Prof.Dr. M.Ufuk Çağlayan, internetin gelişmesindeki mevcut sorunları ve eksiklikler arasında, siyasi sahiplenmenin yetersizliğini, plansız ve programsız ilerleme çalışmalarını ve rekabet ortamının yetersizliğini gösterdi.
INET-TR 2001 7. Türkiye’de Internet Konferansı’nda INET-TR 2001 Yürütme Kurulu adına açılış konuşmasını gerçekleştiren Prof. Dr. M. Ufuk Çağlayan, Türkiye’de Internet Konferansları serisinin amaçlarını sıraladı. Çağlayan, şöyle konuştu:
“Bu konferans, bir ortak akıl platformu ya da bilgi ve deneyim paylaşımı platformu ya da öğrenme ortamı ya da bunların hepsidir. 1995 ten bu yana 6 yıl geçti, 6 kere toplandık, kimine göre bir arpa boyu yol aldık, kimine göre Internet konusunda çok ilerledik. Bu konferansın sonunda işin neresinde olduğumuzu bir kere daha göreceğiz.
Geçen yıla kadar, Türkiye’de Internet Konferansları serisini üniversitelerin sahipliğinde yaptık, sırayla Bilkent Ü., Yeditepe Ü., ODTÜ, İTÜ, Ankara Ü. ve Boğaziçi Ü. bizlere iyi kötü destek oldu. Bu yıldan itibaren üniversite sahipliğinden ayrılan, tüm sektörün temsil edildiği, yani STK’ların, özel sektörün, üniversitelerin birer ortak olduğu, tüm sektörün nabzını tutmaya çalışan bir modeli hayata geçirmeye çalışıyoruz. Bu yıl konferansa yaklaşık 900 kişi webden kayıt oldu, bu rakam geçen yıl zannedersem 550’ydi. Bu yıl konferansa yaklaşık 1500 kişinin katılımını bekliyoruz.”
İnternet alanında Dünya’daki ve Türkiye’deki gelişmeleri aktaran Çağlayan, “ABD, Avrupa Birliği, Singapur, Malezya, Kore, Japonya, Macaristan, Romanya, Irlanda Israil gibi çok geniş bir yelpazede ülkeler ciddi ulusal projeler üretmişler ve bu projelerin hayata geçişi sürecine girmişlerdir. Ülkemizi Avrupa Birliği’nin nereye gittiği daha çok ilgilendirmektedir. E-Avrupa girişimi 2002 sonuna kadar olan dönemi kapsayan somut, ölçülebilen hedefleri içerir, TUENA gibi 2010 yılı hedeflerini içermez.
Ana sloganı “her bireyi, evi, okulu, işyerini ve devlet dairesini Internete taşımak” olan E-Avrupa girişimi 10 somut başlığı 3 ana grupta toplamıştır: Bunlar, 1- Kolay,ucuz, güvenilir Internet, 2- Insan kaynağına yatırım, 3- Internet kullanımını teşviktir. E-Avrupa+ özetle, E-Avrupa hedeflerinin 2003 sonunda erişilmek üzere Türkiye de dahil aday ülkelere genişletilmiş halidir” dedi.
İnternet’in Türkiye’deki durumunu değerlendirirken temel eksiklikler
1. Siyasal sahiplenme yeterli değildir.
2. Örgütlenme ve mekanizmalar yeterli değildir, amiyane tabiriyle kafasını gözünü yararak, yani plansız programsız ilerlemeye çalışıyoruz
3. Rekabet ortamı yetersizdir : Telekom özelleştirme tartışmaları satıştan gelecek finansal kaynağa odaklanmıştır, asıl dikkat edilmesi gereken noktalar olan Telekom sektörünün rekabete açılması ve Türk Telekom‘un rekabete hazır hale gelmesi gözden kaçırılmıştır, buna bağlı olarak Internet altyapı problemleri doğmuştur.
4. Ciddi bir eğitim problemi ve buna bağlı olarak gerçekten yetişmiş, diplomalı değil, insan gücü açığı vardır.
Ne yapılmalı?
1. Kamu, özel sektör, üniversiteler, mesleki ve sivil toplum örgütlerinin katılımı ile partiler üstü ulusal politikalar ve saydam, sürekli çalışan mekanizmalar oluşturulmalıdır
2. Tüm ülkenin bilişim ve iletişim alanınında gelişmesini planlayan ve somut ölçülebilir hedefleri içeren, esnek, yılda iki kez gözden geçirilen, oluşturulması ve izlenmesi saydam ve katılımcı olan ulusal eylem planı yapılmalıdır.
3. Ülke olarak bilim, teknoloji ve özellikle bilişim teknolojisi üretmek zorundayız. Bunun için eğitim sistemi ve üniversiteleri, devlet yönetimini ve kültürel alışkanlıklarımızı değiştirmeliyiz.
4. İletişim hizmetlerinde rekabeti sağlamak, rekabet süreçlerini hızlandırmak ve fiyatları düşürmek için bakanlıklar, Telekomünikasyon Kurulu ve Rekabet Kurulu işbirliği yapmalıdır. Fiyatların düşürülmesi ortak altyapı üzerinden yaratılan katma değerin artırılması açısından çok önemlidir.
5. Tüm dünya, vatandaşlarını bilişim kültürü ve internetle tanıştırmayı, bu teknolojilerde yetenek kazandırmayı hedeflemiştir. Bu bağlamda, okulları internete taşımak hedefinin sadece benimsenmesi yetmez, işin gerçekten yapılması, kamu, özel sektör ve STK’lar tarafından bu hedefin hızla gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
6. Kamu’nun Internet’e taşınması, bir ana plan kapsamında, saydam, katılımcı süreçler ile koordineli biçimde hayata geçirilmelidir.
7. Bilgi ve iletişim teknolojileri insan gücü eğitiminde radikal kararlar alınmalıdır.
8. Internet, katılımcı demokrasi, saydamlık, toplumsal denetim, topluma hesap verme alanlarında ülkemizde kullanılmalıdır.
