Istanbul, Gebze Organize Sanayi Bölgesi’nde, bölgesel model olarak sunulan modern bir teknoparkın açılışı yarın yapılıyor. Istihdamı ve istikrarı artıracak projeye uluslararası kamuoyu da ilgi gösteriyor.
GOSB Teknopark’ta uygulanan Tefen modeli, sunulan servislerin sanat, kültür ve eğitim olanakları ile bütünleşmesiyle dünyada tek olduğu bildiriliyor. İsrail’de dört ayrı parkta uygulanmış olan ve ilk defa farklı bir ülkede denenmekte olan modelin temelinde, ileri teknolojili, küçük ve orta ölçekli üretici firmaları destekleyen bir iş çevresi yaratmak üzere tasarlanmış, ‘ihracat odaklı’ ‘üretime yönelik’ geliştirme faaliyetlerini destekleyen iş “incubator”ü (türkçe karşılığı kuluçka – sermayesi olmaya şirketi içine alıp büyütmek anlamına geliyor) olma felsefesi var.
Modelin fikir babası olan İsrail’in başarılı iş adamlarından ve şimdilerde Türk Hükümeti’ne ekonomi danışmanlığı yapan Stef Wertheimer’ın son 20 yılda kurduğu parkların 10.000 kişiye iş imkanı ve 300’den fazla firmanın açılmasına yardımcı olduğu ve işçi başına düşen yıllık ihracat kazancının yılda ortalama 150.000 ABD Doları’nın üstüne çıktığı bilgisi veriliyor.
GOSB Teknopark’ta işçi başına düşen ihracat oranının ulusal seviyenin üstüne çıkması ve burada geliştirilen ve üretilen ürün başına yılda 200.000 ABD Doları’na ulaşması ve Türkiye çapında da en yüksek ihracat hacmine ulaşması hedefleniyor. Wertheimer Türkiye’nin başka bölgelerinde de yeni parkların kurulması için çalışıyor.
Gebze Organize Sanayi Bölgesi (GOSB) ile Tefen Teknopark ve Teknoloji Geliştirme A.Ş. ve yanı sıra Sabancı Üniversitesi, Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli Sanayi Odası ve Gebze Ticaret Odası’nın da kurucu ortaklıklarıyla gerçekleşen, ileri teknoloji firmaları yaratma ve yayma amacını taşıyan ve bu firmalara imalat tesisleri sunan GOSB Teknopark’ın açılışı 20 Aralık’ta yapılacak. Ticari zekanın ve MBA ekolünün birleşimi olan GOSB Teknopark’ın, high-tech yapıdan ofis/kat kiralama, üretim birimlerinden yer kiralama ve arsa kiralayarak, üretim birimi inşa etmenin yanı sıra sağlayacağı faydalar arasında, Sabancı Üniversitesi ve Kocaeli Üniversitesi ile irtibat yoluyla ihracat ve iş planlarının geliştirilmesine destek vermek, patent başvuruları desteği, risk alan sermayeyi çekme desteği, ileri fiziksel ve teknolojik altyapıyı kurma desteği, teknoloji transferinin desteklenmesi, yeni ve ileri teknolojiyi kullanan mahalli sanayinin gelişmesine destek vermek gibi bir dizi hizmet de sayılabilir. GOSB Teknopark’ın girişimcilere sağladığı avantajların yanı sıra, yer alan girişimcilere devlet tarafından bazı destek ve muafiyetler de tanınıyor.
Türkiye’de araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin, gelişmiş ülkelere göre yeterli düzeye ulaşamamış ve yıllardır “üniversite-sanayi işbirliği” kurulamamış olması, Gebze Organize Sanayi Bölgesini 1995 yılında bu yönde arayışlar içine itmişti. Bu dönemde dünyadaki teknoparklar incelenerek Tefen Modeli örnek olarak seçildi. 2003 yılı Kasım ayı sonunda temeli atılan GOSB Teknopark’ın inşaatı tamamlandı ve 20 Aralık 2005’te törenle hizmete açılyor.
