Ulaştırma Bakanlığı bünyesindeki İnternet Üst Kurulu, polisin internet kafelerin denetimindeki tutumu nedeniyle İçişleri Bakanlığı`na; telekomünikasyon hizmetlerinden yüzde 25 olarak alınmaya başlanan KDV oranının düşürülmesi için de Maliye Bakanlığı`na başvurma kararı aldı.
Ulaştırma Bakanlığı’na danışmanlık hizmeti veren Üst Kurul’un her iki bakanlıktan da birer temsilci alarak genişletilmesi de karara bağlandı.
Maliye Bakanı Sümer Oral, turk-internet.com’a vergiyi düşürmek için çalıştıklarını söylerken; Üst Kurul üyesi Prof. Dr. Mustafa Akgül ve Atilla Özgit, verginin düşeceği konusunda umutlu olduklarını belirtiyor.
Üst Kurul, 25 Ocak tarihinde gerçekleştirdiği toplantısında, iletişim hizmetlerinden yüzde 25 oranında alınmaya başlanan KDV konusunu ele aldı. “İnternet vergisi” olarak adlandırılan bu uygulama ile telefon hizmetlerine paralel olarak internete erişim ücretlerinin de yükseltildiği, uygulamanın internetin yaygınlaşmasına engel teşkil ettiği sonucuna varıldı. Üst Kurul, bu konuda bir komisyon kurularak, internet erişiminde verginin düşük tutulması için Maliye Bakanlığı ile görüşülmesini kararlaştırdı.
turk-internet.com, telekomünikasyon hizmetlerinden alınan yüzde 17 oranındaki KDV’nin, yeni yılla birlikte yüzde 25’e yükseltilmesinin ardından Maliye Bakanı Sümer Oral’a konuyu aktarmıştı.
Maliye Bakanı Sümer Oral, yüzde 17’lik KDV oranının, yüzde 25’e çıkarılmasından dolayı internet sektörünün de etkilendiğini, ancak teknik olarak normal telefon görüşmelerinden ayırmanın mümkün olmadığını söyledi. İnternet üzerindeki vergi yükünü azaltmak için neler yapılabileceğini araştıracaklarını belirten Sümer Oral, amaçlarının internet üzerindeki vergi yükünü artırmak olmadığını vurgulamıştı.
Sorun Çözülecek
İnternet Üst Kurulu üyesi Prof. Dr. Mustafa Akgül, İçişleri ve Maliye Bakanlıklarının da kurulda temsil edilmesini istediklerini belirterek şöyle konuştu: “Kamu, STK ve özel sektör kuruluşu temsilcilerinden (1/3 oranında)oluşan, danışma niteliğindeki kurulu genişletme kararı aldık. 30 olan üye sayımız artacak. İnternet Cafe Sahipleri dernek kurarlarsa, onlardan da bir temsilci alacağız. Ayrıca, hukuk ve sağlık sektöründen de bir temsilci olacak. Bireysel kullanıcılardan da bir temsilci seçeceğiz. Tüketiciyi koruma derneğinden de bir temsilci olacak aramızda. Amacımız, bir masa etrafında her kesimden temsilciyi biraraya getirerek sorunlara çözüm bulmak.”
İnternet Vakfı’nın kuruluşu için ‘düğmeye basıldığını’ da belirten Akgül, bilişim sektöründeki sivil toplum kuruluşlarının – TÜBİSAD, TBD, İNET, TÜTED – önderliğinde ve Üniversiteler’in internet vergisine karşı mücadele başlatılacaklarını da sözlerine ekledi.
İnternet Kurulu üyesi Atilla Özgit de, turk-internet.com’a, internette KDV’nin yüzde 25’den yeniden yüzde 17’ye düşürülmesi konusunda umutlu olduğunu söyleyerek, görüşlerini şöyle açıkladı:
“Bilişim teknolojilerinde eğitimli insan en büyük problemken, bir de internetten ekstra vergi alınmasını anlamak mümkün değil. Sadece İnternet Üst Kurulu değil, bütün sivil toplum örgütleri ve sektör kuruluşlarının, ülke yönetimine sorunu anlatmaları gerekiyor.
Bilişim, iletişim, teknoloji eğitilmiş insan gücüne dayanıyor. Sorun, sadece Üst Kurul’un değil. Herkesin sahip çıkması gerekiyor. İlgili partilerin aydınlatılması şart. Gerçi Maliye Bakanı Sümer Oral, iletişimden yüzde 25 gibi yüksek vergi almayı onaylamadığını söylüyor. Bence, sorun çözülecek ve yüzde 25’lik KDV oranı düşecek. Ancak bu ne zaman olur, belli değil. Çünkü devreye bürokrasi giriyor.”
