Dün ki İnternet Reklamcılığının 2001 Yılı Nasıl Geçti-I bölümünde; İnternet Reklamcılığı açısından büyük oyuncular incelenmişti. 4 bölümlük bu yazının bugün ki bölümünde İnternet Reklamcılığının 2001 yılı inceleniyor.
————————————————————————–
İnternet Reklamcılığı
Düştü. Azaldı. Bazı bütçelerden yok oldu.
Ancak, reklam veren sayısına baktığımızda önceki senelere göre artış gözlemleniyor. 2001 senesinde 100 kadar değişik reklam veren İnternet’i reklam mecrası olarak tercih etti. Bu olumlu bir gelişme.
İnternet genel olarak planlarda ve bütçelerde yer aldı. Ancak ekonomik koşullardaki olumsuzluklar ve büyük bütçe kısılmaları İnternet’e de yapılan harcamaları büyük ölçüde olumsuz etkiledi. İnternet nüfusunun artmış olması ve İnternet ortamından geçirilen sürelerin uzaması reklam veren gözünde İnternet’i olumlu bir mecra konumuna getirdi.
Buna bir de İnternet reklamlarının doğru planlama ve raporlamalarla son derece net olarak ölçülebilir bir mecra olmasının getirdiği olumlu etkiyi katarsak, Reklamveren’in ve reklam ajanslarının İnternet’e olan inançlarının ve beklentilerinin artmış olduğunu gözlemliyoruz.
Reklamveren konumunda öncelikli olarak iletişim şirketlerini görüyoruz. Hem Turkcell, hem Aria hem de Telsim İnternet’i farklı yoğunluklarda olmakla birlikte genellikle kullanmışlardır.
İnternet Reklamveren’i olarak gelişmiş ekonomilerde %35 ve üstü oranda reklam veren konumunda olan “içerik sağlayıcı şirketler”, yani diğer web siteleri, 2001’de yatırım yapacak konumda olmadıklarından dolayı reklam veren olamamışlardır.
Aynı şekilde daha önceki dönemlerde önemli reklam veren konumundaki finans sektörü 2001’de İnternet’te reklamveren konumundan neredeyse tamamen çekilmiştir. Sadece Akbank, Garanti ve Finansbank reklam alanı olarak İnternet’i de kullanmışlardır. Dışbank’ta İnternet’te reklam yapmıştır, ancak reklam alanı olarak sadece grup sitelerini kullanmıştır.
Bu noktada dikkati çeken bir ikilem, Online Banka Şubelerinin işlem hacimlerinde olumsuz gelişmeler yaşanmamış olmasına rağmen bankaların online şubeleriyle ilgili duyurularını İnternet ortamlarında yapmamış olmalarıdır.
Otomotiv sektörü de İnternet’i kullanmaya devam etmiştir ancak kullanım yoğunluğunu ve bütçeleri asgari seviyelerde tutmuştur.
Reklam veren olarak önemli bir atılımı Fiba Holding’in Gima Market zincirinden gözlemledik. Sanal mağazacılık faaliyetlerine başlayan Gima, bu servisinin duyuru ve reklamını büyük ölçüde İnternet ortamında yapmış ve çok tatmin edici sonuçlara ulaşmıştır.
Bilişim Teknolojileri sektörü de genel küçülme eğilimine uygun bir yaklaşım izlemiş ve reklam harcamalarından büyük ölçüde feragat etmiştir. Az sayıda olmakla birlikte bazı site sahipleriyle yapılan barter çalışmaları gerçekleşmiştir.
Tüketim ürünleri (FMCG) daha önceki senelerde olduğu gibi İnternet’i reklam alanı olarak kullanmamaya devam etmiştir.
Aynı eğilimi dayanıklı tüketim malzemelerinde de gözlemledik.
Reklam pazarlama konusunda ise hem olumlu hem de olumsuz gelişmeler gözlemleniyor. 2000 senesi sonunda yaptığı anlaşmayla Türkiye’de İnternet konusundaki çok az yabancı sermaye girişinden bir tanesini gerçekleştiren Arbomedia, Almanya kökenli, özellikle Doğu Avrupa’da aktif pan-European konumundaki bir İnternet (ve diğer) medya pazarlama şirketi olarak pazarda yerini aldı. Özellikle reklam yayınlama ve raporlama konusunda teknolojik olarak çağa uygun çözümler sunmasıyla dikkati çekti.
2000 senesi başında sektöre kuvvetli bir giriş yapmaya çalışan Noktakom ise, iki genel müdür yedikten sonra iyice küçülerek sektördeki konumunu tamamen yitirdi. Şu an halen aktif ancak çok kan kaybetti.
Pazarlama konusunda bir diğer gelişme daha önce bağımsız olarak pazarlanan Doğan Grubu sitelerinin aynı çatı altında toplanarak tek elden pazarlanması olmuştur. Bu gelişme, yaklaşık 15 siteye sahip Grubu orta çaplı bir network haline getirmiştir.
İçerik sağlayıcı olarak 2000 senesinde önemli bir atılım yapan TEB İletişim Grubu 2001 senesinde faaliyetlerini web ortamında firmalara projeler geliştirme konusunda yoğunlaştırmıştır. Siteleriyle küçük bir network olan TEB İletişim’in 2002 senesinde içerik sağlayıcı olarak konumunu tekrar güçlendireceğine inanıyoruz.
Bir sonraki bölümde İnternet Reklamcılığının 2001 Yılı Nasıl Geçti-III Kreatif Çalışmalar ve Dünya’daki durum inceleniyor.