Üyelerine sinema salonlarında sınırsız film izleme olanağı sunan, Türkiye’nin her yerinde geçerli bir üyelik modeli olan “Sinemia” operasyonunu kapattığını açıkladı. Lokasyon bazlı teknolojileri ve banka altyapısını kullanan Sinemia, MasterCard kredi kartlarının geçtiği her sinema salonunda kullanılabiliyordu.
Sinemia sitesinden yaptığı ve aşağıda tamamını verdiğimiz kapanma açıklamasında, ABD’deki rekabet ile ülkemizde 7163 sayılı Sinema Filmleri kanununun [1] çıkarılmasını neden olarak gösterdi. Aşağıda bu açıklamanın tamamını okuyabilirsiniz.
Sinemia Önemli Miktarda Yatırım Aldı ama Neden Kapandı?
Sinemia 2014 yılında kuruldu [2]. 200 milyon $ olarak tanımladığı Türkiye’de sinema bileti pazarına karşın ABD pazarı 11 milyar dolar olduğu için 2017’de San Francisco ve Los Angeles’ta iki ofis açmıştı.
Türkiye’de Aslanoba Capital, Revo Capital ve 500 StartUps’dan, ABD’de ise Social Capital’den yatırım almıştı. İlk yatırımını 2015 sonunda [3], 2ci yatırımını 2016’nın ağustosunda Borsa İstanbul Özel Pazar üzerinden almıştı [4]. Bir sonrasında kasım 2016’da 500 Startups firmasından yatırım aldığı görüldü [5]. Ocak 2017’de de Revo Capital’in içinde olduğu bir yatırımcı grubundan 5,5 milyon TL aldığı açıklandı [6].
ABD’ye girdikten sonra da uluslararası risk sermaye şirketi Social Capital’den miktarı belirtilmeyen ama önce yatırım değerini 4 kat yukardan değerleyen bir yatırım aldığı belirtildi[7].
Arkasından ABD Pazarında hızla yükseldiği raporlanmış. Öyle ki, rakibinden daha fazla sinema salonuna girdiğini açıklamış [8]. Bu yıl başında da Türkiye, ABD, İngiltere, Kanada ve Avustralya’da faaliyet gösterdiğini ve gelirinin % 93’ünü yurtdışından aldığı açıklanmış. En son 6.500 sinema salonu ve 56.000 ekrana hizmet verdiği belirtilmiş [9].
Ancak, ABD’de şirketin başına ararda hukuk davaları geldiği görülüyor. Türkiye’de de uygulamaya çalıştığı –aylık, yıllık abonesinden film başına ekstra para istemesi– sözleşme dışı talepleri, ABD’de class action denilen yani çok sayıda kişinin katıldığı birden fazla davaya dönüşmüş durumda. İlaveten geçen yıl MoviePass’in iddia ettiği patent iddiaları da bu yıl davaya dönüşüyor. Bütün bunların Sinemia’nın başına açacağı dertler büyük olacaktır. Bu nedenle olsa gerek “iflas” başvurusu yapmış [10].
Ve.. evet böyle çok milyonlu (toplamı açıklanmış değil) yatırım almış, 5 yıldır operasyon yapan, yurtdışında şubeler açan firma birden bire kapandı sanmayın. Kendileri rekabet ve kanundan ötürü diyor. Ancak ABD’deki sorunları ayrı, Türkiye’de geçtiğimiz 2 yıl içinde bu firmaya ait çok sayıda müşteri şikayeti elimize ulaşmıştı. Bu müşteri şikayetleri, kendilerine geri dönülmediği için bize ulaşmıştı. Yani şirketin işleyişinde sorun olduğu çok açık.
Bunları ve bu firmanın dışarıdan bakıldığında nasıl kapanmış olabileceğine dair, uzmanların yorumunu aktaran başka bir yazımızda daha geniş inceliyor olacağız. Çünkü yavaş yavaş şekillenen ve derinleşen “Startup-Yatırımcı” pazarımız açısından bu talihsiz olayı incelemezsek, yanlış düşüncelere yol açar ya da tekrarlanır.
Siz de düşüncelerinizi yazın lütfen.
