Japonya Pazartesi günü Çinli telekom ekipman devleri Huawei Technologies ve ZTE’yi kamu alımlarından engellemeye kararı açıkladı. Yani Japonya ABD’yi takip ediyor ve güvenlik endişelerine katılıyor.
Japon hükümet bakanlıklarının ve ajanslarının siber güvenlik yetkilileri karar üzerinde anlaşmış durumdalar. Ancak son aylarda iyileşme işaretleri gösteren Tokyo ve Pekin arasındaki bağlar üzerindeki potansiyel etki göz önünde bulundurularak şirket adları açıkça belirtilmedi.
Japonya, ABD, Avustralya ve Yeni Zelanda da dahil olmak üzere Huawei’in 5G mobil ağ altyapısı yapılarına katılmasını engelleyen ülkelerin, Çin telekom ekipman devi üzerindeki baskıyı artırmalarını konuşmak üzere aramalar yaptığı kaydediliyor.
Japon yasağı, Huawei’nin Doğu Asya komşularından karşılaştığı ilk resmi gerilemeyi işaret ediyor. Pazartesi günü yayınlanan bir Nikkie raporu, Huawei’nin 2017 yılında Japonya’daki telekom ekipman pazarında yaklaşık yüzde 13 hisseye sahip olduğunu ve bunun sırasıyla yerel oyuncular NEC ve Fujitsu’nun yüzde 18 hissesine sahip olduğunu gösterdi. Huawei’nin akıllı telefonlar ve tabletler gibi tüketici ürünleri de Japonya’da yaygın olarak satılıyor.
Bu arada dünyanın en büyük telekomünikasyon ekipmanı tedarikçisi olan Huawei, geçtiğimiz hafta Financial Times raporuna göre, şirket İngiltere’nin 5G mobil ağ planlarının bir parçası olmaya çalıştığından, İngiliz istihbarat donanımları ve yazılımlarındaki riskleri ele almayı kabul etti. İngiltere’nin en büyük mobil ağ operatörü EE’yi işleten BT Group’tan sonra geçtiğimiz hafta Huawei’nin EE’nin çekirdek 5G ağı için ekipman tedarik etmeyeceğini söyledi. Ayrıca Huawei donanımını EE’nin çekirdek 4G altyapısından kaldırmaya başladı. Bunu, Çinli şirketi potansiyel bir güvenlik riski olarak öne çıkaran MI6 yabancı istihbarat servisinin başkanından bir uyarı izledi.
Bu arada, Washington ve Pekin arasındaki ticaret savaşını yoğunlaştırmakla tehdit eden bir hareketle, Kanadalı yetkililer Meng Wanzhou’yu tutukladı, Huawei’nin finans başkanı ve kurucusunun kızı, ABD yetkililerinin isteği üzerine 1 Aralık’ta Vancouver’da. Basında çıkan haberlere göre Meng, İran’la yaptırımları savunan ticari ilişkilerle ilgili ABD dolandırıcılık suçlamalarıyla karşı karşıya.
Nisan ayında ABD Ticaret Bakanlığı, şirketin Kuzey Kore ve İran’a karşı yaptırımlarını ihlal ettiğini iddia ederek ZTE’ye ürün gönderen ABD firmalarına bir yasak olduğunu açıkladı. Çin’in en büyük ikinci telekom ekipman üreticisi olan ZTE, ilk olarak 2017 başlarında ABD teknoloji şirketlerinden Amerikan yaptırımları altındaki İran ve Kuzey Kore’ye milyonlarca dolarlık donanım ve yazılım sattığı için para cezasına çarptırıldı. Şirketin daha sonra konuyla ilgili yalan söylediği iddia edildi. Bu da ABD Ticaret Bakanlığı’nın bu yıl yedi yıllık yasak getirmesine neden oldu [1].
ABD tedarikçilerinden bileşen satın alamamak, ZTE’nin haftalar içinde büyük operasyonları kapatmasıyla sonuçlandı. Şirket Washington ve Pekin arasındaki ticaret görüşmelerinde bir sürtüşme kaynağı oldu.