Bu röportajın ilk bölümünü Tekman; Nasıl Çalıştığını Bilmiyorsanız, Güvenlik Anlamında Risktir başlığı altında okuyabilirsiniz.
turk-internet.com : Pardus projesi ne zaman başladı? Ne kadar sürdü?
Erkan Tekman : “Projenin geliştirme kısmına” Ekim 2004’de başladık. … Şubat 2005’de “Çalışan CD’yi” çıkarmıştık. “İşin” yaklaşık 1/3’ü “4” ayda yapılmıştı yani. Toplam 15 aylık sürede de devamını bitirdik.
turk-internet.com : Yurtdışında kullanan var mı?
Erkan Tekman : Evet yükleyenler arasında Arabistan, İspanya ve Kazakistan’dan kullanıcılar var. Azerbeycan’da ise görüşmeler yapıyoruz. Devlet olarak kullanmaya yönelik ilgileri var.
turk-internet.com : Türk Kamu Kurumları? Kullanıyorlar mı?
Erkan Tekman : Şu anda kesinleşen bir durum olmadığından isimleri açıklamıyoruz..
Ama kamu kurumlarındaki ilgi henüz zayıf. Biliyorsunuz herhangi bir sistem değişikliği risktir. Hele devletin kullanılmakta olan ve milyonları ilgilendiren sistemlerinin bir anda değiştirilmesi pek kolay olmaz tabi.
Ancak Pardus’un getireceği risklerle ilgili algılamaların bir kısmı gerçek, bir kısmı zahiri. Biz zaten zahiri olanları göstermeye ve açıklamaya çalışıyoruz. Gösterimler yapıyoruz. Şu anda durum henüz belli bir eşiği aşmadı. Sıkıntılı.
turk-internet.com : Negraponte’nin 100 $’lık PC’si gibi bir şey Pardus’la düşünülemez mi? MEB gidip firmalarla işbirliği yapıyor. Neden Pardus bu projenin içinde yok?
Erkan Tekman : Biz bu projenin Türkiye’de masaüstü bilgisayarlar için şekillendirilebileceğini düşünüyoruz.” 100 $’lık bir PC’yi çok rahatlıkla pek çok kişi alır.
Bu projede bütün öğrencilere böyle bir PC sağlamak iyi olurdu. Halbuki mevcut projede 15 öğrenciden 1 tanesine PC anlamına geliyor.
“MyFirstPC” projesine gelince … Özetle “MyFirstPC” aslında kullan-at PC. Bu projede kırpılmış bir işletim sistemini veriyorlar. Yani bir süre sonra sınırlı olması nedeniyle yetmeyecek ve insanlar MYSecondPC’yi alacaklar. Zaten hedef de bu herhalde.
Türkiye’de bu durumda teknoloji çöplüğü olma özelliğini sürdürüyor olacak. İşte bu noktada sorulan soru hep “AMA ALTERNATİFİ VAR MI?” oluyordu. Biz de diyoruz ki “ARTIK VAR”.
Tübitak bu işe kaynak ayırır. Bu bir kamu hizmetidir. Şöyle hesaplayalım. 5 adamla “bir yılda” Pardus’u bu projeye uygun hale getirmek “5000 $ x 5 x 12 = 300.000 $” gibi bir maliyet getirir. Yani 1 PC başına işletim sistemi maliyeti “yaklaşık 25” cent olur.
Pardusu planlayanlar hiçbir zaman para hesabı yapmadı. Ulusal işletim sisteminin geliştirilmesine bize hep kamu hizmeti gözüyle baktık. Kullanıcılardan da bu nedenle para almıyoruz. UEKAE başka projelerden gelen paralarla bu projeyi destekledi, finanse etti.
turk-internet.com : Pardus’un yayılımında bir kanal kurulumu olacak mı? Bayi yapısı planlarınız var mı? İş modeli olacak mı?
Erkan Tekman : Kanal kurup, iş ortakları ile işletim sistemi ötesine geçen bir model kurulursa o zaman fiyat tespit edilebilir. Biz iş ortaklarımızı önümüzdeki dönem tespit edeceğiz ve sınırlamamız yok. Olabildiğince iş ortağımız olacak.
İş ortağı denilince biz bunları 4’e ayırıyoruz;
- Eğitim verenler (sertifikalı firmalar)
- Donanım satıcıları
- Yazılım üreticileri
- Sistem entegratörleri (kamu ile ilgili işler)