Yönetim Kurulu Başkanlığını Yılmaz Kanbak’ın yürüttüğü Gebze Organize Sanayi Bölgesi’nde açılan GOSB Teknopark yerleşiminin 1.etabında, 1 adet high-tech bina, 3 adet üretim birimi binası, merkez bina ve sosyal tesisleri ile saha ve çevre düzenlemesi yer alıyor. Sadece bir üretim ve çalışma alanı değil, çalışanların ideal bir şekilde düzenlenmiş yeşil alanlarda bir araya gelecekleri, sanatla iç içe olacakları, yaratıcılığa olanak sağlayan, özel ve özgün bir ortam olması amaçlandı. Bina tasarımları, özgünlüğünün yanı sıra yaratacağı yeni konsept ile Türkiye’ye, hatta dünyadaki teknoparklara örnek olacak nitelikte.
GOSB Teknopark, yalnız ’Üniversite Odaklı’ teknopark olmayıp, Türkiye’deki ilk “Üretim Odaklı” teknopark modelidir. Girişimcilerin projelerinin araştırılması ve geliştirmesi için başta Sabancı Üniversitesi ve Kocaeli Üniversitesi olmak üzere, tüm ülkeden ve dünyadan projenin gelişimi için gereken nitelikli insan gücünün, girişimcilerle buluşturulması ve işbirliğinin sağlanması GOSB Teknopark’ın temel hedeflerinden.
Bununla beraber GOSB Teknopark üretim maliyetlerini düşürmeyi, teknolojik bilgiyi ticarileştirmeyi, teknoloji yoğun üretim ve girişimciliği desteklemeyi, küçük ve orta ölçekli işletmelerin yeni ve ileri teknolojilere uyumunu sağlamayı, teknoloji yoğun alanlarda yatırım olanaklarını yaratmayı, araştırmacı ve vasıflı kişilere iş imkanı yaratmayı, teknoloji transferine yardımcı olmayı, ileri teknoloji getirebilecek yabancı sermayenin ülkeye girişini hızlandıracak teknolojik alt yapıyı sağlamayı amaç ediniyor. GOSB Teknopark’ta sağlanan AR-GE olanakları, uluslar arası pazarlama, fiziki ve teknolojik altyapı destekleri, doğrudan teknoloji transferi ile ileri ve yeni teknolojilerin üretilebilirliğini ve geliştirilebilirliğini mümkün hale getirmekte. Hedef; doğrudan teknoloji transferi ile ileri ve yeni teknolojilerin üretilebilirliğinin ve geliştirilebilirliğinin sağlanması.
Daha kuruluş yıllarında GOSB Teknopark’ta faaliyetlerine olanak tanınan iki firmanın başarıları, bunun en güzel örnekleri.
1996 yılının sonlarında, o gün için Türkiye’nin en büyük yerli yazılım firması olan Logo Yazılım San. ve Tic. A.Ş.’ne, GOSB Teknopark olarak belirlenen alanda, 49 yıllığına kira sözleşmesi yapılarak yer tahsis edilmişti. Tuğrul Tekbulut Başkanlığı’ndaki Logo Yazılım firması, GOSB Teknopark’daki yatırımının büyük bir bölümünü tamamladı, kendi kurdukları kuluçka merkezlerinde pek çok proje geliştirip, çok kısa sürede gelişerek ve büyüyerek Avrupa’nın en gelişmiş ülkelerine bile yazılım ihraç etmeye başladı ve ülkemizde halka açılan ilk yazılım firması oldu.
Teknopark’taki yeni girişimcilerden Artesis Genel Müdürü Pr. Dr. Ahmet Duyar:
Teknoloji parkının bizim için iki faydası olmuştur. Birincisi aldığımız vergi teşvikleridir. En az bunun kadar önemli olan ikinci nokta da ürünlerimizi pazarlama aşamasında parktan aldığımız destektir. Ayrıca Türkiye’ye belirli yazılım alanlarında uzmanlaşma fırsatı da tanımaktadır – yıllar önce Hindistan’da olduğu gibi.
derken, CMOS Vision CEO’su Hakan Sakman:
Yabancı sermayeyi çekerek ve yetenekli insanların çalışmak için yurt dışına gitmek yerine Türkiye’de kalmasını sağlayarak Türkiye’ye yardımcı olmaktadır.
diyor.
