken, şehirlerin geleceğe yönelik stratejilerini gösteriyor.
Girişimci şehirler yükselişte
GCI’deki en çarpıcı değişiklik, Pekin’in ilk beş küresel şehir arasına girmesi. Bu da istikrar ve büyümeyi beşeri sermayeye yapılan agresif yatırımlarla birleştirmenin etkisini gösteriyor. Şangay ve San Francisco da, bir şehirdeki Unicorn (tek boynuzlu at) şirketlerinin sayısının yeni bir ölçüsünü içeren girişimcilik ve yenilik konusundaki puanları sayesinde önemli sıçramalar yaptı.
Bu yıl rapor aynı zamanda COVID-19’un şehirleri önde gelen küresel merkezler olarak konumlandıran nitelikler üzerindeki yıkıcı etkisini ana hatlarıyla açıklıyor ve şehir liderlerinin şu anda ele alması gereken zorlukları özetliyor. Şehirlerin sadece bu krizden çıkıp bir sonrakine nasıl daha iyi hazırlanabilecekleri konusunda pratik rehberlik sağlıyor.
GCI sonuçları bir istikrar ve sürpriz karışımı sunuyor – Pekin , istikrar ve büyümeyi beşeri sermayeye yapılan güçlü yatırımlarla birleştirmenin gücünü göstererek ilk 5’te yerini alıyor. GCO sonuçları, karşılaştırmalı olarak, sıralamalarda daha fazla oynaklık gösteriyor ve gelecekteki küresel statüyü güvence altına almak için yoğunlaşan rekabeti yansıtıyor. Londra lider konumunu koruyor, ancak diğer şehirlerin çoğu çarpıcı bir şekilde yükseliyor veya geriliyor. Çin ve Ortadoğu’ şehirleri, yönetimleri ve ekonomik refahları, uzun vadeli yatırım programları ile hızla Kuzey Amerika ve Avrupa şehirlerini geçmeye başlamış. Abu Dabi, Dubai ve Şenzen bunların arasında önde. Amerika Birleşik Devletleri’nin ve Avrupa’nın şehirleri için, gelecek görünüm belirsiz ve birçoğu ilk 10, 25, 30 ve 50’den aşağıya düşüyor.
Kearney Middle East Ulusal Dönüşüm Enstitüsü Ortağı Rudolph Lohmeyer şöyle diyor :
“Pandeminin tüm sonuçları ancak önümüzdeki aylarda ve yıllarda anlaşılacak olsa da, statükoyu paramparça ederek şehir liderleri için yeni zorluklar ve fırsatlar ortaya çıkardı. Ortaya çıkan gerçeklikte zaten çok açık olan şey, önceki statünün devam eden küresel itibarı güvence altına almak için yeterli olmayacağıdır. Bunun yerine, şehir liderlerinin, muhtemelen geçmiş yıllardan çok farklı görünecek stratejik seçimler ve yatırımlar yapması gerekecektir. “
Raporda bu yıl, listeye dünyanın dört bir yanından 151 şehir alındı. Her bir şehir, diğer faktörlerin yanı sıra coğrafya, demografi ve endüstriyel güçteki varyasyonları karşılamak için kendi yolunda zorunlu olarak adapte olacak olsa da, liderlerin üç hayati alanda yenilikçi ilerleme sağlamasına ihtiyaç vardır:
- Kentsel değer yaratma: Küresel şehirler, belirsiz bir gelecekte rekabet edebilirliklerini garanti altına almak için, toplumun tüm sektörleri ve kesimleri arasında ortak yarara odaklanan kamusal değer yaratmaya odaklanmak zorunda kalacaklar.
- Küresel şehir bağlantılılık: Şehirler, küresel şehirlerin gücünün ve etkisinin merkezinde yer alan malların, fikirlerin ve insanların sınır ötesi akışını sürdürmek için küresel bağlantılarını yeniden canlandırmalı ve genişletmelidir.
