Bilişim Zirvesi’02 kapsamında 3-4 Eylül 2002 tarihlerinde Ericsson, Telekomünikasyon Kurumu ve Radikal gazetesi sponsorluğunda düzenlenen Telekom Forumu’nda, “3G ve Yeni Boyutlar” konusu değişik yönleriyle tartışıldı. İlk gün bilişim dünyasının 25 üst düzey yönetcisinin katılımıyla gerçekleşen Forum’da ele alınan önemli konular ikinci gün, “Regülasyon ve Deregülasyon”, “Pazarın Altyapısı ve Teknoloji” ve “İçerik ve İş Modelleri” olarak üç çalışma grubu tarafından ele alındı. Forum ve çalışma gruplarında varılan sonuçlar bir basın toplantısı ile kamuoyuna duyuruldu.
İki gün boyunca yoğun ilgi gören Forum ve çalışma gruplarından elde edilen sonuçlar aşağıdadır:
Forum
- Üçüncü Nesil teknolojilerin Türk insanının kullanımına sunulabilmesi için gerekli koşullar henüz oluşmamıştır ve bunun için de dikkatli bir geçiş dönemi planlanmalıdır. Sözkonusu geçiş döneminin en belirleyici etkeni kullanıcı talebi olacaktır. Ancak bu talep, kullanıcı faydası gözönünde bulundurularak dikkatli bir biçimde oluşturulmalıdır.
- Türkiye’ye 3G’nin gelişi önümüzdeki birkaç yıl içinde olası görünmekle beraber, regülasyon-deregülasyon, teknolojinin hazır olması ve uygun iş modellerinin oluşturularak oyuncular arasında rekabete dayalı işbirliği (co-petition) gibi önemli konuların çözülmesi gerekmektedir.
- Türkiye’nin 3G’ye geçişinin anahtarı düzenleyici kurumların elindedir. 3G’ye geçişin yöntem, zaman ve koşulları, sektör oyuncularının da katkılarıyla düzenleyici kurumlar tarafından belirlenmelidir.
Regülasyon ve Deregülasyon
- Regülasyonlar konusunda şeffaf bir yol haritasının oluşturulması ve bu harita üzerinde ilerlerken karşılaşılabilecek süpriz uygulamaların (deprem vergisi gibi öngörülmeyen gider kalemleri) asgari seviyeye indirilerek sektörde istikrarın sağlanması gerekmektedir.
- Pazarın altyapı ve teknolojik adaptasyonu sürecinde inşaat gibi gri alanlara ilişkin düzenlemelerin zamanında yapılarak sektördeki oyuncular arasındaki ihtilafların önlenmesi gerekmektedir. (Örneğin; antenler için imar kanunlarının uygun olmaması, belediyelerce keyfi taleplerin yapılması)
- Telif hakları, lisans, tüketici/operatör hak ve sorumlulukları ve e-devlet için gerekli düzenlemeler en kısa sürede yapılmalı; eğitim vb. kamusal faaliyetler için de vergilerde indirime gidilmelidir.
Pazarın Altyapısı ve Teknoloji
- Avrupa ve dünyadaki örneklere bakıldığında 3G, pazar altyapısı ve teknolojisi açısından hazır değildir.
- Şu andaki mevcut altyapı aktif biçimde kullanılıp üzerinde gerekli iyileştirmelerin yapılmasını takiben pazarda, tüketicinin 3G’ye talebi sağlanmalıdır. Bunun için en önemli kriter; açık standartlara dayanan şebeke, cihaz, uygulama ve içerik sinerjisidir
- 3G halka anlatılırken, kullanılan teknolojinin kendisini anlatmak yerine kullanıcı faydasının altını çizmek gerekir.
İçerik ve İş Modelleri