3 Nisan 2024’de gazeteci Yuval Abraham, bir grup Filistinli ve İsrailli gazeteci tarafından yayınlanan +972 adlı dergide İsrail devletinin Lavander (Lavanta) ve “Where’s Dady? (Baba Nerede)” adını verdikleri iki ayrı yapay zeka teknolojilerinin kullanıldığı uygulama ile “öldürülecekler listesi” hazırladıklarını iddia ettiler.
+972 Magazine ve Local Call’da Filistinliler ve İsraillilerin ortak yürüttüğü çevrimiçi yayında anlatılan araştırma, ilgili programa dahil olan altı İsrailli istihbarat yetkilisine dayandırılıyor. Buna göre, İsrail ordusu Gazze’deki bombalama hedeflerini yapay zeka ile ve % 10 hata payı ile belirliyor. Önerilen hedeflerin insan tarafından incelendiği de kaydediliyor.
Ancak bir yetkili +972’ye, insan personelin genellikle makinenin kararları için yalnızca bir “lastik damga” görevi gördüğünü ve bir bombalamaya izin vermeden önce genellikle her hedefe – erkek olduklarından emin olmak için – yalnızca 20 saniye ayırdığını söyledi.
İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF), yapay zeka ile yürütülen programın varlığına itiraz etmiyor ama yapay zekanın şüpheli teröristleri tespit etmek için kullanıldığını kabul etmiyor. Bilgi sistemlerinin yalnızca hedef belirleme sürecindeki analistler için bir araç olduğunu ve İsrail’in saldırı sırasında geçerli olan operasyonel koşullar çerçevesinde mümkün olduğu ölçüde sivillere verilen zararı azaltmaya çalıştığını iddia ediyor.
IDF’nin açıklamasına göre, beklenen ikincil hasarın “askeri avantajla karşılaştırıldığında aşırı” olduğu durumlarda saldırı düzenlemiyor ve “sivillere yönelik zararı operasyonel koşullar altında mümkün olduğu ölçüde azaltmak” için çaba gösteriyor. Açıklam şöyle devam ediyor:
“IDF, saldırılardan önce hedefleri inceliyor ve hedefin ilgili yapısal ve coğrafi özellikleri, hedefin çevresi, civardaki siviller üzerindeki olası etkiler, kritik önemdeki değerlendirmeleri dikkate alarak operasyonel ve insani hususlara uygun olarak uygun mühimmatı seçiyor.
+972 ise, İsrail ordusunun ailelerin hep birlikte olduğu evlerdeki hedeflere “sistematik olarak geceleri saldırdığını yazdı.
“Kaynakların ifade ettiği gibi yapay zeka programının kararlarının sonucu, çoğu kadın, çocuk ya da çatışmalara katılmayan binlerce Filistinlinin, özellikle savaşın ilk haftalarında, İsrail’in hava saldırılarında yok edilmesi oldu.”
Kaynaklara dayandırılan raporda, genç militan olduğu iddia edilen kişiler hedef alındığında “ordunun büyük ölçekli hasara yol açabilecek aptal bombalar, yani güdümsüz füzeler kullanmayı tercih ettiği” belirtildi.
Bu olay, yapay zeka teknolojilerinin silah endüstrisinde ve savaşta kullanılmasının ilk örneği değil. Çok sayıda uzmanın uyardığı “yapay zekanın kuralları konulmadan geliştirilmesinin sakıncaları”ndan sadece birisi. Teknoloji para kazanmak, insanları öldürmek için midir, insanların daha iyi yaşam sürmesi için midir?