Hyundai Assan Otomotiv Sanayi’nde Bilgi İşlem Müdürü Sayın Fatih Üreten, hostinglerini kendi bünyelerinde yaptıklarını, HP LH3 model server’larını upgrade etme düşüncelerinin ise krize takıldığını belirtti. Bayi Otomasyon Sistemi adı altında büyük bir projeleri bulunduğunu söyleyen Üreten, “Plaza ve servis olmak üzere Türkiye’de 120 küsur noktamız bulunuyor. Bu noktaları, Application Server mentalitesinde birbirine tek bir havuz üzerinden bağlamayı planladık” dedi. Fatih Üreten, turk-internet.com’dan Serap Naz Başar’ın sorularını yanıtladı:
Öncelikle sizi tanıyalım.
Fatih Üreten: 1963 doğumluyum. Hacettepe Üniversitesi istatistik 1986 mezunuyum. Yaklaşık 10 yıl kadar Good Year’da programcı ve sistem analist olarak çalıştıktan sonra 1998 yılında Hyundai Assan’a IT Manager olarak geldim. Buraya geldikten sonra başlıca işimiz sistemleri modifiye etmek ve iyileştirme planını geliştirmek ve uygulamaktı. Şu anda yönetimsel amaçlı katkılarda bulunuyor ve geliştirdiğimiz projelere liderlik yapıyorum. Bunun dışında da teknolojileri takip edip, bir anlamda Kore’li arkadaşlarımızla olayı lead etmeye çalışıyoruz. Evliyim, iki çocuğum var.
Kısaca Hyundai’yi anlatır mısınız?
Üreten: Hyundai, %50 Kore ortaklığı ile kurulan bir firmadır. Kibar Holding ile joint-venture birleşme yapılmış ve 1997 ‘de İzmit Alikahya’da fabrika hayata geçirilmiş. Şu anda fabrikada 450 çalışanımız var. Toplam mavi yaka, beyaz yaka 900’ü aşkın bir aileyiz.
Kaç bölge müdürlüğünüz var, hizmet verdiğiniz bölgeler neresi?
Üreten: Bölge müdürlüğü olarak değil, İzmit, İstanbul Merkez ve Tuzla Merkez Ofis olmak üzere üç lokasyonda hizmet veriyoruz. İmalatımız iki ürün dalındadır, Hyundai Assan binek (passenger type) diğerleri de Camlı Van, Panel Van minibüs tipinde. Bunun dışında kalan bütün ürünler ithal olarak Kore’den geliyor ve müşterimize hizmeti kendi üzerimizden yapıyoruz. Yani Kore ile irtibatları kesiliyor ve tamemen bizimle muhattap oluyorlar. Bütün bu organizasyon için, üç lokasyon da büyük bir network olarak birbirine bağlı. İzmit (Global one) üzerinden Kore bağlantımız var. İzmit-Akmerkez- Global One merkez ofis, Global one merkez ofisten Franfurk Hyundai Frankfusrt Sales Ofice oradan da Seul’e gidiyoruz. Bunun dışında İzmit-İstanbul, İstanbul-Tuzla arasında frame relay 256 KB lık bağlantımız bulunmakta.
Hyundai’nin internetle tanışması ne zaman ve nasıl oldu?
Üreten: Hyundai, 1998’in sonunda internetle tanıştı. Çok yakın komuşumuz (EtilerMaya Drome) Turk.net ile aramızda 512 KB’lık bir DSL hat çekerek internet çıkışımız sağladık.
ISP’nin size yakın olmasından dolayı mı böyle bir hat çektiniz, yoksa projeniz mi böyleydi? Genelde ilk bağlantılar dial up üzerinden olur. “Biz profesyonelce hazırlık yaptık” mı diyorsunuz?
Üreten: İlk önce tabii ki maliyet unsurunu göze aldık. Mutlaka ISP ile aranızda leased line, fiber veya frame relay gibi bir bağlantı olması lazım. Bizde maliyet unsurunu göze alınca baktık ki en yakın komşumuz Turk.net. Levent santrali de burada 750-800 metre ile bu işi halletmiş olduk.
