Geçen yıl Blospot ve Blogger üzerinde yer alan LigTv yayınları nedeniyle erişime engellenmesi, internet dünyasında epeyce tartışmaya yol açmıştı. Engellemeyi talep eden yayıncı kuruluş, telif haklı bir yayın olmasına işaret ederek, mahkemeden LigTV yayınlarını veren blogları FSEK kapsamında engelleme kararı aldırmıştı.
O dönem için yasal bir boşluk olduğu ve engelleme dışında, bu yayınları yapanlara bir ceza verilemediği belirtiliyordu. Ancak yaklaşık 1,5 yıldır devam eden bu durum TBMM’de 5.5.2009 tarihinde kabul edilen 5894 Sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş Ve Görevleri Hakkında Kanun ile son buldu. Bundan sonra bu tür yayın yapanlar, 1 yıldan 5 yıla kadar hapis ve adli para cezası ile yargılanacak.
Yayın Hakkı Nedir ve İnternet’te Kopyalanması Durumunda Ne Oluyor?
Son yıllarda sporun, özellikle de futbolun en önemli gelir kaynağını, müsabakaların yayınlarından elde edilen gelirler oluşturuyor. Uzmanlara göre, Türk futbolunun bugün dünyada onemli bir noktaya gelmesindeki en büyük etken, on beş yıla yakın bir süredir yayın havuzundan elde edilen gelirler olarak gösteriliyor.
Son 20 yıl içinde özel televizyonculuğun da gelişmesi ile birlikte, maçların TV’dan yayını, ihaleyle kiralanan bir gelir kaynağı haline geldi. Bir yayın havuzu oluşturuldu ve bu havuzdan futbol takımları pay alarak, transferlerini ya da diğer masraflarını karşılar duruma geldiler.
İhale ile belli bir süre zarfında yayın hakkını elde eden yayın kuruluşları ise bu yayınları, Pay-TV olarak bilinen “paralı ve şifreli” yayıncılık şeklinde sunuyorlar. Mesela LigTV olarak bilinen kanalı Digitürk, hem genel abone kazanmak, hem de ayrı bir paket olarak satmak şeklinde kullanıyor.
Ancak internet-telekom-medya yakınsaması ve yayın teknolojilerindeki gelişmeler sonucunda, bu yayınların kodlarını çözerek, korsan olarak yayınlayan kişiler-kuruluş sayısı son yıllarda hayli arttı. Öyle ki, kapatma kararında Blogspot üzerinde 600 kadar site tespit edildiği yer alıyordu.
Dediğimiz gibi hukuk uzmanları, yayıncı kuruluşların haklarını koruyan yasada bir boşluk’a işaret ediyorlardı. Buna göre, teknolojinin gelişmesi ile ortaya çıkan ihlallere karşı 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun cezai hükümleri uyarınca işlem yapılırken, 23.1.2008 tarihinde kabul edilen 5728 sayılı kanunun 578 madde R bendi ile yapılan değişiklikler nedeniyle bu yol kapatılmış ve FSEK kapsamında yayıncı kuruluşun haklarını aramasına imkan veren cezai koruma kalmamıştı.
Ancak yaklaşık 1,5 yıldır devam eden bu durumun 5.5.2009 tarihinde kabul edilen 5894 Sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş Ve Görevleri Hakkında Kanun ile son bulduğu bildiriliyor.
Yeni kanuna göre, İnternette Lig TV ya da benzeri telifli futbol maçların görüntülerini kaçak olarak yayınlayanlar, artık 5 yıla kadar hapis ve ağır para cezasıyla yargılanacak. Yani korsan olarak futbol maçlarını yayınlamaya çalışan internet sitelerinin yetkilileri artık hapis ve para cezası alma riski ile karşıkarşıya.
Yeni TFF Kanunundaki Değişiklikler
Yeni 5894 Sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş Ve Görevleri Hakkında Kanununun “Yayınların Düzenlenmesi” başlıklı 13. maddesinin 4. fıkrasında yer alan
Futbol müsabakası yayınlarının, TFF tarafından belirlenen usul ve esaslar dışında haksız ve yetkisiz olarak radyo, televizyon, internet veya herhangi bir yayın veya iletişim aracıyla canlı veya banttan yayınlanması, çoğaltılması, dağıtılması, satılması, izlenmesi veya izletilmesi halinde, TFF’nin veya yayıncı kuruluşun şikayeti üzerine 5/12/1951 tarihli ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 71 inci maddesindeki cezai hükümler uygulanır.
hükmü ile tekrar FSEK kapsamında koruma sağlandı. Yeni teknolojiler kullanılarak yapılan ihlallere karşı mahkeme yolu göründü.
Peki “İnternetten korsan olarak maç yayınlamanın ya da görüntü vermenin cezası ne olacaktır?” derseniz; Sitelerinde maç görüntüleri yayınlayan internet sitesi yetkilileri, 1 yıldan 5 yıla kadar hapis ve adli para cezası ile yargılanacak.
Peki bu değişiklik neden yapıldı derseniz, uzmanlar şunu belirtiyor ;
İnternet üzerinden futbol müsabakalarının ücretsiz olarak yayınlanması sonucunda yayın hakkına sahip olan ve bu yayın hakkı ile gelir elde etmeyi planlayan, yayıncı kuruluşların abone sayısı azaltmakta ve gelirleri düşen yayıncı kuruluşun da futbola kaynak ayırmasının anlamı kalmamaktaydı. Aynı zamanda bu durum yasalara uygun biçimde maç izlemek isteyen, para ödeyerek abonelik alan vatandaşların da haklarına tecavüz anlamı taşıyordu.
Bu gelişme bir yandan da, Blogger ya da Blogspot’un bundan sonra bu tür yayın yapanlar yüzünden kapatılmayacağı anlamına geliyor.