Rusya’nın Ukrayna savaşında kullandığı füze ve diğer mühimmatlara güç sağlamak için çiplere ihtiyacı var. Ancak bildirildiğine göre genellikle ticari yaptırımlar nedeniyle ciddi bir teknoloji sıkıntısıyla karşı karşıya.
Ukrayna’daki yetkililer, ABD’yi ve diğer müttefikleri, Rusya’nın hayati derecede ihtiyaç duyduğu çiplere erişimi engellemeye yardım etmeye çağırıyor. Politico, Rusya’nın en çok istediği yarı iletkenler ve transformatörler ve bağlantılar gibi bileşenlerden oluşan bir listeyi yayınladı.
Liste, Intel, Marvell, Micron, Broadcom ve Texas Instruments gibi tanınmış ABD şirketleri tarafından Rusya’nın kritik olarak ihtiyaç duyduğu 25 öğeyi içeriyor. En pahalı ürün, Intel tarafından üretilen ve tanesi yaklaşık 1.100$’a satılan bir FPGA.
Haberde, RUSI kaynak istihbarat ve analiz direktörü James Byrne, Rusya’nın yıllarca stok ve temel ekipman satın aldığını ama artık –Batı’daki ülkeler tarafından üretilen– bu çip stokunun azalıyor olabileceğini söylüyor.
ABD’nin Çin ve Rusya’ya bazı çiplerin satışına yönelik ticari yaptırımları yıllardır sürerken, artan bir faaliyet seviyesi olabilir. Son zamanlarda, Nvidia ve AMD, Çin’in bu çipleri Rusya’ya satabileceği endişelerine dayanarak, ABD tarafından Rusya ve Çin’e bazı AI ve ML hızlandırıcı çiplerinin satışını azaltmaları söylendiğini bildirdi. Her iki şirket de Ukrayna işgalinin patlak vermesiyle Rusya’ya satışlarını azaltmıştı. Analistler, yatırımcıların ABD’nin kısıtlamaları daha fazla fişe genişletebileceğinden endişeli olduğunu söyledi.
Ancak ticari yaptırımlara rağmen çipler satıldıktan sonra nereye yönlendirileceği konusunda gözetimin çok az endişesi de var. Bir anlamda, yaptırımları atlatmak için karmaşık ve geniş bir tedarikçi ağının kurulduğu Soğuk Savaş sırasında Sovyetler Birliği tarafından satın alınan silahlardan farklı değiller.
Flaman Barış Enstitüsü’nde silah ihracatı araştırmacısı olan Diederik Cops adlı bir uzman, Politico’ya “Yasadışı silahların yayılmasını izlemek büyük bir zorluk” dedi.
Rusya’nın, İran’dan askeri insansız hava araçları sevkiyatı aldığı biliniyor.
Diğer yandan Rusya-Ukrayna savaşı bir tedarik zinciri sorunu da yaratıyor. Çip üreticilerine yönelik ticaret kısıtlamaları ve Ukrayna’daki savaş, salgın ile başlayan ve kamyonetler ve birden fazla tüketici elektroniği kategorisi de dahil olmak üzere birçok ticari üründe kıtlığa yol açan zorlu bir çip tedarik zinciri sorununu daha da kötüleştiriyor.
Örneğin, Şubat ayında Rusya’nın Ukrayna’yı işgali gerçekleştiğinde, analistler, yarı iletkenler üzerindeki desenler için fotolitografik süreçte kullanılan derin ultraviyole ışığı yapmak için kullanılan “neon”a sürekli erişimle ilgili olası bir sorundan endişe duyuyorlardı.
Rand Technology Amerika ve EMEA kaynak sorumlusu Jennifer Strawn, savaş patlak verdiğinde birçok çip fabrikasında zaten neon vardı, ancak savaş devam ederken, “2023’te neona erişim çok sorunlu olabilir” dedi. Strawn, bir çip sipariş etmek ve teslim edilmesi gereken normal bir teslim süresinin, salgın öncesi 8-12 hafta iken şimdi 52 haftaya uzadığını söyledi.