Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) tarafından sahibinden.com’un ilan verileri üzerinden hazırlanan “sahibindex Kiralık Konut Piyasası Görünümü” Kasım raporu yayınlandı. Ekim ayı verileriyle hazırlanan rapora göre Türkiye genelinde ortalama kiralık konut ilan metrekare fiyatındaki yıllık artış oranı Ekim’de %159,2 olurken ortalama kiralık konut ilan metrekare fiyatı 62,2 TL’ye yükseldi. Öte yandan, yıllık kira artış oranı İstanbul’da %145,6, Ankara’da %168,4, İzmir’de ise %158,6 oldu. Ortalama kiralık konut ilan metrekare fiyatları İstanbul’da 88,4 TL, Ankara’da 42,9 TL, İzmir’de ise 62,1 TL olarak açıklandı.
Kiralık konut talep göstergesi Eylül’e kıyasla %15,3 azaldı. Bu azalışta mevsimselliğin etkisinin söz konusu olduğu belirtildi. Buna karşılık kiralık konut talebinin geçen yılın aynı ayına kıyasla %9,1 yüksek olduğu açıklandı. Kiralanan konut sayısının kiralık ilan sayısına oranı ülke genelinde ve üç büyük ilde azaldı. Kiralık ilanların ne kadar süre yayında kaldığını ölçen kapatılan kiralık ilan yaşı ülke genelinde ve üç büyükşehirde arttı. Kiralanan konut sayısının kiralık ilan sayısına oranla azalması ve kapatılan kiralık ilan yaşının artması, kiralık konut piyasasında geçen ay olduğu gibi durgunlaşma olduğunu gösterdi.
Kira fiyatlarının artış oranında bir ayda 7,2 puanlık düşüş yaşandı
Türkiye genelinde kira fiyatları geçen yılın aynı ayına kıyasla artmaya devam etse de kira fiyatlarındaki yıllık artış oranı Ekim’de düştü. Eylül ayında %166,4 olan yıllık kira fiyatlarının yıllık artış oranı Ekim’de %159,2’ye geriledi. Kira fiyatındaki yıllık artış oranı azalsa da geçen yılın aynı döneminde 24 TL olan Türkiye geneli güncel ortalama metrekare kira fiyatı 62,2 TL oldu.
Kira fiyatlarının artış oranı İstanbul’da ve İzmir’de düşerken, Ankara’da yükseldi
Kiralık ilan metrekarefiyatlarındaki yıllık artış oranları İstanbul’da ve İzmir’de düşerken, Ankara’da yükseldi. Yıllık kira fiyatı artış oranı Eylül ayından Ekim ayına İstanbul’da %153,5’ten %145,6’ya, İzmir’de ise %161,8’den %158,6’ya düştü. Öte yandan, yıllık kira fiyatı artış oranı Eylül’den Ekim ayına Ankara’da %159,6’dan %168,4’e yükseldi. Ortalama kiralık konut ilan metrekare fiyatları İstanbul’da 88,4 TL, Ankara’da 42,9 TL, İzmir’de ise 62,1 TL olarak açıklandı.
En yüksek kira artış oranının gözlemlendiği il Antalya oldu
Ekim ayında yıllık ortalama kira artışı ülke genelinde y%159,2 olurken büyükşehirlerdeki cari kira artış hızları farklılık gösterdi. Antalya %257,1 oranla en yüksek kira artış oranının gözlemlendiği il oldu; Antalya’da ortalama kira bir yılda 3 katından fazlaya yükseldi. En yüksek fiyat artışı görülen diğer iller Trabzon (%200), Denizli (% 195,8), Mersin (%184,2) ve Kocaeli (%176,2) olurken, en düşük kira artışının görüldüğü iller Erzurum (%122,2), Van (%121,3), Gaziantep (%113,9), Kahramanmaraş (%101,6) ve Diyarbakır (%99,1) oldu. Ekim verilerine göre bütün büyükşehirlerdeki yıllık kira fiyatı artış oranının %85,5 ölçülen yıllık TÜFE enflasyon oranından yüksek olduğu belirtildi.
