İnternet yoluyla şantaj suçunun özel bir tipi olan Skype Şantajı veya Webcam Şantajı olarak adlandırılan suç son 5 senedir tüm dünya çapında hızla yayılmış ve bu suçun kurbanları Türkiye de dahil olmak üzere tüm dünyada hızla atmıştır.
Uzun yıllardır bilişim hukuku ve bilişim suçları alanında çalışan ve Skype Şantajı olarak adlandırdığım bu suç tipiyle ilgili de yaklaşık 4 senedir çok sayıda dosya takibi yapmış bir avukat olarak hızla yayılan ve Türkiye’de tuzağa düşen kişi sayısı da hızla artan bu suç tipi konusunda internet kullanıcılarını bu konuda bilgilendirmenin ve uyarıda bulunmanın faydalı olacağını düşünüyorum.
Skype şantajı suçu ilk olarak Fas (Morocco), Filipinler (Philippines) ve Fildişi Sahilleri (Ivory Coast) ülkelerinde ortaya çıkmış ve bu suçu işleyen gençler arasında hızla yayılmıştır. O kadar ki bu ülkelerindeki kimi kasaba ve köylerde gençler adeta bu suçu meslek ve gelir kaynağı olarak görüp gün boyu internetten tuzağa düşürecek kurban arama noktasına gelmişlerdir. Ayrıca yurt dışına ek olarak bu suç tipini keşfedip aynı suçu işleyen bazı Türklerin de olduğunu özellikle son 2 senedir gözlemlemekteyiz. İnternet yoluyla şantaj suçu işleyen Türkler genelde başka ülkelerden alınmışi mobil hatları ve Whatsapp mesajlaşma programını kullanmaktadır. Hatta bu suçu işleyen bazı Türklerin elde ettiği görüntülere ek olarak daha önce internet ortamına sızan Türk Vatandaşlarının nüfus ve adres datalarından temin ettiği kişisel bilgilerle kendisine hacker süsü verip tuzağa düşürdüğü kurbanlara çaresiz olduğuna, herhangi bir yasal yola başvurmasının sonuç getirmeyeceğine dair asılsız propaganda yapıp kurbanları para ödemeye ikna etmeye çalıştığını bilmekteyiz.
Bu suç tipinde fail, başta ABD, Avustralya ve Avrupa ülkeleri olmak üzere zengin ülkelerdeki zengin erkekleri (bazen istisnai olarak kadınları) hedef seçmekte ve sosyal medya siteleri ile chat siteleri üzerinden meslek ve maddi durum itibariyle zengin kişilere mesaj veya arkadaşlık isteği göndererek tanışmaktadır. Genelde ilk temas kurulan yer Linkedin, Facebook, Instagram, Twitter benzeri sosyal medya siteleri veya arkadaşlık siteleri ile Tinder gibi arkadaş bulma uygulamaları olmaktadır.
İlk aşama olan tanışma adımından sonra, ikinci aşamada fail inandırıcı olmak adına bir süre kurbanla sohbet edip güven kazanmaktadır. Fail üçüncü aşamada ise kurbanın görüntüsünü çekebilmek için kurbanı ya Skype ya da Whatsapp benzeri görüntülü konuşma yapabileceği bir ortama davet etmektedir. Son aşamada ise fail önce kurbana bir takım müstehcen görüntüler gösterip veya da gönderip aynı şeyi kurbanın da yapmasını istemektedir. Failden gelen müstehcen (çıplak veya yarı çıplak) görüntüden dolayı özgüven içinde olan kurban da aynı şekilde müstehcen görüntü paylaşmakta ve bunu yaptığı anda da fail, kurbanın görüntüsünü kaydedip şantaja başlamaktadır.
Görüntü kaydı yapan failin amacı bir an önce tehditlerle kurban üzerinde hızlı şekilde psikolojik baskı kurup kurbana düşünme fırsatı bile vermeden kurbandan para koparmaktır. Fail başlangıçta yüksek miktarlarda para talep etmekte daha sonra bazen pazarlıkla rakamda indirim yapmak ve ısrarla paranın hemen ödenmesini istemektedir. Bu tür suçlarda, şantaj suçu işleyen failin bulunduğu ülkeye göre farklılık göstermekle beraber genel olarak fail kendisini deşifre etmemek için kendi banka hesabını kullanmaz ve Western Union veya komisyon karşılığı anlaştığı üçüncü bir kişinin banka hesabını para tahsilinde kullanmaktadır.