İş fırsatları yaratarak barışı sağlamak, istikrar ve sanayi parkları:
GOSB Teknopark, Türk firmalarının yanı sıra komşu ve yakın bölge ülkelerin firmalarına da hizmet veriyor olacak. Barış arayışı içinde bulunan yakın bölge ülkelerinin bunu sağlamada en önemli mihenk taşı olan ekonomilerinin iyileştirilmesine katkıları olacağı düşünülen GOSB Teknopark için Tefen Modeli’nin fikir babası Stef Wertheimer şöyle diyor:
Bu Türkiye’de açtığımız ilk parktır. Bölgede bulunan ve petrolü olmayan ülkelerin, genç insanlarını sanayide eğitmeleri gerektiğini düşünüyorum. Bu amaçla sanayi parkları kurulmasına destek olunmalı ve başarıya daha kolay ulaşmaları sağlanmalıdır. Söz konusu bu ülkeler –ki Türkiye bunların en büyüğüdür – ancak sanayilerini geliştirirlerse bölgemizde barış tesis edilebilir. İş ve refah yaratarak ve petrole bağımlı kalmayarak barışın kurulmasını sağlayabiliriz. Türk işgücünün özellikleri mükemmeldir. Onları bildiğim en iyi ülkelerle karşılaştırıyorum. Bütün yapmaları gereken dünya pazarına açılmak ve ürünlerinin mümkün olan en yüksek kaliteye ulaşmasını sağlamak. Bunu da artık yapıyorlar.
Bu konudaki görüşlerini açıklayan Filistin Planlama Bakanı, Ghassan Khatib ise şunları söylüyor:
Türkiye’deki sanayi parklarının Filistin ekonomisi için çok ilginç ve cazip modeller olduğuna inanıyoruz. Filistin’deki işsizlik oranı en çok 18-25 yaş grubunda yaygındır. Bunlar işi olmayan genç ve enerji dolu insanlardır – bu enerji fazlaları yanlış kişilerce yanlış şekillerde değerlendirmektedir. Filistin’de siyasi sorunları ve güvenlik sorunlarını çözmenin yollarından birisi fakirliği ve işsizliği azaltmaktır. Türkiye-Filistin ilişkilerinin daima çok iyi olduğunu ve Filistinlilerin Türkiye tarafından gerçekleştirilen benzersiz girişimlere, ekonomik büyüme ve gelişmeye hayranlıkla baktığını düşünüyorum. Türkiye’nin deneyimlerinden, özellikle sanayi parkları kurma projesinden yeni şeyler öğreneceğimize inanıyorum. Silah ve silahlanmaya duyulan ihtiyacı azaltmanın insanları eğitmekten, onlara iş bulmaktan ve halkın ekonomik olarak kalkınmasını sağlamaktan geçtiğini umuyorum.
Stef Wertheimer ise sözlerine şöyle devam ediyor;
Dünya pazarının bir parçası olmak için barışa ve teknik özellikleri iyi olan bir ürüne ihtiyacınız vardır ve ürününüzü zamanında teslim etmeniz gereklidir. Böylelikle önemsiz konuları tartışmaya zaman ayıramazsınız. Bu bölgede bulunan insanların işleri üzerinde yoğunlaşması çok önemlidir çünkü bu en sonunda barışı tesis eder. Türkiye ile işbirliğine giderek ve Türkiye’nin ulaşacağı başarıyı bölge ülkelerinin başarısı hâline getirerek Avrupa’ya yaklaşacağımızı düşünüyorum.
ORTAKLAR
Tefen Teknopark ve Teknoloji Geliştirme A.Ş., Gebze Organize Sanayi Bölgesi, Sabancı Üniversitesi, Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli Sanayi Odası, Gebze Ticaret Odası
GOSB Teknopark Yönetimi
- GOSB Teknopark Yönetim Kurulu Başkanı: Stef Wertheimer (Tefen Teknopark ve Teknoloji Geliştirme A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı ve ISCAR, Ltd. Kurucusu ve Başkanı)
- GOSB Teknopark Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı: Yılmaz Kanbak (GOSB Yönetim Kurulu Başkanı ve Kocaeli Sanayi Odası Başkanı)
- GOSB Teknopark Sorumlusu ve Yönetim Kurulu Üyesi: Dr.Emre Aksan (Boğaziçi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi)
- GOSB Teknopark Yönetim Kurulu Üyesi: Okan Çağlar (GOSB Genel Direktörü)
- GOSB Teknopark Yönetim Kurulu Üyesi: Prof.Dr.Tosun Terzioğlu (Sabancı Üniversitesi Rektörü)
- GOSB Teknopark Yönetim Kurulu Üyesi: Yücel Güngör (Güngör Otomobil Yan Sanayi A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı)
- GOSB Teknopark Yönetim Kurulu Üyesi: Atilla Hacısüleymanoğlu (ISCAR Kesici Takim Tic.ve Iml.Ltd. Sti. Genel Müdürü)