Otomax.com’un Genel Müdürü Cengiz Temel, “Bir ay gibi kısa bir zaman içinde 2700’ün üzerinde üyemiz oluştu. Üstelik reklam kampanyasına başlamadan önce bu rakama ulaştık. Bir aksilik olmazsa, Mayıs ayında ikinci el otomobillere ‘garanti belgesi’ verme uygulamasına ve marka tanıtımına başlatıyoruz” dedi. Cengiz Temel, yatırımlarını ve hedeflerini turk-internet.com’dan Gülden Tozkoparan’a anlattı:
Otomax.com, çok kısa bir süre önce açıldı. Nasıl gidiyor çalışmalar?
Cengiz Temel: 6 Ocak’ta otomax.com’u, yetkili satıcılara ve bayilere tanıttık. Ancak, 2 ay önceden, üretici ve distribütör firmalara tanıtmaya ve anlatmaya başlamıştık. Onların, bir otomobil referans sitesi konusundaki düşüncelerini ve önerilerini aldık. Bayilerden çok pozitif bir destek gördük. Katılım, beklentimizin çok üzerinde gerçekleştik. 19 Mart’da ise basın lasmanını gerçekleştirdik. Böylece siteyi açtık.
O günden bugüne kadar geçen zaman içindeki ekonomik şartlara bakarsanız, gelişmeler derece pozitif gidiyor. ABD ve Avrupa’daki benzer sitelerin ilk dönemlerinde aldıkları ziyaret, üye ve başvuru adetleri ile karşılaştırdığımızda, otomax.com’un gelişimi, çok daha iyi gidiyor. Tabi ki, beklentimizde, kriz nedeniyle bir takım revizyonlar yapmak zorunda kaldık. Bu revizyona göre haraket ediyoruz. Kriz, var diye hiçbir şeyden vaz geçmek niyetinde de değiliz. Çünkü, bu yapılanmayı oluşturmak ve yeni modeller, alternatifler, yeni çıkış imkanları yaratmak için bunun bir fırsat olduğunu düşünüyoruz. Dolayısı ile yatırımlarımıza aynı şekilde devam ediyoruz.
Ne kadarlık bir üyeniz oluştu?
Temel: Çok kısa bir süre önce açılmamıza rağmen, 2700’ün üzerinde üyemiz oluştu. Üstelik daha reklam kampanyasına başlamadık. Bizim için önemli olan hit’ten ziyade üyenin oluşması.
Üyeleriniz kimlerden oluşuyor? Otomobil almak isteyenlerden mi, satmak isteyenlerden mi?
Temel: Otomobil almak için, siteye üye olan kişiler. Bunun dışında siteye üye olan yetkili satıcı sayısı da 80’e ulaştı. Sadece İstanbul için konuşuyoruz. Şu an 800’ün üzerinde araç kaydedilmiş durumda. Bunun az olduğunu düşünüyoruz. Bu rakamın binlerle ifade edilmesini hedefliyoruz. Böyle bir dönemde bile, çok kısa bir sürede, beklentimizin üzerinde, bu rakamlara süratle ulaştık.
Kriz nedeniyle kendinizi nasıl bir revizyondan geçirdiniz.?
Temel: Yatırım planlarımızı değiştirmedik. Ancak gelir ve giderlerimizi birbirine yakın gerçekleştirme yönünde düzenlemeler yaptık. Nakitimizi, bilançomuzu daha dikkatli yönetiyoruz. Masrafları kısma, alacaklarımızı doğru takip etme, daha fazla iş imkanları yaratmaya yönelik modeller oluşturma, daha verimli çalışmaya yönelik önlemler aldık. Bu krizin içinden, büyüyerek çıkmayı planlıyoruz.
Ne gibi yatırım planlarınız var?
Temel: Markaya ve marka yaratmaya yönelik yatırımlarımız var. Tüketici trafiğini siteye yöneltmeye yönelik çalışmalarımız var. Alt yapı yatırımlarının tamamını gerçekleştirdik. Fakat, uzun vadeli katma değer yaratacak yatırım anlaşmalarımız devam ediyor. Pazarlama aktiviteleri ve pazara yönelik yatırımları, Nisan ayından itibaren hayata geçiriyoruz. Onun dışında da yazılım, cihaz ve alt yapı organizasyonuyla ilgili yatırımlar tamamlandı.