İnternet Cafe Baskınları
Öte yandan, İnternet Üst Kurulu toplantısında, bu yıl İnternet Haftası`nın Nisan ayının ikinci haftasında kutlanması, bunun için gerekli hazırlıklara başlanması karara bağlandı. Toplantıda, Üst Kurul`un işlevini artırmaya yönelik olarak yeniden yapılandırılması konusunda da kurul üyelerinden ilerleyen günlerde değerlendirme alınması benimsendi.
Üst Kurul’da ayrıca, internet cafe operasyonlarında polisin internet kullanımının yaygınlaşmasını engellemeden bu tür işletmeleri denetlemesini sağlamak amacıyla İçişleri Bakanlığı`na başvurarak, ilgili yöneticilerin bilgilendirilmesini kararlaştırdı.
Maliye Bakanı Oral: Vergi Yükünü Azaltmak İsteriz
Maliye Bakanı Sümer Oral, yüzde 17’lik KDV oranının, yüzde 25’e çıkarılmasından dolayı internet sektörünün de etkilendiğini, ancak teknik olarak normal telefon görüşmelerinden ayırmanın mümkün olmadığını söyledi. İnternet üzerindeki vergi yükünü azaltmak için, neler yapılabileceği konusunda araştırmalara başlattıklarını da sözlerine ekleyen Maliye Bakanı Sümer Oral, turk-internet.com’dan Gülden Tozkoparan’a şu açıklamada bulundu: “Telekomünikasyon hizmetleri üzerinde zaten KDV vardı. Sadece KDV oranı yüzde 17’den yüzde 25’e çıkarıldı. Bana bugün (5 Ocak), ‘internete vergi koydunuz’ diye tepkiler geldi. Biz yeni bir vergi koymadık, sadece mevcut verginin oranını yükselttik. Normal telefon görüşmeleri ile interneti birbirlerinden ayırmak teknik olarak mümkün olmadığı için, internette bu artıştan etkilendi.”
Maliye Bakanı Sümer Oral, “Yüzde 25’lik KDV oranı, lüks tüketime uygulanan bir oran. Telekomünikasyon ve internet, lüks tüketime mi giriyor” şeklindeki soruya da şu cevabı verdi: “Tabii ki, lüks tüketime girmez. Ancak KDV sisteminin yapısından kaynaklanan bir uygulama söz konusu. Yüzde 17’den sonra uygulanan yüzde 25 oranı mevcut. Batılı ülkelerde iki KDV oran var. Bu iki oranın arasında bir uygulama yok.”
“İnternet üzerinden vergi yükünü kaldırmak için, önceki yıllarda bir yasa tasarısı hazırlanmıştı. Bu konuda bilginiz var mı?” sorusunu ise Sümer Oral, “Hayır, bilgim yok” şeklinde yanıtladı.
Maliye Bakanı Sümer Oral, internet üzerindeki yüzde 25’lik KDV oranını teknik olarak nasıl düşürüleceği konusunda bir çalışma başlattıkları belirterek şu bilgiyi verdi: “Elbette, internetin yaygınlaşmasını ve bu alanda çalışan firmaların gelişmesini isteriz. İnternet şirketlerinin desteklenmesi ve kaynak aktarımını kolaylaştırarak teşvik edilmesi gerekir. Bu nedenle, internet üzerindeki vergi yükünü azaltmak için araştırma yapılması talimatı verdim. Araştırılacak. Bir çözüm yolu bulunursa, tabii ki uygulamak isterim.”
Oğuz: Küçük Ölçekli ISS’ler Zorlanacak!..
Yeni ekonomi uzmanı ve Koç Bilgi Grubu Danışmanı Dr. Şeref Oğuz, internet üst kurulunda alınan karar doğrultusunda, interntteki KDV oranını düşürmek için yapılacak başvurunun metnini hazırlıyor. Telekomünikasyon hizmetlerine uygulanan yüzde 25’lik KDV’nin küçük ölçekli erişimci firmaları zor durumda bırakacağını söyleyen Şeref Oğuz, piyasada birkaç dev oyuncunun kalacağını ve kartelleşmenin doğacağını vurguladı. 1996 yılında Türk Telekom ile mücadele için sanal miting düzenleyen ve başarılı olan Dr. Şeref Oğuz, bu konuda da çözümün, mücadeleden geçtiğini, bir grubun yalnız bu iş için çalışması gerektiğini söyledi. Dr. Oğuz, turk-internet.com’un sorularını yanıtladı:
Yüzde 25’lik KDV lüks tüketime uygulanıyor. Sizce, telekomünikasyon da lüks mü?
