Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) tarafından sahibinden.com’un ilan verileri üzerinden hazırlanan “sahibindex Kiralık Konut Piyasası Görünümü” Eylül raporu yayınlandı. Rapora göre Türkiye genelinde ortalama kiralık konut ilan m2 fiyatındaki yıllık artış oranı Ağustos ayında %167,7 olurken Haziran’da 56,5 TL olan ortalama kiralık konut ilan m2 fiyatı Ağustos’ta 56 TL’ye geriledi. Yıllık kira artış oranı İstanbul’da %153,2, Ankara’da %164,1, İzmir’de ise %169,6 oldu. Ortalama kiralık konut ilan m2 fiyatları İstanbul’da 80,6 TL, Ankara’da 40,6 TL, İzmir’de ise 58,8 TL oldu. Enflasyondan arındırılmış (reel) kira fiyatları ülke genelinde ve İstanbul’da azalırken Ankara’da ve İzmir’de arttı. Kiralık konut talep göstergesi geçen aya kıyasla %18,1 arttı. Kiralık konut talebinin ise geçen yılın aynı ayına kıyasla %6,8 yüksek olduğu açıklandı. Kiralık konut arzının ölçüldüğü kiralık ilan sayısı ise ülke genelinde, İstanbul ve Ankara’da artarken İzmir’de azaldı. Öte yandan, kiralık ilanların ne kadarının kiralandığını gösteren kiralanan konut sayısının toplam kiralık ilan sayısına oranı da geçtiğimiz aya göre ülke genelinde ve üç büyük ilde arttı.
Hem yıllık kira artış oranında hem de kira fiyatlarında geçtiğimiz aya göre düşüş yaşandı
Türkiye genelinde kira fiyatları geçen yılın aynı ayına kıyasla artmaya devam etse de kira fiyatlarındaki artış oranı önceki iki ayda olduğu gibi Ağustos ayında da düştü. Kira fiyatlarının yıllık artış oranı geçen aya kıyasla 15,9 puan azalarak %167,7 oldu. Kira fiyatı artış oranı azalsa da geçen yılın aynı döneminde 20,9 TL olan Türkiye geneli güncel ortalama m2kira fiyatı 56 TL oldu. Öte yandan ortalama cari kira fiyatları Temmuz ve Ağustos’ta bir miktar geriledi. Ortalama kira fiyatları bu iki ayda toplamda yaklaşık yüzde 1 düştü. Nitekim, Haziran ayında 56,5 TL olan ortalama kira fiyatı Ağustos’ta 56 TL’ye düştü.
Şekil 1: Türkiye ve üç büyük ilde bir önceki yılın aynı ayına göre cari kira fiyatı değişimi (%)
İstanbul’da yıllık kira artış oranı geçen aya göre 8 puan düştü
Kiralık ilan m2fiyatlarındaki yıllık artış oranları Ankara’da ve İzmir’de yükselirken İstanbul’da düştü. Cari kira fiyatlarındaki yıllık artış oranı geçen aya göre Ankara’da 7,7 puan, İzmir’de 5,9 puan arttı, İstanbul’da ise 8 puan düştü. Yıllık kira artış oranı İstanbul’da % 153,2, Ankara’da %164,1, İzmir’de ise %169,6 oldu. Ortalama kiralık konut ilan m2fiyatları ise İstanbul’da 80,6 TL, Ankara’da 40,6 TL, İzmir’de ise 58,8 TL oldu.
En yüksek kira artışı Antalya’da, en düşük kira artışı Kahramanmaraş’ta
Ağustos ayında yıllık ortalama kira artışı ülke genelinde %167,7 olurken büyükşehirlerdeki cari kira artış hızları farklılık gösterdi. Önceki raporlarda belirtildiği gibi Antalya en yüksek kira artış oranının (%200) hesaplandığı il oldu; Antalya’da ortalama kira bir yılda 3 kat arttı. En yüksek fiyat artışı görülen diğer iller ise Kocaeli (% 191,7), Eskişehir (%181,2), Ankara (%164,1) ve Tekirdağ oldu (%156,4). En düşük kira artışının görüldüğü iller: Mardin (%106,3), Gaziantep (%103,3), Van (%93,9), Diyarbakır (%93,5) ve Kahramanmaraş olarak belirlendi (%79). Ağustos ayının verilerine göre sadece Kahramanmaraş’taki yıllık kira fiyatı artış oranının yıllık TÜFE enflasyon oranından (%80) düşük olduğu görüldü.
Tablo 1: Yıllık kira artışlarının en yüksek ve en düşük olduğu iller – 2022 Ağustos
İller | Ağustos 2021 m2Fiyatı | Ağustos 2022 m2Fiyatı | Yıllık Cari Kira Artışları (%) |
Türkiye Ortalaması | 20,9 | 56 | 167,7 |
Antalya | 25 | 75 | 200 |
Kocaeli | 13,3 | 38,9 | 191,7 |
Eskişehir | 14,6 | 40,9 | 181,2 |
Ankara | 15,4 | 40,6 | 164,1 |
Tekirdağ | 15 | 38,5 | 156,4 |
Mardin | 9,3 | 19,1 | 106,3 |
Gaziantep | 17,2 | 35 | 103,3 |
Van | 12,9 | 25 | 93,9 |
Diyarbakır | 14,2 | 27,4 | 93,5 |
Kahramanmaraş | 13,6 | 24,3 | 79 |
Türkiye geçen aya kıyasla daha fazla kiralık ilanı verdi
Kiralık konut ilan sayısı geçen aya kıyasla ülke genelinde %9,3 (200.243’ten 218.821’e) yükseldi. Geçen aya kıyasla ülke genelinde %9,3 (200.243’ten 218.821’e), İstanbul’da %12,2 (61.191’den 68.683’e), Ankara’da %15,9 (14.153’ten 16.407’ye) yükselirken İzmir’de %2,9 (18.475’ten 17.934’e) düştü.
Şekil 6: Türkiye ve üç büyük ilde kiralık ilan sayısı (adet)
Tatilin bitmesiyle şehirlere dönüş başladı, kiralık konut talebi artış gösterdi
Konut talebi Mayıs ve Haziran aylarındaki belirgin yükselişlerin ardından uzun süren tatile bağlı olarak Temmuz’da bir miktar soluklandı. Öte yandan, Ağustos ayı ile birlikte kiralık konut talebi geçen aya kıyasla %18,1 artarak 276 oldu. Ayrıca talebin çok güçlü olduğu geçen yılın Ağustos ayına kıyasla %6,8 yüksek olduğunu gösterdi.
Şekil 7: Talep göstergesi (2020 Şubat=100)
Kiralanan konut sayısının kiralık ilan sayısına oranı yeniden yükselişe geçti
Kiralanan konut sayısının kiralık ilan sayısına oranı Haziran ve Temmuz’daki düşüşlerin ardından Ağustos’ta yükseldi. Bu gösterge Ağustos ayında 2,9 puan artarak %27,3 oldu. Önceki aya kıyasla, kiralık ilan sayısı %9,3, kiralanan konut sayısı ise %22,4 yükseldi. Kiralanan konut sayısının kiralık ilan sayısına oranı üç büyük ilde arttı. Bu oran Ağustos ayında İstanbul’da 1,9 puan, Ankara’da 1,7 puan, İzmir’de ise 4,1 puan yükselmiştir. Son verilere göre kiralanan konut sayısının kiralık ilan sayısına oranı İstanbul’da %25,3, Ankara’da %28,1, İzmir’de ise %23,1 oldu.