TEİAŞ tarafından Elektrik Üreticilerine Uygulanan İletim ve Dağıtım Tarifelerindeki artış oranının elektrik üreticilerinin hali hazırda küresel virüs salgının olumsuz etkilerine karşı mücadele verdiği bir dönemde mevcut yüklerini arttırdığını ve enerji sektöründeki bu öngörülemez artışın potansiyel yatırımcıların yatırımlarını ciddi manada gözden geçirmelerine neden olabileceğinin altını çizen Yenilenebilir Enerji Araştırmaları Derneği (YENADER) – Başkan Yardımcısı Ali Karaduman şöyle konuştu:
“Bu artışlar, ülkemizin cari açığının azaltılmasında oldukça büyük etkisi olan yerli ve milli enerji kaynak ve üretim hamlelerine yönelik yatırım iştahına zarar verecek”
1 Ocaktan itibaren uygulanmaya başlanan İletim Sistem Kullanım ve Sistem İşletim Tarifesi ile EPDK tarafından onaylanan “Üreticiler İçin Dağıtım Tarifesi” artış oranları tepkileri üzerine çekiyor. Açıklanan artış oranlarının, yıllık %14,6 olan enflasyon oranının çok üzerinde olduğu ve bu durumun elektrik üreticileri için oldukça zorlayıcı olacağı şimdiden fark ediliyor.
Özellikle pandemi döneminde, finansal sürdürülebilirlik sorununun hissedildiği elektrik üretim sektöründe santrallerin maliyetlerine ilave yüklerin eklenmesinin, finansal tabloları bozacağı ve birçok santralinde ayakta kalmasının zorlaşacağı düşünülüyor.
ELEKTRİK ÜRETİCİLERİ, ARTIŞLARDAN OLUMSUZ ETKİLENİYOR
Son 6 yıllık iletim bedeli artışlarına bakıldığında açıklanan bu artış oranlarının yatırımcılar tarafından öngörülmesinin mümkün olmadığının altını çizen Yenilenebilir Enerji Araştırmaları Derneği (YENADER) Başkan Yardımcısı Ali Karaduman konuşmasına şöyle devam etti;
“Yerli ve milli enerji potansiyelimiz ülkemiz için oldukça önemli. Küresel rekabetten ve enerjide dışa bağımlılıktan kurtulmada son derece önemli olan yenilenebilir enerji sektörüne ve üreticilerine destek olmalıyız. Dağıtım sistemine bağlı olan üreticilerin tabi oldukları dağıtım tarifesinde yüksek derecede yaşanan artış oranı, üreticileri içinden geçtiğimiz bu sıkıntılı süreçlerde oldukça zor durumda bırakacak”
ENERJİ YATIRIMLARININ DURMASINA NEDEN OLACAK
TEİAŞ tarafından açıklanan oranlar incelendiğinde; Sistem Kullanım Sabit bileşeninde %7,82 ila %12,82 arasında değişen oranlarda indirim yapıldığı, Sistem Kullanım Değişken bileşeninde ise %5,59 artış yapıldığı görülüyor. Tüm bunların yanı sıra Sistem İşletim tarifesinde gerçekleştirilen %767,12 oranındaki yüksek artış ise üreticileri oldukça zorlarken yatırımcıların ise enerji alanında çalışma yapmasına engel oluyor.
Öngörülemez derecede yaşanan bu tür maliyet artışlarının, enerji sektöründe yatırım ortamını zedeleyeceğinin ve yatırımcıların yeni yatırımlardan kaçmasına neden olacağının üzerinde duran Ali Karaduman sözlerini şu şekilde sürdürdü:
“Bu durum orta ve uzun vadede arz güvenliği riskinin ortaya çıkmasına neden olacak. Yatırım ortamının şeffaflığı zedelenecek ve olası yapılacak yatırımların durmasına neden olacak, finans kuruluşları ve yatırımcılar enerji projelerinden hızla uzaklaşmaya başlayacak.”
TÜKETİCİLERDE ARTIŞLARDAN ETKİLENECEK
İletim ve dağıtım tarifelerinde yaşanan yüksek artışların tüketici tarifelerine yansıyacağı ise kaçınılmaz bir gerçek olarak karşımıza çıkıyor. Elektrik fiyatlarında yaşanan artışlar neticesinde ne yapacağını şaşıran tüketicilerin, olası yeni artışlardan da oldukça rahatsızlık duyacağını tahmin etmek bu şartlar altında hiç de zor gözükmüyor.
İletim ve dağıtım tarifelerindeki artışın yeniden gözden geçirilmesinin hem sektör hem yatırımcılar hem de tüketiciler için oldukça hayati bir boyut taşıdığını belirten Ali Karaduman sözlerine şunları ilave etti:
“Yenilenebilir enerji sektörü kar elde ettiği sürece devlete vergi verecek, santrallarında istihdam sağlayacak, cari açığı düşürmede katkısı olacaktır. Özellikle pandemi nedeniyle ülkemizde ve tüm dünyada oldukça kısıtlı imkanlarda çalışmakta olan elektrik üreticilerinin halihazırda yaşamış olduğu finansal sıkıntılar göz önüne alınarak, enerji piyasasına daha da zarar vermeden bu artışların acilen yeniden gözden geçirilmesi gerekiyor.”