Şeref Oğuz: KDV’nin yüzde 25’e çıkarılmasından daha vahimi, iletişimin, cep telefonundan ibaret görülüp, kolay kazanç kapısı olarak algılanmasıdır.
Vergi politikaları bizde dar mükelleften daha fazla alma kolaylığına saplandığından, İnternetin başına bunların geleceği bekleniyordu ve sürpriz olmadı. Her harcadığı 2 lira karşılığında ancak 1 lira yaratabilen kamu maliyesi, İnternet KDV oranının yüzde 25’e çıkarılmasıyla doğacak sonuçlarla fazla da ilgili değildir. Sonuçta bütçenin gelir maksimizasyonuna odaklanan vergiciler, Türkiye optimalinde yarattıkları yıkıcı etkiyi gözardı edeceklerdir. Tıpkı bundan önce yüzlerce kez yaptıkları gibi. İnternet, Türkiye’deki bilgisayarlaşma sürecinden dolayı zaten lüks gibi görünüyordu. Şimdi olan, bu fiziksel yapıya, vergicilerin lüks damgası vurmasıdır. Ve Bilgi Toplumu sürecindeki Türkiye bunu asla haketmemektedir.
Vergi internet hizmetlerine nasıl yansır?
Oğuz: Daha pahalı hizmet ve kayıt dışı olarak yansır. Öncelikle zaten erişim ücretlerinin ekonomik mantıktan uzaklaştığı ortamda bireysel erişimci firmalar zorda kalır. Bu da zorunlu birleşmeleri gündeme getirir ve piyasa bir kaç dev oyuncuya kalır. Ki bunun adı da kartelleşmedir.
İkincisi de KDV’yi ödememek için her türlü işlemin kayıtdışına alınması sonucunu doğurur. Bu da kayıtlı ekonomi içinde zaten zar – zor durabilen yeni ekonomi şirketlerinin, sistemle bütünleşme gayretlerinin önünü keser. Yani ekonominin zaten yarısı kayıtdışı idi. Yeni ekonominin de tamamına yakın kısmı kayıtdışında kalır. Siz böylesi bir ortamda yeni ekonominin ihtiyaç duyduğu altyapı için kaynak yaratamaz ve kendinizi kendi bacağınızdan vurmuş olursunuz.
KDV zammının ISS ve e ticaret alanındaki şirketleri etkilemesi nasıl olacak?
Oğuz: E – ticaret zaten yavaş ilerliyordu. Ortada yaratıcı olmayan ve birbirine benzer iş modelleri vardı. Yüzde 25 gibi yüksek ve lüks bir KDV, elektronik ticaret ile ilgilenenlerin önünde yeni bir engel olmuştur. Halbuki, elektronik ticaretin özendirilmesi için bu alanda KDV’yi değil artırmak, aksine azaltmak gerekiyordu. Bu sayede firmaların ilgisi elektronik ticarete çekilecek ve keyfi olan bu seçim, bir bakıma vergi avantajıyla zaruri seçenek olacaktı.
Kullanıcılar için durum o kadar vahim olmayacaktır. Sonuçta onların ödediği fiyat zıplamayacaktır. Bu rekabet arenasında zaten KDV zammının fiyata yansıması söz konusu olamazdı. Olan ISS’lere olacaktır. Karlılıkları düşen ISS’ler, zaten mevcut olan finansman sorunlarına bir yenisini eklenmiş bulacaklardır. Bu karar bana göre ISS’lerin kanına ekmek doğramakla eşdeğerdedir.
Bunu düzeltmek için neler yapılabilir?
Oğuz: Türkiye’de sivil toplum örgütleri siyaset odaklı davrandığından böylesi basit (!) işlerle uğraşmayı kendilerine bir zaaf olarak görüyorlar. Onlar için üst seviyede politika yapmak sanki daha önemliymiş gibi, KDV isyanı gibi tali (!) konulara girmemektedirler.
Ancak kamunun haksız ve vizyonsuz uygulamalarının önüne çıkacak başlıca kurumlar da yine sivil toplum örgütleridir.
Bana göre bir grubun, yalnız ve yalnız bu konuya odaklanması ve sadece bu haksızlığı gidermek için çalışması gerekiyor. Bunun da başarılı olması halinde sonuç vereceğine inanıyorum.
Kabaca “istemezüüüük” noktasından değil de kanun yapıcıları, karar vericileri, vergicileri ikna edecek eğitim lobiciliği, bence benimsenen bir yöntem olmalıdır.