Pazara yönelik yatırımda, tanıtım ön planda mı?
Temel: Evet, tanıtım ön planda. Müşteriler ile bire bir ilişkiler oluşturmak… Müşterilere ve yetkili satıcılara daha çok kazanç, katma değer yaratacak yeni projeleri oluşturmak ve hayata geçirmek… Bunlara, hem insan kaynağımızı, hem de paramızı yatırmayı hedefliyoruz.
Bu söylediklerinizi gerçekleştirmek için ne gibi projeleriniz var?
Temel: Projeler, hazırlanma aşamasında olduğu için, projeyi isimlendirmek veya anlatmak sağlıklı olmaz. Belki projeler, şartlara göre işlevi ve içeriği değişebilir.
Tanıtımda nasıl bir yöntem izleyeceksiniz. Bire bir tanıtımdan bahsettiniz?
Temel: Ağırlıklı olarak, outdoor aktivitelerimiz başlıyor. Radyo ve basın reklamları başlıyor. Bunun dışında online ortamda kendimizi göstermek ve tanıtmak istiyoruz. Başka siteler ile karşılıklı kazanç oluşturma yönünde işbirliklerine gidiyoruz.
Bu işbirlikleri, diğer otomobil siteleri ile mi?
Temel: Direkt otomobil siteleri ile değil… Otomobil dışı siteler. Çünkü biz bir otomobil siteyiz. İşbirliklerini otomobil dışı siteler ile kurmayı planlıyoruz.
Superonline, ntvmsnbc, civi ile işbirliği çalışmaları var. Bu siteler ile start-up (başlangıç) çalışmalarına başlıyoruz. Karşılıklı trafik yönlendirme şeklinde olacak bu çalışmalar. Çünkü internet sitelerindeki ziyaretci sayılarına baktığımızda, bu ziyaretcilerin yüzde 55’inin başka sitelerden trafik linkleri ile geldiğini görüyorsunuz. Bu da çok önemli bir rakam.
Hangi alanda kendinizi konumlandıracaksınız?
Temel: Online alanda kendimizi daha çok konumlandırmak istiyoruz. İlk başlangıçta, marka yaratmak için offline dünyada pazarlama aktivitelerinde kendimizi göstereceğiz. Asıl hedefimiz ise, daha sonra kendimizi online dünyada konumlandırmak ve tüketiciler ile bire bir ilişki içine girebilmek. Altyapımızı ve kaynaklarımızı buna göre organize ediyoruz.
Kriz sonrası hedefleriniz neler?
Temel: Tabi ki krizin Türk ekonomisine etkisi, küçülme tarzında olacak. Kriz öncesi yaptığımız planlardan sapma gösterip, kendi hedeflerimizi de bir parça revize etmemiz gerekiyor. Çünkü ekonominin ciddi anlamda küçülmesi söz konusu. Biz de bu küçülme ile doğru orantılı olarak kendimize yeni hedefler koymak durumundayız. Ancak, kendimize kısa vadeli hedefler koymadık. Borusan bünyesinde otomax.com’u oluşturmak, son günlerin bir hedefi veya bir trendi şeklinde değildi. Tam tersine, mevcut know how’ımızı teknolojiyi en iyi kullanarak, ekonomiye nasıl bir katma değer yaratırız, diye düşünerek kurduk. Bu anlayışla otomax.com doğdu. Bu nedenle de kendimize uzun soluklu hedefler koyduk. İş planlarımız, 5 yıllık planlar üzerine oturdu. Bu planlarımız içinde de, ikinci el otomobil pazarının yüzde 25’ine aracılık etmek gibi bir hedefimiz var.
Bunu rakkamsal olarak söyleyebilir misiniz?
Temel: Bunu rakamsal olarak söylemek şu an için mümkün değil. Çünkü bunu bana 3 ay önce sorsaydınız, çok farklı rakam söyleyebilirdim. Bugün Türk ekonomisinin, nereye ve ne şekilde küçülerek gideceğini şu aşamada tahmin etmek zor.. Ancak biz, ikinci el otomobil trafiğinin, yüzde 25’ini sitemiz üzerinden kurumsal kanallara çekmeyi ve buna aracılık etmeyi hedefliyoruz. 5 yıl sonunda buna ulaşacağız.
