http://iraqi-mission.org linki aslında Birleşmiş Milletlerdeki Irak misyonuna ait ama ulaşılan sayfa bu değil.
Project Gutenberg Outspan web servislerinin yönettiği bir site. Irak Misyon sayfasına bakıldığında Irak’lılardan gelen mailler ve Birleşmiş Milletler gözlemcilerinin raporlarının yer aldığını görüyorsunuz.
Project Gutenberg halka sunulabilecek bilgi, kitap ve diğer malzemelerin toplu olarak e-Text şeklinde sunulmasıdır. Project Gutenberg projesi, Illinois Üniversitesi Malzeme Araştırma Laboratuarında, Michael Hart tarafından 1971 yılında başlatıldı. Tamamen gönülülük esasıyla başlatılan projede, Michael Hart ve 2 arkadaşı boş zamanlarında bilgisayarlara kitapları kaydetmeye başladılar. O tarhe kadar bilgisayarlar sadecehesaplamada kullanılıyordu. Bu nedenle Hart’ın projesi aslında bilgisayarların depolama, yeniden okuma, araştırma konularında da kullanılabileceğinin ilk örneklerinden biri oldu.
Hart ilk olarak ‘Amerikan Bağımsızlık Deklarasyonu’nu bilgisayara aktardı ve sonra bunu network’ün ulaşabileceği her yere gönderildi ve bir anlamda elektronik text olarak gönderilen ilk dökümanlardan birisidir. Daha sonar Amerikan Anayasası, 3.kitap olarak İncil eklendi. Daha sonra Sheakespeare ve arkasından tüm diğer klasik yazarlardan çeşitli kitaplar birer birer eklendi.
Hart bilgisayara girilen herhangi bir şeyin daha sonra bağımsızca yeniden yaratılabileceğini de öngörüyordu. Bu nedenle buna ‘Kopyalama Teknolojisi’ (Replicator Technology) adını verdi. Bu kavram aslında son derece basit bir tanımı içeriyordu. Eğer birkitap ya da benzeri bir şey (ses, resim ve hatta 3d şekiller) bilgisayara bir kez girilmişse, bundan istenildiği kadar kopya çıkarmak mümkün. Bu kopyaya da dünya’daki herkes ulaşabilir.
Bu felsefik yaklaşım nedeniyle Project Gutenberg, o tarihteki en basit ve kullanımı kolay formlar halinde yaratıldılar. Bu da “Plain Vanilla ASCII,” idi.
Project Gutenberg içine daha geniş okuyuculara ulaşabilecek yayınlar yerleştiriliyor. 2001 yılından once 10.000 kitabın siteye yerleştirilmesi hedeflenmişti. Proje gönüllülük esası ile yapıldığı ve halka ücretsiz sunulduğundan telifhakkı ödemesi mümkün değil. Bu nedenle telifhakkı olmayan kitaplar seçiliyor. Genel olarak ABD kanunlarına gore uygulanan telif hakları nedeniyle sitede daha çok 1923 öncesi kitaplar var. Yani yüzyılın başına ait klasik kitaplar ağırlıklı. Shakespeare, Poe, Dante, Sherlock Holmes’ın yazarı Sir Arthur Conan Doyle, Edgar Rice’ın Tarzan ve Mars kitapları, Alice Harikalar Diyarında ‘s gibi kitapları ve Kuran’I Kerim bulabilecekleriniz arasında. Gerçi kitaplar arasında bazı telif haklılar da yer alıyor ama bu kitapların sadece internette okunması gerekiyor. Bunları indirmek ve çoğaltmak yasak.
Gönüllülük esasıyla çalışıldığı için siz de bu projeye bir kitap eklemek konusunda gönüllü olabilirsiniz. Binlerce gönüllüsü ile bugün Project Gutenberg’e hemen her gün bir yeni e-text ekleniyor.
Project Gutenberg’in 3 bölümü var; Alice Harikalar Diyarında, Ezop Masalları, Peter Pan gibi hafif kitaplar bölümü (Light Literature), İncil, Kuran, Sheakespeare gibi dini kitaplar ve klasikler Ağır Kitaplar (Heavy Literature) ve İmla Kılavuzları, Almanaklar, Ansiklopedi ve Sözlükler gibi referans kitapları. Hafif kitaplar ilk sırada yer alıyor çünkü bunları ilkokul çocukları ya da büyük anne-babalarının arayacağı düşünülüyor.
Bu arada hacklenen ana sayfaya yedek adresler olan Promo.net/pg ve Gutenberg.net adreslerinden ulaşmak mümkün.