Kıta ve ülkelere göre, korsan yazılım kullanım oranlarını gösteren IDC araştırmasının bu yılki verileri açıklandı. Tüm dünyada yürütülen bu araştırmanın verilerine göre, dünyada ortalama korsan yazılım kullanım oranı %36 olarak belirlendi. Bu oran Batı Avrupa ülkelerinde de aynı seviyede. IDC 2003 verilerine göre, Türkiye’de, bilgisayar satışlarının hızla artmasına karşılık, korsan yazılım kullanım oranında (%58) geçen yıla göre herhangi bir artış gözlemlenmedi. Bunu olumlu karşılayan yetkililer, Türkiye’nin bulunduğu Doğu Avrupa Bölgesi’nde korsan yazılım kullanım oranının %56 olduğunu, yenilenen Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’ndaki ağır yaptırımların korsan yazılım kullanımını azaltacağını vurguladılar.
Yine IDC’nin verilerine göre, Dünya üzerindeki bilgisayarlarda yüklü olan yazılımların toplam maliyeti 80 milyar doları buluyor. Bu maliyetin 51 milyar dolarını yasal olarak kullanılan yazılımlar oluştururken, geri kalan 29 milyar doları da korsan yazılımlardan meydana geliyor. Dünya üzerinde en yüksek korsan yazılım oranı % 92 ile Vietnam’da tespit edilirken, Amerika, % 22 ile en düşük korsan yazılım oranına sahip ülke oldu. Bununla birlikte oranlar, yerel yazılım pazarının büyüklüğünden etkilenebiliyor. Örneğin; Ukrayna’daki % 91 olarak belirlenen korsan yazılım oranının maliyeti 92.1 milyon dolar olarak belirlenirken, İngiltere’de % 30 olarak belirlenen korsan yazılım oranının maliyeti 1.6 milyar dolarla, Ukrayna’daki orandan 17 kat daha büyük bir maliyet yaratabiliyor. IDC yetkilileri, oranların pek çok değişken tarafından etkilendiğini belirtiyorlar. Bu değişkenlerin başlıcaları; bölgesel farklılıklar, yerel pazarın kapasitesi, korsan yazılıma ulaşılabilirlik, yasalardaki farklılıklar ve kültürel farklılıklar olarak gösteriliyor.
Türkiye’de korsan yazılıma yol açan temel etkenin yeni satılan bilgisayarlara yapılan yasadışı yüklemeler olduğu düşünülüyor. Halk arasında ‘toplama’ diye anılan markasız (no name) bilgisayar satıcılarının, pek çok yazılımı bu tür bilgisayarlara korsan olarak yüklediği bilinenler arasında. Yasanın getirdiği düzenleme ve yaptırımlarla birlikte yeni dönemde, korsan yazılım yüklü bilgisayar satışlarına karşı etkili bir mücadele verilebilecek.
Yenilenen Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu, kolluk kuvvetlerinin yetki ve sorumluluklarının artırılması, korsan yazılım suçlarının kamu suçu kapsamında değerlendirilmesi, yazılım satıcılarının sertifika bulundurma zorunluluğunun olması gibi düzenlemeler içeriyor. Özellikle polis, zabıta ve gümrük görevlilerinin korsan yazılım satışına anında müdahale edebilme yetkisi kazanmasıyla birlikte sokak ve diğer umumi mahallerde korsan CD satışının azalması dikkat çekiyor. Ayrıca haksız kazanç elde etmek için telif hakkı ihlali oluşturan ürünleri dağıtan suç gruplarına karşı organize suçla mücadele kapsamında tedbir alınması da, telif hakkı ihlali oluşturan CD ve benzeri taşıyıcıların kaçak yollardan ülkeye sokulması ve dağıtılmasının da önüne geçiyor. Uygulamanın yaygınlaşmasıyla birlikte telif hakkı ihlali suçlarının 2004 yılında büyük oranda azalması bekleniyor.
Yenilenen yasa ve bilinçlendirme çalışmalarıyla birlikte 2004 yılının sonunda Türkiye’de korsan yazılım kullanım oranının, 1.400.000 PC satışına karşılık %50’lilere düşürülmesi hedefleniyor. Korsan yazılım kullanım oranlarındaki küçük düşüşlerin bile ekonomideki büyüme, yeni istihdam olanaklarının doğması, yeni iş sahalarının yaratılması ve vergi kaynaklarının artırılmasına karşılık geldiği düşünüldüğünde, bu hedefin önemi daha iyi anlaşılabiliyor. Türkiye’de korsan yazılımla mücadele konusunda en kapsamlı bilinçlendirme çalışmalarını yürüten BSA iletişim çalışmalarını önümüzdeki dönemde de sürdürecek.
BSA Türkiye yetkilileri, yasal yaptırımlar kadar bilinçlendirmenin de önemli olduğuna dikkat çekiyor ve Türkiye’nin yasal yazılım konusunda da AB kriterlerine uyum sağlayacağına inandıklarını belirtiyorlar.
BSA’nın Türkiye’den katılımcıları:
Adobe, Apple, Arena, Armada, Autodesk, Avid, Bentley Systems, Bilser Bilgisayar (RM/COBOL Distribütörü), Bimeks, Compel, Elma Bilgisayar, Eta, Eti Bilgisayar, Globis, Index, Intertech, Likom, Macromedia, Mart Kompüter, Medyasoft, Microsoft, Mikro Yazılımevi, Netsis, SPSS Türkiye, Symantec Türkiye, Tradesoft, Yaz Bilgi Sistemleri
BSA Hakkında
İş Yazılımcıları Birliği (Business Software Alliance, BSA), online dünyanın güvenli ve yasal bir yer olması için çalışan bir birlikteliktir. BSA, dünya çapında yazılım ve İnternet endüstrisinin uluslararası pazarda, hükümetler ve tüketiciler nezdindeki sesidir. Katılımcıları, dünyadaki en hızlı gelişen sektörü temsil etmektedirler. BSA, bilgisayar kullanıcılarını yazılım telif hakları konusunda eğitmekte, yeniliği teşvik eden ve ticaret fırsatlarını artıran kamu politikalarını desteklemekte, yazılım korsanlığıyla mücadele etmektedir.
Not : Bütün bu verilere rağmen IDC verilerinin aslında kesin bilgi içermediğini, satılan bilgisayar sayısı, satılan yazılım sayısı gibi rakamların, ilgili ülkenin gayrisafi milli hasılası gibi rakamlarla karşılaştırılarak, kısacası bir benchmarking yapılarak tespit edildiklerini de not edelim.