Hostinginiz çalıştığınız ISP üzerinde mi, kendiniz mi yapıyorsunuz. Kullandığınız cihazları tanıtır mısınız bize? Server, mail, browser…..
Üreten: Hostingimizi kendimiz yapıyoruz. Serverımız HP LH3, biraz eski bir model ve upgrade etme düşüncemiz krize takıldı. Önümüzdeki aylarda upgrade ederek bu sorunu çözmeyi düşünüyoruz. Kendi içimizde Microsoft exchange mail serverimiz var ve bu serverlar üç lokasyona hizmet veriyor. Ayrıca Kore’li dostlarımızın (onların yükleri biraz ağır olduğu için), kendi internet bağlantımıza yük bindirmeden,. İzmit Kore bağlantısı üzerinden Lotus Notes kullanmalarını sağlıyoruz. Kore ile mail bağlantımız bu şekilde çalışmaktadır.
İç haberleşmeleriniz de mail kullanıyor musunuz?
Üreten: Evet mail kullanıyoruz. Özellikle son bir yıl kağıt kullanmayı en aza indirmeye çalıştık, böyle bir projemiz var. Bu proje dahilinde , yazışma, haberleşme veya imza gerektirmeyen duyurularda Microsoft outlook kullanıyoruz.
Fabrika ile aranızdaki bağ nasıl?
Üreten: İzmit-İstanbul arasında Telekom’un sağlamış olduğu 256 Kb’ lık frame relay bulunmakta. Bu hat üzerinden İstanbul ve İzmit’te bulunan iki AS 400 birbiriyle konuşuyor. HP HL3 serverler yine birbiriyle konuşuyor. Ayrıca İstanbul’daki Kore’li dostlarımız da İzmit üzerinden Kore ile konuşuyor.
İnternet üzerinden telefon görüşmeleri yapıyor musunuz?
Üreten: Tabii ki. İstanbul-İzmit arasında voice over frame relay yapıyoruz. Kore-İzmit (İstanbul-İzmit-Kore üzerinden) yine voice over frame relay yapıyoruz. Bu şekilde maliyeti oldukça düşürmüş oluyoruz. Kullanmasak ayıp olurdu:) Tuzla İstanbul arasında da aynı sistem bulunmakta.
Kendi yazılımlarınızı yapıyor musunuz?
Üreten: Bayi Otomasyon Sistemi adı altında çok büyük bir projemiz var. Çok büyük umutlarımız da var ve çok da güzel olacağına inanıyorum. Plaza ve servis olmak üzere Türkiye’de 120 küsur noktamız bulunuyor. Bu noktaları, Application Server mentalitesinde birbirine tek bir havuz üzerinden bağlamayı planladık. Altyapı kesinlikle internet olacak, bayiler, servisler ve plazalara üç tavsiyede bulunuyoruz. Ya kablo net, ya dial up, ya da leased line. Özellikle büyük bayilerimize leased line bağlantı düşünüyoruz.
Bu projeniz faaliyete geçti mi?
Üreten: Proje 27 kasım da başladı. 8-9 aylık bir proje, en kötü şartlarda Eylülde aktifleşmiş olacağız.
Bütün bayilerinizde bilgisayar bulunuyor mu, bu konuyla ilgili altyapıları var mı, olmayanlara bunu şart koşacak mısınız?
Üreten: Zaten çoğunluğunda (% 80-90’ında) var. Olmayanlara da tavsiye edip nasıl yapacakları konusunda önayak olacağız, buna istinaden bayilerimiz geliştirmekte olduğumuz altyapıyı kullanacaklar. Bayi otomasyonunda düşündüğümüz dört ana modül; servis, yedek parça, satış ve ikinci el. Bayilerimiz, plaza ve servisler bütün işlemlerini ve günlük işlerini, geliştirmekte olduğumuz yazılım üzerinden, web serverımıza bağlanarak halledecekler.
