Telekomünikasyon Kurumu ara bağlantı referans ücretleri en sonunda bugün bir basın toplantısı ile açıkladı.
Bilindiği gibi, ara bağlantı fiyatları Türk Telekom tarafından, lisans almış firmalarla temmuz ayında teketek yapılan görüşmelerde alan içi 52.000 TL, alan dışı 72.000 TL olarak açıklanmıştı.
Telkoder liderliğindeki telekom firmaları açıklanan fiyatların yüksek olduğunu, AB ortalamalarının 14.000 ve 18.000 TL olduğunu belirterek açıklamışlar ve fiyatların düşmesini istemişlerdi. Bu arada 39 lisans almış firmadan şu ana kadar 5 tanesi ara bağlantı anlaşmalarını imzaladı.
Fiyatlar 1 ekim 2004, 1 ocak 2005 ve 1 ekim 2005 itibariyle farklı fiyatlar şeklinde açıklandı. Buna göre ÖİV (özel iletişim vergisi) ve KDV hariç referans fiyatlar şöyle belirlendi;
STANDART ARABAĞLANTI REFERANS ÜCRET TARİFELERİ
TÜRK TELEKOM ŞEBEKESİNDE BAŞLATMA/SONLANDIRMA ÜCRETLERİ | GSM ŞEBEKESİNDE SONLANDIRMA ÜCRETİ (EPG’YE SAHİP İŞLETMECİLER İÇİN) | |||||
UYGULANMA | ALAN İÇİ | ALAN DIŞI | ALAN İÇİ | ALAN DIŞI | ||
TARİHİ | (TL/dak) | (YTL/dak) | (TL/dak) | (YTL/dak) | (TL/dak) | (YTL/dak) |
01.10.2004 | 41.000 | 59.000 | 156.000 | 01.01.2005 | 34.000 | 0,034 | 51.000 | 0,051 | 148.000 | 0,148 |
01.10.2005 | 20.000 | 0,020 | 37.000 | 0,037 | 140.000 | 0,140 |
Konuyla ilgili olarak pek çok yorum aldık. Bir telekom uzmanı şunları söyledi:
TK’nın çıkardığı Erişim ve Arabağlantı yönetmeliğine göre Türk Telekom ve Etkin piyasa gücüne sahip olan işletmecilerin arabağlantı ücretleri maliyet esasına göre tesbit edilmelidir. Bu mümkün değil ise diğer ülke örnekleri göz önüne alınmalıdır*.
Oysa referans ücretlere baktığımızda fiyatların zamana göre azaldığını görüyoruz. Bu durumda Türk Telekom ve EPG’ye sahip işletmecilerin maliyetleri mi değişmektedir yoksa refarans alınan ülke duruma göre değişebilmekte midir?
Bence TK bu kararla kendi kendini zora soktu. Başlarının çok ağrıyacağını düşünüyorum.
Başka bir yorumu, küçük boyutlu bir özel telekom şirketinden aldık. Bu şirketten bir yetkili şunları söyledi.
Bu referans fiyatlara bakınca ilk aklıma gelen “kaçak trafikçiler yaşadı!” oldu.
Şimdi daha dikkatli bakalım. 41.000 TL olarak verilen fiyatlar çıplak. Buna ÖİV ve KDV eklendiğinde 55.637 TL olacak. Bunun anlamı da, şirkethatt’ta indirimli tarife 30.000 TL olduğuna göre, terminasyon için biz TT fiyatının 20.000 TL üzerinde kalmış ve rekabette daha baştan kaybetmiş olacağız. Öte yandan PRI üzerinden işlem yapanların şansı artmış oluyor. Yani kaçakçıların şansı artıyor.
Bence TK Türk Telekom’a vakit kazandırmaya çalışıyor. TK aldığı bu kararla ve TT de şirkethatt tarifesiyle terminasyon yapanları ortadan kaldırıyor olacak. Yani merdiven altı şirketler, olanca hızları ile bu işe devam edecekler.
Ellerinde fazla sayıda PRI hattı olan yani daha önceden ISP yatırımı olan firmaların, bu yapıyı kullanmaları durumunda terminasyon pazarındaki payları astronomik olarak artabilecektir.