Ben İnternet erişimini lüks gören TT ile mücadele için sanal miting başlatmış ve başarılı olmuştum. Sanırım 1996’dan daha büyük bir kitleye ulaşmış internet camaatini bu konuda örgütlemek ve bundan sonuç almak başarıya daha yakın durmaktadır.
KDV Zammına Büyük Tepki!..
Yeni yılla birlikte telekomünikasyon hizmetlerine uygulanan yüzde 17’lik KDV oranı, yüzde 25’e çıkarıldı. İnternet hizmetlerini de kapsayan KDV zammı, sektörde büyük tepki gördü.
Bu uygulama ile, Türkiye’nin, 2003 yılında 5 trilyon dolar olarak tahmin edilen global e-ticaret hacmini yakalamak için gösterdiğini çabanın önüne KDV setti çekilmiş oldu.
E-commerce danışmanı Erkan Mumcu:
Yüzde 25’lik KDV zammına tepki gösterenlerin başında dış ticaret ve e-commerce danışmanı Erkan Mumcu geliyor. Mumcu, [email protected]’a gönderdiği e-mail’de, tepkisini şöyle dile getirdi:
“Almanya’da aylık 112 Kbps’lik internet bağlantısını 50 DM’ye herşey dahil, hatta telefon ücreti olmaksızın veriyorlar. Oysa bizde mevcut telekomünikasyon altyapısının yetersizliğini örtmek için habire olayı pahalılaştırıyorlar. Vatan hainliği kavramı illa ki silahla, şununla bununla olmaz. Ülkemizin, mevcut Telekomünikasyon devriminde gerilerde kalmasına sebep olan herbir birey, aslında bu vatana ihanet etmektedir…
İletişimdeki bu muazzam gelişmeyi kavrayamayacak insanlar tarafından temsil edilmek istemiyorum… Üstelik de mevcut hükümetin milletvekillerinden biri, eski bir bilişimci hem de ülkenin önde gelen yazılım firmalarından birisinin sahibi.
Herkeste olduğu gibi milletvekilliğinin rehavetine kapılmış. Oysa, böyle bir uygulamaya engel olabilir. Bunların hesabını kim verecek? Bu bağnazlıklardan güzelim memleketimiz ne zaman kurtulacak?”
Coretech Bilgi Teknolojisi – Erdem Yurdanur:
Coretech Bilgi Teknolojisi Hizmetleri A.Ş. yetkilisi Erdem Yurdanur ise yine ‘[email protected]’a gönderdiği e-mail’de, DSP milletvekili Ziya Aktaş’a gönderdiği mektuba yer verdi: “Ecevit’in yaşı ve sağlığı konusundaki hassasiyetinizi bu konuda bir açıklama yapmak konusunda da göstermenizi bekliyorum. Çünkü dünyada sanayi devriminden daha büyük bir devrim yaşanıyor. Ama sanki hükümetimiz sanayi devriminde olduğu gibi bu devrimde de geriden gelmek istiyor. İnternet konusunda devletin destek olmasını beklerken, yüzde 25 KDV ile köstek olmaya çalışıyor. İyi niyetli bakış açısıyla, çok düşüncesiz davrandığını görüyorum.
KDV’yi artırmakla kazanılacak paranın, bu sektöre vurulan darbe ile kaybedilecek paranın yanında bir hiç olduğunu söyleyebilirim. 2003 yılında e-ticaret hacmi bütün dünyada 5 trilyon dolar tahmin edilirken, Türkiye bu konuda ne yapmayı düşünüyor. Lütfen hem bir hoca hem de bir milletvekili olarak görüşlerinizi alabilir miyim?”
MEB-Eğitek – Recep Türkoğlu:
MEB-EĞİTEK-Bilgi İşlem yetkilisi Recep Türkoğlu da, internet kullanmanın, araba kullanmakla aynı kefeye konularak, lüks tüketim gibi kabul edildiğine dikkat çekiyor. Türkoğlu’nun tepkisi şöyle:
“İnternet kullanmak devletimizin gözünde bir lüks oldu. Yüzde 25’lik KDV, devletin interneti böyle algıladığını gösteriyor. Yazık! İnternet devrimini yaşayamamış ve yaşamak için çırpınan ülkemizde, devletimiz interneti kullanmayı teşvik edecek yerde, bunu kullanmayı lüks sayıyor! Bu konuda herkesi duyarlı olmaya çağırıyorum.”
11.12.2000 tarih, 24257 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Kanun Hükmünde Kararname uyarınca İnternet hizmetlerini kapsayan tüm telekomünikasyon hizmetlerinde KDV oranı yüzde 25’e çıkarıldı. 11.12.2000 tarihinden itibaren kesilen tüm faturalara yüzde 8’lik KDV farkı ilave edilecek.