Bu projede yaşadığınız bir zorluk oldu mu, alt yapı veya başka bir konuda?
Üreten: Evet, tek sıkıntımız altyapı yani Telekom’a dayalı işler, özellikle kominikasyon. (Eğer bu son zammı da dikkate alırsak) Bayilerimizden her hangi bir para talep etmiyoruz, sanırım sadece hat masraflarını karşılamakla yetinecekler.
İnternet üzerinden satış yapmayı düşünüyor musunuz?
Üreten: Aslında bayi otomasyonu projesi içinde böyle bir düşüncemiz vardı. Ancak Kore ile yaptığımız konuşmalar neticesinde (Wolkswagen Lupo örneği olmayacak) şunu yapacağız, dolaylı olarak ikinci el, sanki bir nevi internet üzerinden araba satışıymış gibi olacak. Çünkü son kullanıcıya açacağız. Yani bayi ve HAOS (Hyundai Assan Otomotiv Sanayi) dışında son kullanıcılar da internetten girip, oradan ikinci el havuzuna bakıp kendilerine araba tahsis edebilecekler veya seçme yapabilecekleri arabanın kimde olduğuna dair bilgiler alıp bire bir karşılıklı konuşma sanşına sahip olacaklar.
Güzel bir siteniz var, projeleriniz sonrasında burada ne gibi değişiklikler olacak?
Üreten: Şu anda hyundai.com.tr olarak aktif kullanılan bir sitemiz mevcut. Ama bizim geliştireceğimiz hyundai.assan.com.tr olacak. Bayi otomasyonundan önce geliştirmiş olduğumuz, (bayilerle HAOS arasında) siparis giriş ekranı vardı, Bu sayfa şu anda o amaca hizmet ediyor. Onun dışında User ID ve Password dışında pek bir şey yok, yani otorize değilseniz zaten diğer sayfalara geçemiyorsunuz.
Müsteri potansiyelinizi belirlemek için herhangi bir çalışmanız olacak mı?
Üreten: Hyundai.com.tr de buna benzer bir şey var, ancak bayi otomasyonu içerisinde özellikle bayilere ve servislere gelen kişilerin potansiyel müşteri olup olamayacakları durumunu analiz edebilmek için CRM benzeri küçük bir modül aktif olacak. Şu an için sayfada çok kısıtlı bir anket var. Onları cevaplıyorsunuz, onların ışığında da size dönülüyor veya istemiyorsanız size herhangi bir cevap da verilmiyor.
Biraz önce anlattığınız projeler haricinde henüz başlama aşamasına gelmemiş ama ileride yapmayı plandığınız projeleriniz var mı?
Üreten: Evet var. Bu kriz bazı projelerimize engel oldu. Düşüncemiz şuydu; HAOS ile yan sanayi tedarikçilerimiz arasında büyük bir trafik var, özellikle yedek parça, lokal parçalar konusunda. İkinci büyük projemiz ise bayi otomasyonundan sonra yan sanayi ve HAOS’un arasındaki iletişimi internete taşımak.
Kriz dolayısı ile dediniz, anlaşılan projenizin bu günlerde aktifleşmesi gerekiyordu. Ama bazen kriz fırsattır, çok olumsuz gibi görünse de bazı olumlu etkileri de yok değil.
Üreten: Evet kriz kesinlikle fırsat. Bayi otomasyonunu çok daha güzel detaylandırmamıza sebep oluyor. Bu otomasyonunu bitirdikten sonra, yan sanayinin sorununa el atacağız ve bunu da sanıyorum yıl sonuna doğru bitirmis olacağız.
Tüm roportajlarımızda soruyoruz size de soralım, İnternet reklamcılığına bakış açınız nedir?
Üreten: Oldukça yaygın olduğunu görüyorum. Marketing departmanımız büyük gazete ve dergilerin internet sayfalarında, büyük çapta reklam veriyorlar. Bayi otomasyon sayfamız devreye girdikten sonra kendi reklamımızı kendi sayfamız üzerinden yapacağız. Ama tabi ki diğer sitelerde de reklam kullanacağız.
