Geçtiğimiz günlerde, internet cafelere yönelik filtre yazılımlarıüreten firmaların bazı konularda sorunları olduğunu aktarmıştık[1]. Bu sorunları bir de TİB’e sorduk. TİB yani Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı,5651 sayılı “internet üzerinden yapılan yayınların düzenlenmesi” başlıklı kanunun uygulanmasından sorumlu olan bölüm ve dolayısıyla da internet cafelerin kullanacağı filtre programlarının onayını veren kurum. Kendilerine konuya yönelik sorularımız oldu.
turk-internet.com : Biz TİB’in ve 5651 sayılı kanunun fonksiyonunu sakıncalı siteler diye düşünüyor ve site erişime engellemeleri ile anıyoruz ama diğer yandan başka bir sorumluluğunuz da toplu kullanım sağlayıcıların kullanmak zorunda oldukları filtre programları. Bize bu filtre programlarının neden zorunlu tutulduğunu anlatır mısınız?
TİB : Avrupa Birliği Konseyinin 1999/276, 2003/1151 ve 2005/854 sayılı kararları ile üye ülkeler internetin güvenli kullanılmasının sağlanması için filtreleme ve bloke etme programları gibi koruyucu programlar geliştirmeye ve aynı amaçla eğitim ve tanıtım faaliyetlerini yaygınlaştırmaya davet edilmektedir.
Özellikle çocukların internetteki zararlı içerikten korunması amacıyla, internette erişim için yoğun olarak kullanılan bu yerlerin çalışma esas ve usullerinin düzenlenmesine büyük ihtiyaç bulunmaktaydı.
Bu amaçla, 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanuna dayanılarak hazırlanan ve Başbakanlıkça, 01.11.2007 tarih ve 26687 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “İnternet Toplu Kullanım Sağlayıcıları Hakkında Yönetmelik” ile, internet kafelerde bulunan bilgisayar ve diğer sistemlerde, konusu suç oluşturan içeriğe sahip yayınlara erişimin engellenmesi amacıyla gerekli filtreleme ve bloke etmeyi sağlayacak donanım ve yazılım kullanılması dahil her türlü tedbirin alınması halinde, mahalli mülki amirlerce işyeri açma ruhsatı veya diğer izin belgelerinin verilmesi söz konusu olabilecektir. Yapılan düzenleme bu amacın sağlanmasına yöneliktir.
turk-internet.com : Filtre programları aslında bazı internet kafelerin kendilerini korumak amaçlı başlattıkları bir uygulamaydı. Bu yazılımların internet kafelere getirdikleri yarar nedir?
TİB : Onaylı yazılımlar internet kafelere, konusu suç oluşturan içeriklere erişimi önleyici tedbirler alma konusundaki yükümlülüklerini yerine getirme konusunda yardımcı olmaktadır.
turk-internet.com : Filtre programları için TİB tarafından belirlenen kriterlerden bazılarının uygulanamayacak kriterler olduğu ya da kriterlerin devamlı değiştirildiği iddiaları yer alıyor. Bu konuda neler söyleyeceksiniz ?
TİB : Öncelikle, bugün itibariyle 8 adedi yazılım ve 1 adedi donanım olmak üzere toplam 9 adet filtreleme ürününün Başkanlığımızdan onay almış olması, belirlenen kriterlerin uygulanabilirliğini göstermektedir.
Nitekim filtre programlarında uygulanacak kriterlere ilişkin Başkanlığımızca yapılan çalışmalar sonrası taslak kriterler belirlenmiş ve kamuoyunun görüşlerini almak üzere Aralık 2007 tarihinde http://www.tib.gov.tr internet adresinde yayınlanmıştı. Bu süreçte, Başkanlığımızca internet kafe esnaf birlikleri ile irtibata geçilmiş; İstanbul, Ankara, Diyarbakır İnternet Kafeciler Esnaf Odaları ve Tüm İnternet Evleri Derneğinden resmi yazı ile üyelerince en çok kullanılan filtre programlarının isimleri istenmiş ve gerek esnaf birlikleri gerekse de filtre programı üreticileri, yayınlanan taslak kriterlere ilişkin bilgilendirilmiştir.
Taslak kriterlere ilişkin kamuoyu görüşlerini de içeren nihai kriterler 14.01.2008 tarihinde http://www.tib.gov.tr internet adresinde yayınlanmıştır. Yayınlanan kriterlerde bugüne kadar herhangi bir değişiklik yapılmamış olup, testler sırasında ve/veya uygulamada belirlenen eksiklikler yayınlanan kriterler çerçevesinde üreticilerden talep edilmiştir.
Kaldı ki internet gibi dinamik bir ortama yönelik ürünlerin de yine dinamik olması ve gelişmelere açık olması gerektiği öngörülerek kriterlere Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’nın gerek gördüğünde değişiklik yapabileceği maddesi eklenmiş ve gelişmelere göre de bu madde uygulanacaktır.
Bu röportajın devamını TİB : Filtreleme Ürünlerinde Kriterlere Uyan Her Firma Onay Alabilir – 2 başlığı altında okuyabilirsiniz.
[1] İnternet Cafe’ciler ve Filtre Yazılımcıları Uygulamadan Rahatsız