Turkcell’in bugünkü yeri ve planları konusunda kurumsal iletişim bölüm yöneticisi L. Ebru Çokişler ile konuştuk.
Turk-internet.com : Turkcell Cep Operatörü olarak kendini bugün nerede konumlandırıyor?
Çokişler : Şubat 1994’te hizmet vermeye başlayan Turkcell, 1998 yılında Ulaştırma Bakanlığı ile 25 yıllık GSM lisans anlaşması imzalayarak abonelerine sunduğu mobil ses ve veri iletişimine dayalı hizmet ve servislerin çeşitliliğini, kalitesini ve buna bağlı olarak abone sayısını artırarak gelişimini sürdürmektedir. Turkcell, 2001 Aralık ayı sonu itibarıyla faturasız hattını kullananlar da dahil olmak üzere yaklaşık 12.2 milyon abonesi ve %63’lük pazar payıyla lider konumunu korumaktadır. Aralık 2001 itibarıyla, nüfusu 10.000’in üzerindeki yerleşim merkezlerinin %100’ünü, 5.000’in üzerindeki yerleşim merkezlerinin ise %99.51’ini kapsamaktadır.
Turk-internet.com : Turkcell kendisini ileriye yönelik olarak nasıl konumlandırıyor? Neler yapmayı planlıyor
Çokişler : Kalitesi ve kalite yönetim anlayışıyla Kasım 1999’da ISO 9001 Belgesi almaya hak kazanan Turkcell, sadece Türkiye’de lisans bedeli de dahil olmak üzere 4.1 milyar Amerikan dolarından fazla altyapı yatırımı gerçekleştirmiştir. %37.09’u Finlandiyalı Sonera’ya ait Turkcell’in, 11 Temmuz 2000’de İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) ve New York Stock Exchange’de (NYSE) eşzamanlı olarak işlem görmeye başlayan %13.89 hissesinin %87.5’i yurtdışındaki yatırımcılar tarafından satın alınmıştır. Turkcell, NYSE’ye kote olan ilk ve tek Türk şirketidir. Sadece 2001 yılında Türkiye bütçesine 1.2 milyar dolar katkıda bulunmuştur. Turkcell KKTC, Gürcistan, Kazakistan, Azerbeycan ve Moldova gibi yurtdışı yatırımlarını da sürdürmektedir.
turk-internet.com : Su anda Turk piyasasasında 3cü parti olarak ne tür firmalar var ? Bunlarla işbirliği yapıyor musunuz? Yapacak mısınız?
Çokişler : Turkcell GPRSLand’de yer alan 15 değişik uygulama, ülkemizdeki küçük ve orta büyüklükteki şirketler tarafından geliştirilmesi bakımından önem taşımaktadır. Yeni gelişmelere açık olan Turkcell, dünyadaki mobil gelişmeleri takip etmeye ve dünyayla eşzamanlı olarak Türkiye’de uygulamaya devam edecektir.
turk-internet.com : Bize sektörün gelecek yıl alacağı pozisyonu öngörebilir misiniz?
Çokişler : Hükümet tarafından uygulamaya konulan ve Turkcell tarafından başından beri desteklenen ekonomik program istikrarlı bir şekilde sürdürülürse 2003 yılında kriz etkileri farkedilir oranda düşecektir. Turkcell, bundan sonra da alınan kararların takipçisi olacak ve kendi üzerine düşen görevi en iyi şekilde yerine getirecektir.
turk-internet.com : Kurumların cep telefonu ile neler yapabileceklerini düşünüyorsunuz?
Çokişler : Turkcell, yaşanan kriz döneminde ekonominin ve pazarın değişen koşullarına hızlı ve başarılı bir şekilde uyum göstemekle birlikte, kurumsal abonelere verdiği hizmetlerin zor ekonomik koşullarda da katma değer yaratmasına özen göstermiştir. Son olarak, Microsoft’un işbirliğiyle gerçekleştirilen OfisMobil Servisi sayesinde kurumsal çalışanlar, mobilken de şirketlerindeki bilgisayarlarına bağlanarak e-postalarına, kişisel ajandalarına ve şirket intranetine ulaşabiliyor.