Sinemia’nın Kapanma ile ilgili kendi açıklaması ise şöyle
Sevgili Sinema Severler,
Yenilikçi bir fikir ve bu fikre açık bir sektörün, yatırımcılarımızın ve en önemlisi müşterilerimizin katkıları ile Sinemia 4 yılda bizim dahi tahmin edemediğimiz kadar hızlı büyüdü. Sinemia olarak Amerika’ya açılmamızın ardından Amerika ve dünya basınında en çok yer edinen Türk girişimi olduk. Bunu, sürekli geliştirdiğimiz yeni ürünler ve inanılmaz bir takım ile başardık. Sinemia’yı kurduğumuz ilk günden bugüne kadar tek hayalimiz, insanları sinemayla daha sık buluşturmak ve bunu en az maliyetle gerçekleştirmekti. Geçtiğimiz 4 yıl boyunca boş salonların daha fazla seyirciyle dolmasını sağlayarak ve gişesi olmayan filmlerin bile daha çok izleyici ile buluşmasına yardımcı olarak başta Türk sineması olmak üzere, tüm sinema dünyasına sağladığımız katkıdan dolayı gurur ve mutluluk duyuyoruz. Şirketimizle gerek müşterisi gerek iş ortağı olarak ilişkisi olan herkese, yaşadığımız süreci ve gelinen noktayı büyük bir açıklık ve şeffaflıkta izah etmek isteriz.
Türkiye’deki başarılı gidişattan ve müşterilerimizin olumlu yorumlarından cesaret alarak kamuoyunca da yakından takip edildiği üzere Türkiye dışında, Amerika Birleşik Devletleri pazarında hepimizin göğsünü kabartacak bir Türk şirketimizin olması niyetiyle bir süredir çalışmalar yürütmekteydik. Fakat pek çok kurumsal yatırımcı ve ülkemizin önde gelen iş insanlarından 2,5 milyon dolar yatırım almış bir Türk şirketi olarak, Amerika’ya açıldığımızda bizden küçük olan rakibimiz, bizim Amerika’ya girişimizin hemen 2 ay sonrasında halka açık bir şirkete satılarak 300 milyon doların üzerinde bir yatırım almasına tanık olduk. İlerleyen dönemde rakibimiz bize karşı açtığı davalar ile yeni yatırım olanaklarımızın önünü kesse de biz Sinemia olarak yeni ürünlerimiz ve sürdürülebilir fiyat politikamız ile Amerika’ya girişimizden bir yıl sonra rakibimizden daha fazla üyeye sahip olduk. Her ne kadar bunu başarmış olsak da tek rakibimizin, 300 milyon doların üzerinde olan finansal gücünü bizden çok daha ucuza üyelik satarak harcaması ve sonunda da başarısızlık yaşamasının oluşturduğu tablo, Sinemia olarak bizim de yeni yatırımlar almamızı zorlaştırdı.
Bu süreçte, rakibimiz finansal durumunun verdiği gücü kullanarak dayanaktan yoksun ve yıkıcı saikle sarf edilmiş yasal yollar ile üzerimize gelmeye devam etti ve biz Sinemia olarak, dava başına savunma masrafı 1 milyon doları bulan bu meblağları karşılayamayacak duruma geldik. Tüm bunların sonucunda üzülerek de olsa kaçınılmaz olarak Amerika’dan çekilme kararını almak zorunda kaldık. Amerika’da yaşadığımız süreçleri tüm girişimlerin faydalanması için farklı kaynak ve yollar ile daha detaylı olarak anlatmaya devam edeceğiz. Bu yolda edindiğimiz tecrübe, yararlanmak isteyen her girişimcinin erişimine açık olacaktır.
Amerika’dan çekilme sırasında Türkiye’de de bazı finansal ve teknik sorunlar yaşıyor olsak da bu sorunların teknik kısmını kısa süre içerisinde çözüme kavuşturduk, fakat Türkiye’de 4 yılı aşkındır, her yıl yüksek büyüme ile sürdürdüğümüz girişimimizin kontrolümüz dışında değişen sektör dinamiklerinden büyük ölçüde etkilenmesinin önüne maalesef ki geçemedik.
Türk pazarında şirketimiz için en yıkıcı gelişme, şüphesiz 7163 sayılı kanunun yasalaşmasıdır. Amerika’dan çekilme kararımız ile aynı döneme denk gelen bu durum, sinema salonlarından toplu bilet alarak sinema severlerin daha fazla sinemaya gitmesini sağlayan Sinemia için bu indirimlerin tamamen son bulması ve hatta yasa yürürlüğe girmeden 4 ay önceden başlamak üzere sektör tarafından bu indirimlerin tüm paydaşlar için kaldırılmasına yol açarak şirketimizin temel iş modelini kaçınılmaz olarak uygulanamaz hale getirmiştir. Sinemia olarak son dönemde katkı payı gibi modeller tasarlayarak bu indirimli abonelik modelini devam ettirmeyi mümkün kılacak bir çözüm geliştirmeye çalışsak da yasanın getirdiği yeni şartların önüne geçmeyi başaramadık.
İlgili yasanın değişmesi, toplu bilet alımlarında indirimin tekrar gündeme gelmesi veya belirli teknolojik altyapılar kontrolünde girişimlere verilecek istisnalar olması durumunda, Sinemia üyeliklerini tekrar sunmaya başlayabileceğimizi biliyoruz. Fakat, mevcut durumda her türlü fikri denememize ve tüm uğraşlarımıza rağmen bu hizmeti artık sürdüremiyoruz. Bu sebeple, büyük bir üzüntüyle, yeni yasanın yürürlüğe girdiği 1 Temmuz 2019 tarihi itibariyle Sinemia üyelik satışlarını durdurduğumuzu, aynı tarih itibariyle Sinemia tarafından herhangi bir üyelik satışı yapılmadığını ve şirketimizin indirimli sinema biletlerini yasa nedeniyle temin edemiyor olması nedeniyle bugünden itibaren de tüm Sinemia üyeliklerinin askıya alındığını duyururuz.
Üyelik ücretlerini ödemiş ancak hizmet alamadığı için iade almak isteyen üyelerimiz, ödeme yapmış oldukları bankalarına ulaşarak hizmet alımını sürdüremediklerini belirterek kayıt oluşturabilir ve bankalarının ilgili kaydı incelemesinin ardından iade alabilmektedirler.
Sinemia olarak ayrıca belirtmek isteriz ki, üyelerimizin sinemaya gitme sıklığını arttırmak ve sanatı herkes için erişilebilir kılmak için geliştirdiğimiz sistemimizde, aldığımız tüm yatırımlarımız sinemaya gidişi arttırmaya ve yeni ürünlerimize harcanmış olup, en büyük giderimiz her zaman sinema biletlerinin tedariği olmuştur. Sinemia ekibi ve yöneticileri kendi alacaklarını alamadıklarında bile sinema bileti en öncelikli durumda tutulmuş, kazanılan tüm gelir hizmetin sürdürülmesi ve sinema bileti tedariği için harcanmış, kazanılan gelir kişisel çıkarlar yahut benzeri bir gerekçe için asla dışarıya çıkarılmamıştır. Her yıl sektörün en büyük denetleme firmaları tarafından denetlenmiş olan girişimimizde, çalışanlarımız veya herhangi bir yöneticimiz fazla kaynak almak bir yana, pek çok zaman kendi maaşlarını dahi aylarca almamış ve girişimin yaşatılabilmesi için büyük fedakarlıkla bu alacaklardan feragat ederek sinema bileti alımına daha fazla kaynak ayrılmasını sağlamışlardır. Her ne kadar böyle bir izahta bulunmaktan dahi hicap duysak da maalesef kamuoyundaki asılsız söylenti ve iftiralara karşı bir red beyanında bulunmak zorunda bırakıldık.
Sinemia ekibi olarak, ileride şartların tekrar oluşması durumunda sizlerle tekrar buluşmayı, sinema sevgisini tekrar birlikte pekiştirmeyi canı gönülden isteriz.
Sinemia
[2] Boş Sinema Koltuklarından İlham Alan Teknoloji Girişimi ; Sinemia
[3] Borsa İstanbul Özel Pazar’da İki Yeni Yatırım Gerçekleşti
[4] Borsa İstanbul Özel Pazar’da Sinemia’ya Yeni Yatırım
[5] Sinemia 500 Startups’dan Yatırım Aldı
[6] Sinemia, Revo Capital’in Katıldığı Turda 5,5 Milyon TL’lik Yatırım Aldı
[7] Sinemia Social Capital’den Yatırım Aldı
[8] Türk Girişimi Sinemia, ABD Pazarında Hızlı Yükseliyor
[9] Sinemia Gelirlerinin %93’ünü Yurtdışı Pazarlardan Elde Ediyor