Tablo 1: Yıllık kira artışlarının en yüksek ve en düşük olduğu iller – 2022 Ekim
İller | Ekim 2021 m2Fiyatı | Ekim 2022 m2Fiyatı | Yıllık Cari Kira Artışları (%) |
Türkiye Ortalaması | 24,0 | 62,2 | 159,2 |
Antalya | 28,0 | 100,0 | 257,1 |
Trabzon | 10,0 | 30,0 | 200,0 |
Denizli | 13,0 | 38,5 | 195,8 |
Mersin | 18,0 | 51,2 | 184,2 |
Kocaeli | 15,0 | 41,4 | 176,2 |
Erzurum | 9,0 | 20,0 | 122,2 |
Van | 12,0 | 26,6 | 121,3 |
Gaziantep | 17,0 | 36,4 | 113,9 |
Kahramanmaraş | 12,0 | 24,2 | 101,6 |
Diyarbakır | 15,0 | 29,9 | 99,1 |
Kiralık konut arzı ülke genelinde düştü
Kiralık konut ilan sayısı geçen aya kıyasla ülke genelinde %1,1 (230.943’ten 228.351’e), İstanbul’da %2,2 (72.528’den 70.940’a), İzmir’de ise %3,3 (17.486’dan 16.908’e) düşerken Ankara’da %4,4 (17.481’den 18.244’e) yükseldi.
Talep artışında %15,3 düşüş yaşandı
Kiralık konut talebi endeksi bir önceki aya kıyasla 229,9’dan 194,6’ya %15,3 azaldı. Rapora göre bu düşüşte mevsimsellik etkisinin önemli bir rolü olduğu belirtildi. Bu düşüşün kiralık konut talebinde kalıcı bir azalış olarak değerlendirmek için henüz erken olduğu vurgulandı. Öte yandan konut talebi göstergesinin geçen yılın Ekim ayına kıyasla %9,1 daha yüksek seviyede olduğu (185,5’e 194,6) görülüyor. Kiralık konut talebinde az da olsa artış yaşandı.
Kiralık ilanlara ilgide ılımlı azalma
Kiralanan konut sayısının toplam kiralık ilan sayısına oranındaki aylık değişimler hem kiralık konut sayısının hem de kiralanan konut sayısının azaldığını gösteriyor. Önceki aya kıyasla, kiralık ilan sayısı %1,1, kiralanan konut sayısı ise %15,1 düştü.
Kiralanan konut sayısının kiralık konut ilan sayısına oranı üç büyük ilde düştü
Kiralanan konut sayısının kiralık ilan sayısına oranı üç büyük ilde de azaldı. Bu oran Ekim’de İstanbul’da 3,2 puan, Ankara’da 5,4 puan, İzmir’de ise 2,6 puan düştü. Son verilere göre kiralanan konut sayısının kiralık ilan sayısına oranı İstanbul’da %21, Ankara’da %17,9, İzmir’de ise %18,7 oldu.
Ekim ayı verilerine göre kiralık konut arzı İstanbul’da ve İzmir’de düşerken Ankara’da arttı. Aynı dönemde kiralanan konut sayısı İstanbul’da artarken, Ankara’da ve İzmir’de ise azaldı. Kiralık ilan sayısı önceki aya göre İstanbul’da %2,2 (72.258’den 70.940’a), İzmir’de %3,3 (17.486’dan 16.908’e) azaldı, Ankara’da ise y%4,4 (17.481’den 18.244’e) arttı. Öte yandan, kiralanan konut sayısı üç büyükşehirde de düştü. Kiralanan konut sayısı bir önceki aya göre İstanbul’da %15 (17.550’den 14.914’e), Ankara’da %19,8 (4.070’ten 3.263’e), İzmir’de ise %14,9 (3.708’den 3.154’e) azaldı.
Konutların kiracı bulma süresi ülke genelinde uzadı
Kapatılan ilan yaşı geçen aya göre ülke genelinde 2,6 gün, İstanbul’da 1,8 gün, Ankara’da 3,9 gün, İzmir’de ise 3 gün arttı. Kiralık konut kapatılan ilan yaşı ülke genelinde 15,5 gün, İstanbul’da 14,9 gün, Ankara’da 16 gün, İzmir’de ise 15,4 gün oldu.