Dün nic.tr yönetiminin 6 mayıs 2019 itibariyle BTK’ya devredildiğini yazmıştık[1]. Konuyla ilgili olarak ODTÜ rektörü bir açıklama yapmış. Bu açıklamada, mahkemenin devir yönünde karar vermediği ama “anlaşın” dediği belirtiliyor. Rektörlük BTK ile protokol imzaladıklarını ve 2 senelik bir geçiş dönemi sonrasında işlemlerin BTK’ya geçeceğini söylüyor. Rektör açıklaması şu şekilde;
Değerli Mensuplarımız,
Üniversitemiz, 1990 yılında IANA/ICANN’den aldığı uluslararası yetki ile ülkemizin internet bağlantısını sağlamıştır ve o günden bu yana, kendi personeli tarafından oluşturulan “.tr” alan adları (“Nic.TR”) sistemini başarı ile yönetmektedir. Bu süre içinde bir milyondan fazla alan adı tahsisi yapılmıştır. Bu alan adlarının 403.000 adedi aktif olarak kullanılmaktadır. Sistem halen 100.000 adet aktif kullanıcıya hizmet vermektedir.
Üniversitemiz 90’lı yılların sonundan itibaren “.tr” alan adı yönetiminin kurumsallaşması konusuna önem vermiş ve bu konuda çalışmalar yapmıştır. 2000 yılında “.tr” alan adı tahsis politikalarını belirlemek ve alan adı sahipleri arasındaki uyuşmazlıkları çözmek amacı ile T.C. Ulaştırma Bakanlığı bünyesinde, İnternet Geliştirme Kurulu ve ona bağlı çalışan DNS Çalışma Grubu (DÇG) oluşturulmuştur.
2008 yılında yayımlanan 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu’nun 35. maddesi (“İnternet alan adlarının tahsisini yapacak kurum veya kuruluşun tespiti ile alan adı yönetimine ilişkin usul ve esaslar Bakanlık tarafından belirlenir.”) uyarınca Bilgi Teknolojileri Kurumu (BTK) Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı (UAB) tarafından görevlendirilmiştir. 2010 yılında BTK tarafından “İnternet Alan Adları Yönetmeliği” (TRABİS) yayınlanmıştır. Bu yönetmelikle, Üniversitemizin mevcut haklarının yeterince korunmadığı görülmüş ve Üniversitemizin haklarını korumak amacı ile Danıştay nezdinde hukuki süreç başlatılmıştır.
2010-2017 yılları arasında dava süreçleri devam etmiş, 2017 yılında ilgili Mahkeme her iki kamu kurumunun anlaşması yönünde tavsiye kararı vermiştir. İlgili yasa ve yönetmelik nedeniyle bu sistemi devretme yükümlülüğümüz bulunmaktadır. Bu yükümlülük gereği son iki yılda Üniversitemiz ile BTK ve UAB arasında devir süreçleri hakkında titiz çalışmalar yapılmıştır. Çalışmalara Nic.tr yönetimi ve Rektörlük aktif katılım sağlamış, gelişmeler Üniversite Yönetim Kurulu ile değerlendirilmiştir. Sonuçta ODTÜ, BTK ve UAB, öncelikle ülkemizde internet yönetişimi ile ilgili temel ilkeler üzerinde anlayış birliği oluşturmuşlardır. Bu anlayışla TRABİS’in oluşturulması ve faaliyete geçmesi ve yetkilerin BTK’ya devrine ilişkin hususlar konusunda usul ve esasların belirlenmesine yönelik bir Protokol hazırlanmış ve 28 Aralık 2018 tarihinde ODTÜ ile BTK arasında imzalanmıştır.
Protokole göre, IANA/ICANN onayı ile başlayacak bundan sonraki süreçte Üniversitemiz 18 aylık bir TRABİS uyum projesi dönemini takiben 24 aylık bir TRABİS işletmenliği görevini de üstlenmiştir. Bu geçiş BTK ile uyumlu bir şekilde kesintisiz olarak gerçekleşecektir.
Söz konusu süreçte ve sonrasında, ülkemizin lider üniversitelerinden biri olmanın gururu, interneti Türkiye’ye getirmiş olmanın kıvancı ile internetin gelişmesi ve yaygınlaşması için öncü rolümüz devam ettirilerek çalışmalar aralıksız sürdürülecektir.
Bilgilerinizi saygılarımla rica ederim.
Prof. Dr. Mustafa Verşan Kök
Rektör