E-ticaretin önemi her geçen gün artarken, kredi kartları ve bankamtiklerin kullanımı da giderek önem kazanıyor. Bu konuda MasterCard’ın 2023 yılına dek nakit paranın tamamen ortadan kalktığı ve dijital cüzdan uygulamaları, sanal kartlar ve kredi kartlarının kullanıldığı bir dünya vizyonu var. Biz de bu konuyu ve ödeme sistemlerinde yaşanan gelişmeleri MasterCard Türkiye ve Güney Doğu Avrupa Genel Müdürü Mete Güney ile konuştuk…
turk-internet.com: Mete Bey merhabalar! Önce kendinizi kısaca tanıtabilir misiniz bize?
Mete Güney: Ben Mete Güney, MasterCard Türkiye ve Güney Doğu Avrupa Genel Müdürüyüm. Güney Doğu Avrupa aslında Türkiye dışında on ülkeyi kapsıyor. Türki Cumhuriyetler, İsrail ve Malta da bizim yönetimimizde. Bu 10 ülkede elektronik ödemelerin gelişmesi için elimizden geldiğince kendi ürünlerimizle, yeni çözümlerle bu konuda çalışmalar yapıyoruz iş ortaklarımızla. Türkiye en önde gelen pazarlarımızdan biri. O yüzden de aslında Türkiye’deki bir çok projeyi de hem kendi bölgemizde hem de diğer ülkelere ihraç etmemiz için bir çok çalışmamız var.
turk-internet.com: Bugünkü sunumda da biraz bahsettiniz aslında. 2023’te tamamen dijital bir dünyaya gidiyoruz. Nakit ödemelerin tamamen katmasıyla dijitalde alışverişlerin yapılmasıyla ilgili bir vizyonunuz var. Bundan biraz bahsedebilir misiniz acaba?
Mete Güney: Aslında sadece Türkiye’de değil tüm dünyada böyle bir vizyonumuz var. Ama Türkiye burada kendisini bir şekilde ayrıştırıyor çünkü kendisine böyle bir zaman hedefi koymuş tek ülke. Bizim her zaman söylediğimiz nokta şu: Nakit aslında herkesin bildiğinin aksine maliyetli bir ödeme aracıdır, kayıt dışı ekonomiye sebep olur ve aslında bütün Türkiye’de bütün işler nakitle yapılır. Ama karta baktığınızda kayıt dışı ekonomiyi kayıt içine çeker, ekonominin gelişmesine fayda sağlar hem de verimlilik anlamında faydaları vardır. Bu yüzden biz aslında sadece Türkiye’de değil tüm dünyada elektronik ödemelerin artması için çaba sarf ediyoruz.
Dünyaya baktığınızda her 100 işlemden 85’i halen nakitle yapılıyor. Demek ki tüm çabalarımıza rağmen yapmamız gereken bir çok şey daha var. Daha birçok çözüm geliştirmemiz gerekir. Türkiye’de neredeyiz? Türkiye’de aslında biraz daha ileri bir noktadayız. Türkiye’deki bütün işlem hacminin, tüketici harcamalarının %35’i kartla yapılıyor. İşlem sayısı anlamında da -%25’ler bandındayız. Ama hala nakitle yapılan birçok işlem var. İşte bunları yenebilmek için de aslında en önemli enstrümanlardan bir tanesi de e-ticaret.
Mastercard Güneydoğu Avrupa Genel Müdürü Mete Güney ile turk-internet
turk-internet.com: Peki e-ticaretten bahsetmişken, Türkiye’de bu konuda güven artışı söz konusu mu son dönemde? Siz nasıl yorumluyorsunuz bunu?
Mete Güney: Aslında Türkiye’deki rakamlara baktığınızda e-ticaretin çok ivmeli bir şekilde büyüdüğünü görüyoruz. Neredeyse son 4-5 senede %50’lerin üzerinde bir büyüme oranı vardı. Geçtiğimiz senenin ilk 9 ayıyla bu senenin ilk 9 ayını kıyaslarsak yine %30 civarında bir büyüme var. Bunlar aslında daha çok tüketicinin buraya kaydığını gösteriyor. Ama dünyanın geri kalanıyla kıyaslarsak aslında istediğimiz noktada değiliz. Şimdi perakende harcamaların içinde e-ticaretin payına bakarsak Türkiye’de bu %1’ler civarında. İngiltere’de %10’u bulmuş, Amerika’da %8’lerde. Türkiye ile aynı kategoride sınıflandırılan ülkelerde %2 veya %2,5 civarında. Şimdi demek ki Türkiye’de bir eksiklikler var.
Şimdi bakıyoruz kart sayısı anlamında çok bir eksiklik yok aslında. Neredeyse otuz milyon kişinin ödeme kartı var. Nerde eksiklik var derseniz, tüketicinin bilincinde mi ve kullanım arzusunda mı bir eksiklik var? Kısmen evet ama bu da giderek azalıyor. Bence önemli eksikliklerden bir tanesi tüketici deneyimi, ikincisi de satın alınabilecek elektronik iş yeri sayısı. Mesela elektronik iş yeri sayısında dünyayla kıyaslarsak geride olduğumuzu görüyoruz. Burada da aslında son dönemde her ne kadar yeni yerler açılmış olsa da özellikle büyük firmaların bile hâlâ yeteri kadar kendilerini temsil etmediğini online ticarete girmediğini görüyoruz. Bu çok büyük bir eksiklik.
Bunun akabinde de aslında daha çok fayda sağlayarak, sadece indirim değil ama bunun da altını çizmek istiyorum, çünkü sanki internette alışveriş deyince uygun fiyatla alışveriş, indirimli alışveriş akla geliyor ama faydalardan biri bu ama sadece o değil. İnternetten alışveriş yapmakta kolaylık aslında çok önemli. Yerinizden kalkmadan alışveriş yapabilmek, bunu da dikkate almamız gerekir. Bu bilinç uyandıkça, bu geliştikçe aslında daha fazla tüketicinin de elektronik ticarete kaydığını göreceğiz.
turk-internet.com: Bu gelişim açısından açıkçası faydalarının tanıtılması açısından da bugün yapılan Tivibu Çarşı Lansmanı önemli bir servis gibi gözüküyor. Bu servis nasıl doğdu, siz Mastercard olarak projenin içinde nasıl yer aldınız, bundan bahseder misiniz?
Mete Güney: Aslında bu dünyadaki teknolojik gelişmelerin paralelinde olan bir şey, beklenen bir sonuç. Ama ne mutlu ki biz bunu Türkiye’de dünyanın bir ilki olarak hayata geçirdik. Şimdi eskiden sadece bilgisayar vardı, oradan internete bağlanıyorduk. Sonra cep telefonu çıktı, ondan sonra tabletler çıktı, şimdi televizyonlar internete bağlanıyor. Şimdi ilk üçünden alışveriş yapabiliyorduk. Bilgisayardan yapabiliyorduk, tabletlerle yapabiliyoruz, cep telefonundan da yapabiliyoruz, mobilden. Televizyon da internete bağlanıyor, niye oradan yapmayalım? İşte bu onun doğal bir çıktısı.
Ama burada önemli olan bir şey var. Şimdi internetten, desktoptan alışveriş yaparken, mobilden alışveriş yaparken, tabletten alışveriş yaparken bir müşteri deneyiminiz var. Ve bunu televizyonda kurgularken diğerlerinin bir uzantısı ve ekstra bir külfet getirmeden kullanılacak bir şekilde tasarlamanız gerekiyor. Diğerleriyle entegre çalışacak bir şekilde güvenli olacak şekilde tasarlamanız gerekiyor. Basit olacak şekilde tasarlamanız gerekiyor. İşte bunları Mastercard’ın MasterTest altyapısıyla birlikte kurguladık Türkiye’de. Ve inşallah bunu dünyanın diğer ülkelerine de Türkiye üzerinden yaygınlaştıracağız.
turk-internet.com: Ben de tam bu konuyu soracaktım, Mastercard sonuçta global bir firma, bu projeyi yaygınlaştırma konusunda bir plan var mı önünüzde?
Mete Güney: Elbette var! Bunu defalarca yaptık. İlk kez olmayacak. 2006 yılında ilk temassı kartımızla çıktık, mobil finansmanı ilk Türkiye’de lanse ettik, ilk sanal kartı Türkiye’de yaptık, bunların hepsi sonra dünyaya yaygınlaştı. Mobil ticaretin başka bir uzantısı olan televizyondan ticaret aslında burada da artık hem ticaret e-ticaretten ziyade artık dijital ticaret, farklı kanallardan dijital ticareti dünyadaki diğer ülkelerde de yaygınlaştıracağız. Kendi bölgemizde de yaygınlaştıracağız.
Buradaki iş ortaklarımızla beraber çalışmayı da arzu ediyoruz. TTNet’in de grup olarak bulunduğu başka ülkeler var, aynı şekilde Cardtek grubun çalıştığı başka ülkeler var, oralarda tabii ki Mastercard da iki yüz on iki ülkede faaliyet gösteriyor. Bu iş birliğini hem kendi başımıza hem de diğer iş ortaklarımızla birlikte dünyaya yayacağız.
turk-internet.com: Çok teşekkürler!
Mete Güney: Ben teşekkür ederim.