Yaşadığı şok ve endişe nedeniyle kurbanlar genelde ne yapacağını bilememekte ve şantaja boyun eğmek zorunda kalmaktadır. Ancak şantaj yapan faile istediği parayı ödemek sorunu kesinlikle çözmemekte ve failin sadece bir süre görüntüleri yayınlamamasını sağlamakta ancak para ödense bile fail bir süre (bazen birkaç gün bazen 1-2 hafta sonra) yeniden para istemektedir. Bu şekilde tuzağa düşen kurbanların bazıları görüntülerinin yayınlanmaması için uzun süre ve devamlı şantaj parası ödemektedir.
Kişilerin müstehcen nitelikte görüntülerinin tuzağa düşürülerek özel görüntülerinin kaydedilmesi ve bunun internette ifşa edileceği hatta kurbanın akrabalarına ve yakın çevresine gönderileceği yönündeki baskı ve tehdit, bu tuzağa düşen kişileri inanılmaz boyutlarda rahatsız etmekte ve vahim derecede ağır bir psikolojik baskıya maruz bırakmaktadır. Bu nedenle görüntülerinin yayınlanmaması için kurbanlar bir şekilde şantaja boyun eğip şantaj parası ödemektedir. Ancak maruz kalınan psikolojik baskının ağırlığı ve şantaj parası ödeyemediği için görüntüsünün yayınlanacağı korkusuyla zorda kalan bazı kurbanlar nedeniyle trajik boyutlara varan olaylar maalesef yaşanmıştır. Nitekim bu tuzağa düşen bazı kişilerin intihar ettiği dahi medyaya yansımıştır.
Bu tür Skype şantajı konuda tecrübeli ve bu suça maruz kalmış çok sayıda kişiye yardımcı olmuş bir bilişim avukatı olarak benim ilk tavsiyem mümkün olduğunca faile para ödenmemesidir. Çünkü daha önce ifade ettiğim gibi şantajcıya para ödenmesi sadece geçici çözüm sağlayacak ve şantajı şahıs mutlaka tekrar ve tekrar para isteyecektir. Eğer kurban bir şekilde faile para gönderdiyse para transferine ilişkin dekontu da mutlaka delil olarak muhafaza etmelerini öneriyorum. İkinci olarak tuzağa düşen kurbanlar yaşadıkları şokun etkisiyle genelde yazışma ve mesajları silmektedir ancak bu konuda hukuki destek almaları bakımından ikinci tavsiyem asla şantaj delili olan yazışma ve mesajlaşmaların silinmemesi ve delil olarak saklanmasıdır. Üçüncü tavsiyem ise mutlaka bu konuda profesyonel hukuki destek almalarıdır.
Skype Şantajı veya Webcam Şantaj suçu nedeniyle mağdur olmamak ve tuzağa düşmemek için dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?
- Gerçek hayatta tanımadığınız kişilerden sanal ortamda gelecek konuşma veya arkadaşlık tekliflerini kabul etmeyin.
- Sanal ortamda ve internette tanıştığınız ama yüz yüze görüşmediğiniz kişilerle görüntülü sohbet yapmayın ve asla özel görüntüler paylaşmayın.
- Skype, Whatsapp ve benzeri iletişim programlarıyla yapılan sesli ve/veya görüntülü görüşmelerin ve gönderilen görüntülerin kayıt altına alınabileceğini unutmayın.
- İnternet ortamında tanıştığınız kişilere işiniz, aileniz ve özel hayatınız hakkında detaylar vermeyin ve özel bilgiler paylaşmayın.
- İnternette veya sosyal medya sitelerinde görünen herhangi bir profilin aslında göründüğü gibi olmayabileceğini veya tümüyle sahte olabileceğini aklınızdan çıkartmayın.