Ne gibi olumlu ve olumsuz gelişmeler olabilir?
Temel: Türkiye’de internet kulanımı çok hızlı yaygınlaşıyor. Son iki senede 8 katına çıktı. Önümüzdeki 2 yılda 4 katına çıkacağı tahmin ediliyor. Öbür taraftan bunu negatif etkileyen faktörlerde söz konusu. Kriz ve krizle birlikte insanların gelirlerinde düşmeler, internet erişim ücretlerinin artması, data hatlarının pahalanması gibi gelişmeler, negatif yönde etkiliyor. Dolayısı ile bütün bunları, ortalık durulduktan sonra daha gerçekci değerlendirip, rakamsal hedeflere dönüştürmek mümkün olacak. Şu an, yüzde hedeflerle aynı misyonu devam ettiriyoruz.
Otomobil piyasasında durum nasıl?
Temel: Otomobil sektörü, Türkiye’nin lokomotif sektörlerinden birisi. Böyle bir ekonomik krizin insanların tüketim alışkanlıklarını doğrudan etkilemesi söz konusu. Otomotiv sektörü zaten, çok büyük bir çıkmaz ve kriz içinde. İthal otomobillerde ilk üç ayda, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 60 – 65 oranında bir küçülme söz konusu. Yerli otomobilde de aynı gelişme gözleniyor. Yerli üretimde tek avantaj, bu dönemde ihracata yöneldi. Böylece bir miktar kapasite düşüşünü engelledi. Ama yine de satışlar, geçen yıla göre çok düştü. Birinci elin düşmesi, ikinci elin trafiğini de etkiliyor. Otomobil sektörü açısında çok kötü bir dönem. Ancak bu mutlaka değişecek.
Genel Müdür’ümüzün bir sözü var, benim çok hoşuma gidiyor; ‘Bu ülkede, sonuçta ekmek de pişecek, tarla da sürülecek, bu otomobil de satılacak. Bu kadar yatırım söz konusu olduğu sürece.’ Ancak ne kadarlık bir süreç içinde bu gerçekleşecek ve rayına oturacak, şu anda görebilmek zor. Ancak bütün sektörlerde kriz söz konusu. Tabi otomobil sektöründe yatırımlar çok büyük olduğu ve mali koşullara göre geliştiği için, en hızlı etkilenen ve en çabuk duran sektörlerden bir tanesi. Bizim de, otomobil sektöründeki krizden etkilenmemiz elbette söz konusu.
Krizi nasıl aşmayı planlıyorsunuz?
Temel: Otomax.com ile, tıkanan bu sektöre yeni bir satış kanalı ve yeni bir pazarlama stratejisi sunuyoruz. Aslında bu gelişme, sektöre yeni bir kan getirecek. Gerek üreticiler, gerek satıcılar üzerinde ekstra bir maliyet yüklemeden, bir katma değer yaratacağımıza ve satışlara pozitif bir katkımızın olacağına inanıyoruz. Dolayısı ile bizim de sektörün gelişmesinde ve krizi aşılmasında, bir parça tuzumuz olacak.
2700 üyeniz olduğunu söylediniz. Bunun satışa dönüşüm oranı nasıl.
Temel: Biz bir alışveriş sitesi değiliz. Biz sadece referans gösteriyoruz. Tüketicilerden gelen başvuruları, bayilere yönlendiriyoruz. Bayiler bu başvuruları, satışa dönüştürüyorlar. Yurt dışı veriler ile karşılaştırdığımızda, araç satın almak için üye başvurularında, beklentimizin üzerindeyiz. Tabi ki, bir aylık süre içinde, çok doğru ölçümler yapmak mümkün değil. Merak söz konusu. Bu merakla girişler yapılabiliniyor. Daha uzun vadeli ölçmek lazım.
Araç satıldığı zaman, nasıl bir kazanç elde ediyorsunuz?
