Geçtiğimiz günlerde Hong Kong merkezli blockchain firması olan Blockchain Service Network (BSN) İstanbul’da bir tanıtım yaptı. Bu tanıtım sırasında firmanın Türkiye temsilcisi Av.Ali Osman Özdilek ile konuştuk :
Bugün bir etkinlik için beraberiz, etkinliğin adı nedir? Konumuz nedir?
Merhabalar Füsun Hanım. Bugün BSN global isimli Hong Kong merkezli şirketin Türkiye ayağındayız. BSN Türkiye’deyiz bugün. Bugün konumuz BSN’yi tanıtmak ve BSN’nin yeni Spartan Network adını verdiğimiz networkunu tanıtmak aslına bakarsanız.
Network derken?
Şöyle izah edeyim, BSN Blockchain Service Network’ün kısaltması ve Hong Kong merkezli bir firma. Reddate Technology isimli bir teknoloji firmasının öncülüğünde, ChinaMobile’ın da dâhil olduğu bir konsorsiyumun kurmuş olduğu bir şirket. Hong Kong üzerinden de Dünya’ya açıldı. İngiltere, İstanbul, bundan sonra Dubai gibi yerlerde çeşitli etkinlikler yapacaklar.
BSN nedir derseniz; BSN non-crypto public blockchain. Yani, kripto dışı kamuya, herkesin kullanımına açık bir blockchain ortamı. Bununla amaçlanan nedir? Bununla amaçlanan blockchain uygulamaları geliştirmek isteyenler için herkese açık, open-source bir platform yaratmak, bir altyapı yaratmak. BSN içinde buna çok önem veriyorlar. Çünkü artık bildiğimiz klasik anlamdaki internet değişiyor. Bambaşka bir yapıya dönüşüyor, teknolojik olarak da başka bir yapıya dönüşüyor.
Blockchain üzerinde geliştirilen uygulamalar giderek daha fazla oluyor, bunu şöyle düşünün, eskiden işletim sistemleri -Windows, Linux vesaire gibi- bunların üzerine koskoca bir dünya inşa edilmişti, şimdi BSN’nin iddiası, “biz kripto dışı halka açık olan ve open-source olan bu yapı üzerinden yepyeni bir internet oluşturuyoruz.” Dolayısıyla, temel amaç kamuya açık, open-source, herkesin paylaşabildiği bir ortam yaratmak ve bunu geliştiricilere sunmak.
İş modeli nedir? Yani, burada para nerede?
Enterprise çözümler var. Ama biz burada para kazanma modelinden ziyade özellikle Çin’in Kuşak-Yol projesi kapsamında -bu 66 ülkenin dahil olduğu devasa bir proje biliyorsunuz- dijital ipek yolunun inşasında kullanılacak bir altyapı. Asıl amacımız aslında bu. Yani, BSN Türkiye olarak da biz BSN Globalden yetkileri aldık ve dijital ipek yolunun Türkiye ayağını da kurmak istiyoruz.
Elbette ki bunun içerisinde çeşitli hizmet paketlerimiz olacak, enterprise çözümlerimiz olacak. Çeşitli ülkelerde oluşturacağımız yapılarla Zero Trust ilkesi kapsamında kişilerin uygulama geliştirmeleri, kişilerin verilerinin ilgili ülkelerde tutulması, bunların her ülkenin ayrı ayrı jurisdictionlarındaki uyum düzenlemeleriyle uyumlu hale gelmesi gibi çeşitli çözümleri de sunmaya çalışacağız ama bizim açımızdan en temel konu yepyeni bir Dünya’da yeni bir dijital ipek yolunda Türkiye’yi bu Kuşak-Yol projesi başta olmak üzere Dünya ekonomisinin içerisine bu yeni ekonominin içerisinde entegre edebilmek.
Bunun için de çok güçlü bir altyapı olduğuna inandığımız BSN’ye dâhil olmak Türkiye için de, Türkiye’deki geliştiriciler, yatırımcılar için ve Türk insanı için bu yapıyı kurmak.
Türkiye’deki blockchain ortamını -burada da bir takım çalışmalar var biliyorsunuz- değerlendirebilir misiniz? Ne düşünüyorsunuz? Ne durumdayız?
Blockchainde Türkiye olsun Avrupa olsun bizim Hong Kong’dan gelen BSN Globaldeki arkadaşlarımızla yaptığımız değerlendirmede şöyle bir tespitimiz var; Bu konuda Türkiye ve batı bloğu geriden geliyor, ağırdan alıyor işi. Bunun da çeşitli sebepleri olabilir diye düşünüyoruz.
Türkiye’de tekil bazı girişimler var, bazı sivil toplum örgütü oluşumları var ama bir devlet politikası olarak ve özel sektörde de geniş bir kullanım alanı olarak blockchain uygulamaları henüz yok. Tabii şundan korkuluyor; Blockchain denildiği zaman hemen “aman kripto parayla ilgili bir şeyi düzenlemeli miyiz düzenlememeli miyiz?” böyle insanların, yöneticilerin, politika yapıcıların, yasama meclislerinin tereddüt ettiği bir nokta, aslında bunlarla hiç alakası yok.
Bahsettiğimiz şey çok başka bir şey ama batı bunda çok mütereddit. Önemli sebeplerinden biri de şu tabii ki; Siz blockchain yapısını kurduğunuz zaman ve burada artık Dünya’yı, o ticari ilişkileri “smart contractlarla” sağlam bir altyapı üzerinde koşturmaya başladığınız zaman, şuan Dünya üzerinde mevcut yerleşik bazı yapılar, örneğin Kor bankacılık sistemleri bir yıkıcı etkiyle karşı karşıya kalabilirler.
Peer-To-Peer ilişkiler, regülasyonun doğrudan düzenlemediği, insanların kendi aralarında serbestçe, özgürce ve birbirlerine güvenmek zorunda olmadan, zero trust kapsamında smart contractlar üzerinden yapacak işlemlerle şuan yerleşik olan birçok düzen yıkılabilir.
Bakın, ben bunu şuna benzetiyorum Füsun Hanım; Web 1.0’dı, çıktı statik web sayfaları, ondan sonra altavistalar arama motoru olarak Yahoo’lar, ilk böyle şeyler olarak, ne oldu? Web 2.0 teknolojileri bir geldi, disruptive bir etki, bunları yıktı geçti, koca koca şirketlere dönüştüler. Şimdi onun eşiğindeyiz işte. Bu sefer de Web 3.0, metaverse denilen konular, Web 4.0’lar, 5.0’lar, blockchaine dayalı yepyeni bir internet, altyapı modeli elbette ki yıkıcı olacak birçok sektör için. Dolayısıyla bunun da etkilerini ölçme, biçme, değerlendirme safhaları geçiyor olabilir ama şunu söyleyeyim, Uzak Doğu, Asya tarafı çok hızlı ilerliyor.
Şuan konuşma yapan konuşmacımız Deniz Güven Hong Kong Singapur uygulamalarını anlatıyor, inanılmaz bir hızla gelişiyor. Şuan BSN Çin’de, Hong Kong’da aktif olarak çalışıyor ve ayda 3000 uygulama geliştiriliyor üstünde. Bu müthiş bir sayı. Bu daha da Globale yayıldıkça, blockchaine dayalı uygulamalar çok daha fazla çoğalacak.
Bunu şöyle düşünün, bugün Google’lar, Facebook’lar, Instagram’lar, hayatımızda birçok firmalar var. Elektronik ticaret firmalar, onlar bunlar var. Bunların bir çoğu çok kısa bir sürede belki de ayakta kalamayacak.
Çünkü yepyeni bir yapı, düzen geliyor. İlk önce tam merkeziyetçi bir yapıyla başlamıştık, Web 2.0’a geçtik, karşılıklı interaktivenin olduğu, merkeziyetten uzaklaşan yavaş yavaş ama bu sefer de şirketlerin elinde toplanan güçler vardı şimdi tamamen merkeziyetsiz bir yapıdan bahsediyoruz.
Herkese açılan bir open-source, public yapıdan bahsediyoruz. Herkesin özgürce uygulamalarını geliştirebileceği bir ortamdan bahsediyoruz. Tabii ki bu çok yıkıcı etkileri mutlaka olacaktır. Ama diğer taraftan da yepyeni bir çağın kapısını açacaktır. O nedenle de, Avrupa’daki çekinceyi ve Türkiye’de de hızlı gitmemesini, Türkiye’nin bakış açısının devamlı batı ülkelere bağlı olmasına bağlıyorum.
Eğer kafayı biraz bu taraflara doğru çevirirsek, oralarda inanılmaz şeyler oluyor. Bizim bunu biran evvel yakalamamız lazım. Bakın, birçok şeyi kaçırdık, umarım bunu kaçırmayız. Biz BSN Türkiye olarak, bununla ilgili olarak elimizden geleni yapacağız.
Çeşitli girişimler de yapıyoruz devlet, hükümet, özel sektör, sivil toplumlar nezdinde, umarım Türkiye olarak bunu yakalarız ve dijital ipek yolunda da yerimizi alırız ve Dünya’nın dönüştüğü bu çerçevede Türkiye umarım blockchain üzerinden çok güzel yapılar yaratır, bizden de Unicorn’lar, büyük şirketler umarım çıkar.
İş birliği Yapmak isteyenler size nasıl ulaşacaklar?
Bize BSN Türkiye web sitesi üzerinden ulaşabilirler, onun haricinde hesaplarımız açılıyor yavaş yavaş, öncelikle biz teknik altyapıyla uğraştık, şimdi bugün ilk kez kamuya açıyoruz kendimizi. Bizim doğrudan web sitemiz üzerinden ulaşabilirler. Ayrıca partnerlerimiz var BSN Türkiye olarak. Biz Jurcom olarak, kendi şirketim olarak destekliyoruz.
Teknik tarafta chainerist denilen bir yapı kuruldu, chainerist web sitesinden de yine ulaşabilirler, teknik yönleriyle ilgili olarak özellikle. Bunun uyum taraflarıyla ilgili bilgi almak isteyenler doğrudan bize ulaşabilir veya dediğim gibi doğrudan BSN Türkiye’nin internet sitesinden ulaşabilirler.