Sektördeki yeni yatırım alanları daha çok SMS servisleri ve veri iletişiminin geliştirilmesi yönünde olduğundan, 2003 yılında da, bu eğilimin devam edeceğini tahmin ediyoruz. GPRS uyumlu telefonların yaygınlaşmasıyla, insanların veri iletişim hizmetlerinden sağlanabilecek faydaları daha iyi anlayacağına ve bu tür servisleri daha çok kullanacaklarına inanıyoruz. Şimdilik çok sınırlı olan GPRS uygulamaları, gelecekte daha fazla yaygınlaşacak. Aboneler her türlü bilgiye mobil ortamda ulaşabilecek ve yüksek hızda veri transfer edebilecek. Öyle ki, internetin hayatımıza girmesiyle gündeme gelen e-ticaret kavramı yerini m-ticaret’e (mobil ticaret) bırakacak. Mobil rezervasyon, mobil bankacılık, mobil alışveriş gibi uygulamalar artacak.
turk-internet.com : Su anda verdiginiz servislere neler ekleyeceksiniz?
Çokişler : 3G için ihale hazırlıklarının sürdürüleceğini düşünüyoruz. Sağlanan liberalleşmeyle, telekomünikasyon sektöründe daha pek çok büyük fırsatın doğacağına inanıyoruz. Deprem ve ekonomik krizlerle cep telefonu kullanıcılarının ve ekonomimizin lokomotifi olan, dünyayla başa baş rekabet eden, yabancı sermayeyi ülkemize getiren telekom sektörünün omuzladığı vergi yükünün azaltılması gerektiğini düşünüyoruz.
Turk-internet.com : Devletin wireless sektör ve cep telefon operatörlerine yaklaşımını nasıl buluyorsunuz? Bu nasıl olmalıydı?
Çokişler : Devletin vergileri bütün sektörlere dengeli bir şekilde dağıtarak sektördeki adil rekabet ortamının yaratılması ve korunmasına önem verilmesi gerektiğine inanıyoruz. Şirketlerin hem yerel hem de küresel rekabette gücünü artıracak mobil uygulamaların ağır vergi yükü nedeniyle yeterli şekilde kullanılamadığını düşünüyoruz. Bugün, bir cep telefonu abonesinin her ay ödediği faturadaki miktarın %60’ını aşan kısmı, abonelerden tahsil edilerek, devletin ilgili kurumlarına aktarılıyor. Avrupa’da ortalama -25 olan vergi oranlarının Türkiye’deki yüksekliği, cep telefonuyla çok konuşan bir insanın neredeyse lüks bir otomobil sahibinden alınan miktar kadar vergi ödemesini gerektiriyor.
Cep telefonlarının lüks tüketim malı gibi görülmemesi gerektiğini düşünüyoruz. Vergi yükü azaltıldığı takdirde, devletin gelirlerinde azalma olmayacak, bilakis piyasa genişleyecek, telefon satışları artacak, konuşma süreleri uzayacak, sektör genişleyecek, istihdam ve bunun sonucunda, devletin elde ettiği gelir de artacak.
Turk-internet.com : İskandinav Ülkeleri wireless konusunda öne çıktı. Türkiye’nin wireless konularda yeri neresi olabilir?
Çokişler : Genç nüfusu ile penetrasyon bakımından Almanya’dan sonra Avrupa’nın ikinci büyük pazarına sahip Türkiye’de, mobil iletişimin büyüme potansiyelinin yüksek olduğunu görüyoruz. Sektörle ilgili yasal düzenlemelerin tamamlanmasıyla da telekomünikasyon alanında olumlu gelişmelerin yaşanacağına inanıyoruz. Avrupa ülkelerinde %60-70’lere varan penetrasyon oranının, Türkiye’de henüz %29 civarında olduğunu, dolayısıyla mobil iletişim pazarında önemli bir potansiyel bulunduğunu düşünüyoruz.
Kurulduğu günden bu yana müşteri memnuniyetini en ön planda tutan Turkcell, abonelerinin istek ve ihtiyaçlarını karşılayan ürün ve hizmetler geliştiriyor. Çoğu zaman, yaptırdığı pazar araştırmalarının sonuçlarına göre abonelerinden gelecek talepleri öngören Turkcell, bundan sonra da müşteri odaklı, hayatı kolaylaştıran, fayda yaratan, kullanımı kolay ürünler geliştirmeye devam edecek.