Blockchain analitik firması Nansen, stabilcoin terraUSD’nin (UST) çökmesine yönelik analizini yayınladı.
TerraUSD bir stabil coindir, yani “değeri sabitlenmiş” paradır veya diğer deyişle pariteyi koruyor, ABD doları karşılığı 1 jeton. Mayıs ayının başlarında ABD doları ile paritesini kaybetti. Stablecoin’ler, başka bir para birimi tarafından desteklendikleri için çalışırlar. TerraUSD söz konusu olduğunda, Luna adlı başka bir kripto para birimi ile çalışır ve bu da bir haftadan kısa bir sürede değerinin %99’unu kaybederek Terra’nın tüm ekosisteminin çökmesine neden oldu.
Arkasından “Amerikan hükümeti çöktürdü” şeklinde komplo teorileri yayınlanmaya başladı. Ama Nansen raporu farklı bir durumu gösteriyor gibi. Nansen’in raporunda varılan sonuç şu;
“UST’yi istikrarsızlaştırmaya çalışan bir ‘saldırgan’ veya ‘hacker’ hakkındaki popüler anlatıyı reddediyoruz. UST’nin depeg’i[1], risk yönetimi kısıtlamalarına uymak veya çalkantılı makroekonomik ve piyasa koşulları bağlamında [borç verme protokolü] Anchor’a yatırılan UST tahsislerini azaltmak amaçlı olarak birkaç büyük kuruluşun yatırım kararlarından kaynaklanmış olabilir.”
Yani, Nansen, terraUSD’nin ABD dolarına karşı sabit değerini kaybettiği sonucuna varıyor çünkü çeşitli büyük firmalar tokenleri elinde tutmanın çok riskli olduğunu düşünüp satmış olabilirler.
Nansen raporu göre , 7 Mayıs ile 11 Mayıs arasında incelenen blockchain verileri, yedi cüzdanın ilk olarak UST’yi Terra’daki Anchor protokolünden çektiğini, daha sonra Wormhole aracılığıyla Ethereum’a köprülendiğini ve Curve’nin likidite havuzlarındaki diğer sabit paralarla takas edildiğini gösteriyor. İkinci protokol aynı anda likidite eksikliği yaşıyordu ve diğer sabit paralara yapılan takaslar UST depegging sürecini tetikledi.
Nansen, token üzerinde büyük satış baskısı yaratan yedi cüzdan belirledi ve hepsinin ayrı aktörlere ait olduğuna inanıyor. Nansen, 7-11 mayıs arasında işlem yapan bu cüzdanlardan örneğin birinin Celsius ağının bir parçası olduğunu söylüyor. Bu 7 cüzdanı şöyle sıralıyor;
- 0x8d47f08ebc5554504742f547eb721a43d4947d0a (EIP 1559 Kullanıcısı) – 85 milyon UST’lik kayda değer bir işlem 7 Mayıs’ta Ethereum’a köprülendi ve ardından Curve’de yaklaşık 84,5 milyon USDC’ye takas edildi.
- 0x4b5e60cb1cd6c5e67af5e6cf63229d1614bb781c (Celsius) – 7 Mayıs’ta Terra’dan 175 milyon UST’yi Ethereum’a köprüledi. Daha sonra Curve’e 125 milyon UST gönderdi ve bu daha sonra 25 milyonluk partiler halinde USDC’ye değiştirildi.
- 0x1df8ea15bb725e110118f031e8e71b91abaa2a06 (hs0327.eth) – 8 Mayıs’ta cüzdan 20 milyon UST’yi Ethereum’a bağladı.
- 0xeb5425e650b04e49e5e8b62fbf1c3f60df01f232 (Ağır Dex Tüccarı) – bu cüzdan 8 Mayıs’ta yaklaşık 10.5 milyon UST aldı ve daha sonra Curve’de USDC ile değiştirildi.
- 0x41339d9825963515e5705df8d3b0ea98105ebb1c (Smart LP: 0x413) – bu, 8 Mayıs’ta 20 milyon UST arasında köprü kurdu ve daha sonra Curve’de USDC ile değiştirildi.
- 0x68963dc7c28a36fcacb0b39ac2d807b0329b9c69 (Token Millionaire / Heavy Dex Trader) – yaklaşık 30 milyon UST işlem gördü ve 8 Mayıs’ta Curve’de USDC ile değiştirildi.
- 0x9f705ff1da72ed334f0e80f90aae5644f5cd7784 (Token Millionaire) – 8-9 Mayıs arasında toplam 60 milyon UST’yi Ethereum’a bağlayan birçok işlem yaptı.
Luna Vakfı, tüm bu UST’leri satın alarak durumu kurtarmaya çalıştı, ancak işlemler çok büyük olduğundan devam edemedi. TerraUSD’yi desteklemek için kullanılan rezerv Luna Foundation Guard, sabit para birimini savunmak için neredeyse tüm kasasını boşalttı ve yaklaşık 3 milyar dolarlık kripto para birimi döktü. Bu çabalar sonuçta başarısız oldu.Bu noktada, endişeli UST sahipleri dolar başına 97 veya 98 sent almanın buna değip değmeyeceğine karar verdikçe çıpa dalgalanmaya başladı.
Günün sonunda, UST çöktü çünkü birkaç büyük yatırımcı bağımsız olarak bunun çok riskli olduğuna karar verdi. Bu olay, Luna ve TerraUSD’nin inancın birazcık bile sarsıldığı anda kendi çöküşünü teşvik eden, temelde kusurlu bir ekonomik mekanizma üzerine inşa edildiğini göstermiyor mu?
[1] depeg-peg : Sabitlenmiş (pegged) bir kripto para birimi, değeri, altın veya belirli bir ülkenin para birimi gibi başka bir değişim aracının değerine bağlı olan, şifreleme ile korunan bir dijital değişim aracıdır. Depegged bu sabitlenmeyi ortadan kaldırmaktır.