Bu arada 0811 devreye girdiğinde, maliyet daha da artacak. Çünkü müşterinin ücretini de biz ödüyor olacağız. En az % 40 artmış olacak. TT ABD tarifesi herşey dahil 264.299 TL. Bu rakamı, bugün yayınlanan ara bağlantı ücretleri ile yakalayabilecek firma sayısı çok az. Bazı işletmeciler –özellikle büyükler için– bu rakamlarla breakeven noktasını yakalamak mümkün değil. Bence açıklanan bu rakamlar merdivenaltına ömür sağlıyor. Yaniii hem biz kaybettik, hem de tüketici!
Yorumlar bu kadar karamsar. Ancak TK yetkilileri, ilk 41.000 TL’lik rakamın 3 ay süresince geçerli olduğuna, sonra fiyatlarda biraz daha düşüş olduğuna dikkati çekiyorlar ve bu fiyatları uygun görmeyen firmaların mahkemeye gidebileceğini söylüyorlar.
Bu konuda düşüncelerini sorduğumuz bir ekonomi bürokratı ise “Serbestleşmenin ekonomiye ne getireceği belli değil. Hükümet elindeki parasal kaynağı kaybetmekten yana değil. Bu nedenle de TK, aşamalı bir geçiş yapmayı tercih etmiş. Böylece, yol boyunca durum anlaşılacak” diyor.
* Bu uzmanın belirttiği yönetmelik şöyle;
ÜÇÜNCÜ KISIM
Erişim ve Arabağlantıya İlişkin Mali Hükümler – Erişim ve Arabağlantı Tarifeleri
Madde 16 – İşletmeciler tarifelerini bu Yönetmelikte yer alan ilkeleri göz önüne alarak serbestçe belirlerler.
Etkin piyasa gücüne sahip işletmeciler ve Türk Telekom erişim ve arabağlantı tarifelerini maliyet esaslı olarak belirlemekle yükümlüdürler. Kurum tarafından arabağlantı sağlama yükümlülüğü getirilen diğer işletmeciler de arabağlantı tarifelerini maliyet esaslı belirlerler. Kurum, söz konusu işletmecilerden erişim ve/veya arabağlantı tarifelerinin maliyet esaslı belirlendiğinin ispatlanmasını talep edebilir.
Kurum, tarifelerin maliyet esaslı belirlenmediğine karar vermesi halinde tarifeleri maliyet esasına göre belirler. Kurum, tarifeleri maliyet esasına göre belirleyinceye kadar diğer ülke uygulamalarını uygun olduğu ölçüde dikkate alarak tarifelere üst sınır koyabilir.
Kurumun belirlediği tarifeler bağlayıcıdır.
Tarifelerin Maliyet Esaslı Belirlenmesi
Madde 17 – Tarifeler maliyet esasına göre belirlenirken aşağıdaki hususlar göz önünde bulundurulur:
a) Erişim ve arabağlantı hizmetleri için maliyet esaslı tarife, hizmetleri sunmak için yatırılması gereken sermayeden makûl bir geri dönüşü içerecek biçimde, hizmetin etkin olarak sağlanmasının uzun dönem artan maliyeti ile ortak maliyetlerin hizmetle ilişkilendirilebilen kısmının toplamından oluşur.
b) Maliyetler, hizmetin etkin olarak sağlanması maliyetini aştığı takdirde, aşan kısım hizmetin etkin olarak sağlanması açısından gereksiz gider ve maliyet olarak kabul edilir. Bu tür gider ve maliyetler yasal zorunluluktan kaynaklanmaları veya diğer nedenlerle zaruri olduklarının kanıtlanması halinde dikkate alınır.
c) Bu maddenin (b) bendine göre yapılan değerlendirmede, karşılaştırılabilir piyasalarda birbirinin muadili hizmetleri sunan işletmecilerin katlandıkları maliyetlere veya uyguladıkları tarifelere karşılaştırma amacıyla başvurulabilir. Bu durumda referans alınan piyasaların kendilerine has özellikleri göz önüne alınır.