Son dönemlerde yapılan çoğu toplantılar ve sunumlar benzer cümlelerle başlıyor: IOT, Endüstri 4.0, AI teknolojilerinin bize kazandıracakları ve dünya pazarından ülke olarak almamız gereken pay…
Bilişimde yerli üretimin önemine ve ülkemizin gelecekteki refahının büyük ölçüde buna bağlı olduğuna yürekten inanıyoruz. Bununla beraber herkesçe malum olan bu konuyu da sürekli tekrar etmek istemiyoruz.
Geçtiğimiz günlerde yayınlanan bir makalede NSA’ den bir yetkili benzer yorumlar yapınca konu hakkında kaygılanmakta ne kadar haklı olduğumuzu bir kez daha gördük. (1)
NSA denince biz sıradan insanların aklına Hollywood un casusluk filmleri gelse de elbette ki gerçekte de böyle bir kurum var. Bu arada NSA’ in kriptoloji ve istihbarat faaliyetleri ile Amerikan toplumunun güveliğini sağlamakla görevli bir kamu kuruluşu olduğunu belirtelim.
NSA’ in Hukuk Başmüşaviri Glenn Gerstell’ in kaleme aldığı makalede görebildiğimiz kadarıyla bizim de ülkemiz adına duyduğu kaygılara benzerleri dile getiriliyor. Amerika Birleşik Devletleri’nin dijital devrimin dışında kalmasının ülkeleri için bir yıkıma yol açacağından bahsediyorlar. Hızla gelişen, değişen bilişim teknolojileri savunma sanayiine nimetler sunsa da düşmanlarının da bu konularda çalışmalar yapıyor olması ciddi bir potansiyel tehdit oluşturduğundan kaygı duyuyorlarmış. Son 20 yılda hayatımızın merkezine yerleşen sosyal medya platformları ve akıllı cep telefonlarında üretilen büyük veri yığınlarında ulusal güvenliğe tehdit oluşturabilecek adımları bulup ortaya çıkarmak gibi yepyeni problemler olduğu bir hakikattır.
Bunu söyleyen yetkilinin Google, Microsoft v.b. pek çok teknoloji devinin vatanı olan Amerika dan olduğunu tekrar belirtmemize gerek yok elbette. Ülkesinin dünyadaki lider konumunun kendilerine sağlayacağı avantajın konforuna sığınmayıp potansiyel tehlikelerle ilgili kaygılarını dile getirmelerinde bize düşen çok ders olduğunu düşünüyorum.
1900 lü yılların başında devletlerin istihbarat kuruluşları bilgi toplamak için yabancı ülkelere yolladıkları casuslarına stratejik bölgelerin haritalarını çizdirdiklerini biliyoruz. Gertrude Bell’ in Ortadoğu seyahatleri sırasında hazırlayıp İngiliz savaş bakanlığına teslim ettiği haritaların Osmanlı’ nın yıkılışında nasıl önemli bir rol oynadığından haberdarız. (2)
Aradan geçen yüz senede elbette çok şey değişti. Kendi geliştirdiğimiz insansız hava araçları ile fotoğraflar elde edip bunları yerli coğrafi bilgi sistemimiz Netcad ile analiz edebiliyoruz. Yerli 5G GSM şebekemizi kendi firmalarımız ile kurup yaşatabilme iddiası ile HTK ve Ulak gibi önemli adımlar atılmaya başlandı. Bilgisayarlar için yerli işletim sistemimiz Pardus’ u gündemimize alır olduk. Cumhurbaşkanlığı “Bilgi ve İletişim Güvenliği” Genelgesi de önemli bir adım. Bunlar gibi çok sayıda örneği sayabiliriz. İstendiği takdirde bardağın dolu kısmını da görmek mümkün tabii ki. Bardağın boş tarafına bakıp, NSA yetkilisinin duyduğu kaygıyı herkesin hissetmesi ve bu yönde çalışmalarını sürdürmesi en akılcı olan yaklaşımdır. (3)
Yarışta olmamamız durumunda maruz kalabileceğimiz kötülükleri göz ardı etmeden daha güzel günlere ulaşmamız dileğiyle.
Kaynaklar: