İsrail’in içinde ve çevresindeki politik karışıklık yani “Durum” için bazıları hiç etkilenmeden hayatlarını sürdürüyor denebilir ama risk sermayesi grupları (VC) kendilerini güvenli hissetmedikleri ortamlardan kaçıyorlar. Fonlar ancak büyük çaplı araştırma ve geliştirme tesisleri olan şirketlere akıyor.
250 Milyon $’lık 3 risk sermayesi fonunu yöneten Vertex Management Israel şirketinin ortaklarından Ogen Perry “İsrail kendi Risk Sermayesi endüstrisine sahip. Dolayısıyla İsrail’de yatırım yapmak için hala milyarlarca nakit $ bulmak mümkün ve bu politik durumdan ötürü etkilenmiyor. Eğer hergün en son kim risk sermayesi almış diye bakarsanız o listede başlangıç ya da daha sonraki dönemler için risk sermayesi almış pekçok İsrail firması göreceksiniz” dedi.
Perry İsrail’li start-up şirketlerin, ekonominin politik karmaşadan etkilenmesini önlemek için genellikle export-hedefli olduklarını söyledi; “Doğal olarak ilk baktığımız konu pazarın durumu. Bu nedenle her ortalama İsrail’li yüksek teknoloji firması kendine dışarıda bir pazar arıyor. Bu genellikle ABD ya da Avrupa oluyor”.
Kayan Yatırımlar
Geçmişten bugüne bakıldığında İsrail’in teknolojik start-up (yeni kurulmuş) firmalar için sıcak bir yuva olmasına ve Perry’nin söylediklerine rağmen, son istatistikler yatırımlarda güneye doğru bir kayma gösteriyor. Israil Risk Sermayesi Araştırma Merkezi ülkeye akan parayı takip ediyor. Bu yılın ilk çeyreğinde 80 start-up şirkete 376 Milyon $ fon bulunduğunu bildiriyor. Bu rakam bir önceki çeyrekten % 19 ve bir sene önceki aynı çeyrekten % 41 daha az.
Merkezden yapılan açıklamada “2002’nin ilk çeyreği hem İsrail’li high-tech firmaların sermaye artışları açısından hem de İsrail’li Risk Sermayeciler yatırım miktarları açısından düşüşle karekterize edilebilir” açıklamasının yanında İsrail’li 98 Risk sermayesi fonunun high-tech firmalara 138 milyon $ yatırım yaptıklarını ekledi (2001 4.çeyreğe nazaran % 18 düşük).
Aslında bu rakamlar ABD merkezli risk sermayesi firmalarının durumundan daha iyi olmakla birlikte, İsrail’li teknik uzman Yigal Erlich olaya kötümser bakıyor. İsrail Risk Derneği Başkanı Yigal Erlich, bu yıl yerel fonların 200 Milyon $’ı bile bulmayacağını düşünüyor. 2 yıl öncenin rekor rakamı 3.7 milyar $ düşünülürse bu rakam gerçekten moral bozucu. 2001 yılında dot-com şirketlerinin ölümü, ABD ekonomisinin yavaşlaması gibi nedenlerle yatırımlar ve fonlar yavaşlamıştı. Erlich politik ‘durumun’ bütün bunların üstüne tuz biber ekeceğini ve durumun daha kötüye gideceğini söylüyor.
Erlich “2001’de iyi kötü birşeyler vardı. Ama 2002’de savaştan etkilendi. İnsanların İsrail’e gelme ve yatırım yapma istekleri azaldı. Hatta alışılmış yatırımcılar bile mecbur ollmadıkça gelmiyor” dedi.