Bu raporda, IP telefon ile ilgili regülasyonlar inceleniyor.
IP Telefon hizmeti aslında temelde bir ses iletimi hizmeti olup; amacı kullanıcılar arasında sesli haberleşmenin tesis edilmesidir. Ancak; IP telefon ile sağlanan ses iletimi hizmetinin günümüz teknolojisinde geleneksel telefon hizmetine eşdeğer ve yerine ikame edilebilecek “gerçek zamanda ses iletimi” olduğunu söylemek mümkün olmamaktadır. IP telefonda servis kalitesi, trafiğin yoğunluğuna, servis sağlayıcının kiraladığı kanal kapasitesine, kullandığı teçhizatın işlem yapma hızına bağlı olarak değişmekte, geleneksel telefonda olduğu gibi her zaman belli bir servis kalitesi garantisini vermek mümkün olamamaktadır.
IP Telefon, dünya ülkelerinde gittikçe artan bir oranda, PSTN üzerinden sağlanan geleneksel sesli telefona paralel olarak özellikle uzak mesafe ve uluslararası görüşmelerde kullanılmaktadır.
Kamu Telekomünikasyon Işletmecileri açısından değerlendirildiğinde IP tabanlı şebeke tesisinin getireceği yüklü maliyet önemli bir etken olsa da, uzun vadede ele alındığında teknolojiyi yakalama ve kullanıcıya farklı hizmetler verme belirleyici etken olabilmektedir.
IP Telefon hizmetinin sunulmasında ülkelerin üzerinde durdukları önemli hususlar şunlardır:
-Evrensel hizmet fonuna katkı sağlanması,
-Teknolojiye uyum sağlanması,
-Rekabet ortamının gelişmesi,
-Kullanıcıya sunulan hizmetin çeşitliliği,
-Telekomünikasyonda görülen yakınsama,
-Gelişmekte olan veya az gelişmiş ülkelerde yasal zorunlu işletmecinin gelir kaybıdır.
IP Telefon bir yandan daha ucuz maliyet ve servis sunumuna imkan sağlarken, diğer taraftan yasal tekeli elinde bulunduran işletmecilerin tarife yapılarını yeniden değerlendirmelerine ve gelir kaybına neden olmaktadır. Bu nedenle, IP Telefon gelişmekte olan ülkeler için ikilem yaratmış durumdadır. Ayrıca, IP tabanlı şebekelere geçişte yetişmiş insan gücü eksikliği gelişmekte olan ülkelerin sorunları arasında önemli yer tutmaktadır.
IP tabanlı şebekelerin yaygınlaşması politika belirleyicilerini harekete geçirmiş ve yeni düzenlemeler yapılması gerekliliğini gündeme getirmiştir. Devre anahtarlamalı şebekelere uygulanan mevzuatın IP şebekelerine de uygulanıp uygulanamayacağı konusunda değerlendirmeler yapılmakla birlikte her iki şebeke teknolojisinin farklılığı yeni düzenlemelerin yapılması gerekliliğini ortaya çıkarmaktadır.
IP Telefon konusunda yapılacak düzenlemelere ilişkin ITU üye ülkeleri arasında farklı görüşler bulunmaktadır. Bazı ülkelerde IP telefonun kamuya sunulması serbest bırakılırken, kimi ülkelerde bu servis yasaklanmış durumdadır. Bazı ülkelerde ise bu hizmet lisansa bağlanmış olup, özendirilmektedir. Ayrıca, IP teknolojisinin diğer teknolojiler ile bir tutulduğu ve herhangi bir düzenlemeye tabi olmadığı ülkeler de mevcuttur .
Özellikle gelişmekte olan ülkelerin IP Telefonu yasaklamalarının nedeni, devletin elinde bulunan yasal tekeli haiz işletmecinin gelir kaybına uğrayacak olmasıdır. Ülkeler bu nedenle İSS’lerin başka ülkelerdeki IP telefon hizmeti sunan web sitelerine girmelerini yasaklamışlardır.
Yarın ki bölümde Ülkelere göre regülasyonları anlatacağız.