- Kentsel mekanı dönüştürmek: Şehirler, pandeminin ortaya çıkardığı fiziksel mekana bağlı birçok zorluğun üstesinden gelmek için, yaşanılan ortamı daha sürdürülebilir, esnek ve kapsayıcı hale getirecek şekilde kentsel planlamayı yeniden tasarlamalıdır.
Indekste İstanbul 34, Ankara 84.Sırada
Bu yılın listesinde New York, Londra, Paris ve Tokyo ilk dört sırayı korurken, İstanbul Global Şehirler Indeksinde İstanbul 8, Ankara 10 sıra birden kaybetti. Global Şehirler Görünümünde ise İstanbul 15 ve Ankara 5 sıra birden gerilediler.
Bu arada listede yer alan başka bir Türk şehri yok. Yani 151 Global Şehir arasına başka bir şehrimiz girmeyi başaramamış.
Aşağıda “Global Şehirler Indeksinde 34.sIrada yer alan İstanbul‘un durumunu görüyorsunuz. Sütunlardan ilki (mor olan) 2020 yılını, diğerleri geriye doğru 2019-2018-2017-2016-2015 yıllarını gösteriyor. En sondaki mor ise geçen yıla nazaaran kaç basamak yükseldiği ya da gerilediğini veriyor. Gördüğünüz gibi İstanbul son 1 yılda 8 basamak birden düşmüş.
Aşağıda “Global Şehirler Indeksinde 84.SIrada Yer Alan Ankara‘nın durumunu görüyorsunuz. Sütunlardan ilki (mor olan) 2020 yılını, diğerleri geriye doğru 2019-2018-2017-2016-2015 yıllarını gösteriyor. En sondaki mor ise geçen yıla nazaaran kaç basamak yükseldiği ya da gerilediğini veriyor. Gördüğünüz gibi Ankara son 1 yılda 10 basamak birden düşmüş. |
Aşağıda “Global Şehirler Görünümünde 106.SIrada Yer Alan İstanbul ve 115.sırada yer alan Ankara‘nın durumunu görüyorsunuz. Sütunlardan ilki (mor olan) 2020 yılını, diğerleri geriye doğru 2019-2018-2017-2016-2015 yıllarını gösteriyor. En sondaki mor ise geçen yıla nazaaran kaç basamak yükseldiği ya da gerilediğini veriyor. Gördüğünüz gibi İstanbul son 1 yılda 15 ve Ankara 5 basamak düşmüş.
Bu sonuçların bir boyutunda, ülkenin içinde olduğu ekonomik ve siyasal çalkantılar olduğu, bu nedenle bu şehirlerin genç insanları elinde tutamadığı, büyük bir beyin göçü yaşandığı biliniyor. Bu nedenle önümüzdeki yıl bunların gözönüne alınması önemli olacak. Hükümet görevini yeterince iyi yapmasa da, yerel hükümetlerin de kendi alanlarında sorumluluk yüklenmesinde yarar var.
Bir şehri küresel bir şehir yapan nedir?
GCI, küresel olarak etkileşimli şehirlerin beş boyutta nasıl olduğunu değerlendiriyor: bunlar ticari faaliyet, beşeri sermaye, bilgi alışverişi, kültürel deneyim ve politik katılım. Öte yandan GCO, büyük küresel oyuncular olarak gelecekteki statü için koşulları yaratan şehirler inceleiyor . Bu analiz, bir şehrin yetenekli insan sermayesini çekme, ekonomik büyüme sağlama, rekabet gücünü artırma ve istikrar ve güvenliği sağlama becerisinin temel belirleyicileri olan kişisel refah, ekonomi, yenilik ve yönetişim olmak üzere dört boyutu kapsıyor.
En son sıralamalar, Orta Doğu, Çin ve Orta Asya gibi yükselen coğrafyaların artan önemini yansıtan 2019’daki 130 ile karşılaştırıldığında, tüm kıtalarda 151 şehri içeriyor.
[1] 2020 Global Cities Index: New priorities for a new world