Temel: Her araç satışından belli bir komisyon alıyoruz. Komisyon oranı, çok değişken. Aracın modeline, tipine, fiyatına göre değişiyor. Ancak bayinin karı üzerinden, çok küçük bir rakkamı komisyon olarak alıyoruz.
Gazete ilanı veya açık otomobil pazarları yerine, otomax.com’dan otomobil aramak, tüketiciye ne gibi avantajlar getirecek?
Temel: En büyük avantaj, güven… İkincisi sürat ve kolaylık. İkinci el piyasaların yeterince gelişmemesinin en büyük nedeni, arkada kurumsal bir güvenin oluşmaması. İkinci el piyasanın nerde ise yüzde 90’ını, kişiden kişiye, ya da sarı sayfalar ile gerçekleşiyor. Bunun en büyük sakıncası, aracı görmüyorsunuz ve araç hakkında en ufak bir bilgiye sahip değilsiniz. Belli bir zaman harcıyarak gidip baktığınızda, beklediğinizden çok farklı bir otomobille karşılaşıyorsunuz. Çoğu zaman fiyatlar, kişiden kişiye değişebiliyor.
Oysa otomax.com’un ekspertiz raporu yayınlanıyor. Bayiler, 143 maddeden oluşan bir ekspertiz raporu doldurmak zorunda. Bu bir garanti belgesi değil. Fakat aracın nasıl olduğu hakkında tüketiciye önceden ayrıntılı bilgi veriyor. Ayrıca, değişik alternatifleri karşılaştırarak, seçim yapabiliyorsunuz. Pazar pazar, gazete gazete dolaşıp aramaktansa, isteklerinizi sıralıyorsunuz ve karşınıza bu kriterlerdeki tüm araçlar sıralanıyor. Bu işlem de 5 – 10 dakika gibi kısa bir sürede gerçekleşiyor. Yakın zamanda bizim sitede satılan tüm araçları garanti kapsamına da alacağız.
Nasıl bir garanti uygulayacaksınız?
Temel: Ikinci el araçlar otomax.com güvencesi ile garanti belgesi alacaklar. Birinci el araç alırken, nasıl garanti veriliyorsa, 1 yıl veya 6 aylık garantiler uygulanacak. İlave garanti kapsamı da gelişebilecek. Yetkili servislerimiz var. Gerekli işlemler, bu servisler tarafından yürütülecek. Bir aksilik olmazsa, Mayıs ayında ikinci el otomobillere ‘garanti belgesi’ verme uygulamasına başlayacağız.
Otomax.com Hakkında Bilgi
Borusan’ın elektronik ticaret alanındaki ilk girişimi otomax.com, yeni ve ikinci el otomobil alım satımında potansiyel müşteriler ile bayileri İnternet’te biraraya getirdi. Otomax.com, 3.5 milyon farklı kullanıcıya ulaşarak, sanal ortamda 100 bin otomobil satışına aracı olmayı hedefliyor. Otomax.com, 19 Mart Pazartesi günü Four Seasons Hotel’de basına tanıtıldı. Borusan’ın köklü yapısı ve tecrübeleri ile bağımsız olarak kurulan Otomax.com’un sektör için güven unsuru olacağını belirtiliyor.
Otomax.com, bir referans sitesi olarak çeşitli markaların üreticilerini, bayilerini, satış kanallarını biraraya getiriyor. Böylece tüketici çeşitli markalar arasında karşılaştırma yapma ve istediğini tesbit edebilme olanağı buluyor. Otomax.com doğrudan satış yapmadığı için tarafsızlığını koruyabiliyor. Otomax.com portalı ile, otomobil almak isteyen tüketicilerin finans, sigorta, içerik gibi otomobille ilgili tüm ihtiyaçları karşılanması amaçlanıyor.
Otomax.com’da teşhir edilen otomobiller için ekspertiz raporu veriliyor. Ekspertiz raporu, sanal ortamda satılan otomobillere, üçüncü bir boyut katıyor. Otomobil almak isteyenler, sitede beğendikleri otomobil için bilgi notu bırakıyorlar. Otomobili satan bayi, en geç 8 saat içinde müşteri ile diyaloğ kuruyor.