Kore’de İnternet durumu nedir? Biraz gelenekçi bir toplum oldukları için soruyorum.
Üreten: Kore’de internet çok yaygın kullanılıyor. Ancak geleneğin dışına da pek çıkmak istemiyorlar. Mesela biz Legacy Sistem olarak AS 400 kullanıyoruz. AS 400’ler üzerinde finans, muhasebe, production planning,material management, cost accounting gibi belli başlı devasa sistemler çalışıyor. Bunların bir ikizi de Kore’de var, yani Kore de AS 400’cü aslında, Özellikle Hyundai Motor Company. Ancak son zamanlarda bir platform değişikliği var, özellikle imalat sistemlerinde, mesela basit bir örnek OS/2 IBM ile çalışan imalat hattı kontrol sisteminin işletim sistemi NT ortamına taşıyorlar. Web tabanlı bir uygulama geliştiriyorlar, sonraki fikirleri AS 400 üzerindeki uygulamaları web tabanlı uygulamalara taşımak Microsoft olur, IBM platformu olur hiç önemli değil, önemli olan web üzerinde herkesin erişebileceği (yetkisi dahilinde) platform oluşturmak. Bu da bizim hayalimiz, dediğim gibi 3 ile 5 sene içerisinde biz de bütün yazılımlarımızı (şu anda kullanılabilir yazılımlarımızı) hepsini internet veya web tabanlı uygulamalara aktarmayı düşünüyoruz.
İnternet ile iligli gerçekleştimek isteyip de bir takım engellerle karşılaştığınız işleriniz oldu mu? Kanunu, kurumsal vb..
Üreten: Aslında çok büyük bir sorunla karşılaşmadık, inşallah bundan sonra da karşılaşmayız. Çünkü kendi işimizi kendimiz çözen bir firmayız. Büyük bir firma olduğumuz için, gücümüz de bazı şeylere yetiyor. Umarım bu günden sonra da zorluklarla karşılaşmayız. Ancak en son dedikodularda adı geçen zamların biraz kontrol edilmesi lazım.
ISP ler ile ilgili bir probleminiz ya da onlardan bir isteğiniz var mı?
Üreten: Çalıştığımız ISP’den oldukça memnunuz gerek bütçe olarak, gerek hizmet olarak bize çok uygun koşullarda destek oldular. Bundan sonra da desteklerinin süreceğini tahmin ediyorum. Ama onlar da bu durumda kendi şartlarını zorlayacaklar. Önümüzdeki bir iki ayı hep beraber göreceğiz, hükümet oturursa zannediyorum altyapı da oturacak, özellikle telekominikasyon. İnşallah özelleşir, özelleşmeye çok büyük umut bağladık. Pek çok hizmet, servis ve desteğin çok daha kaliteli olacağına inanmaktayım. Bunu hem biz hem Kore’liler adına rahatça söyleyebilirim. Özelleşecek ama nasıl özelleşecek o da bir bilmece!
Eklemek istediğiniz bir şey var mı?
Üreten: Öncelikle teşekkür ediyorum. Bizim düşüncemiz (bu lafı geçen sene ediyorduk) önümüzdeki 5 yıl (şimdi 4 yıl oldu) internette yerini almayan firmalar mahalle bakkalı konumunda kalacaklar, buna inanıyoruz. Özellikle Kore’li dostlarımız da aynı fikirde. HMC (Hyundai Motor Company’nin) liderliğinde önümüzdeki 3 ile 5 yıl içerisinde bütün yazılımı internet üzerinden erişilebilir bir platforma taşımayı düşünüyoruz. Bu bizim hem Top Management için, hem çalışanlarımız için, hem de gerek plaza, servisler ve gerekse en son kullanıcı için çok büyük bir imkan olacak.
Teşekkür ediyor ve başarılar diliyoruz.