Ses kaydı yapıldığı iddiasıyla geçtiğimiz günlerde tartışmaya açılan iTaksi uygulamasında yeni bir iddia var. CHP İstanbul Milletvekili Barış Yarkadaş, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) başlattığı iTaksi uygulaması için taksilere yazılım kuracak şirketin sahibinin AK Parti eski genel başkan yardımcısı ve milletvekili Hüseyin Tanrıverdi’nin oğlu olduğunu ve iTaksi’yle yılda 200 milyon lira rant elde edileceğini öne sürdü.
İBB, taksilerde ses ve görüntü kaydı alınmasını sağlayacak ‘iTAKSİ’ sisteminin ağustos ayından itibaren kentteki tüm taksilerde uygulanacağını duyurmuştu. Uygulamaya pek çok itiraz gelirken, İstanbul Barosu özel hayatın gizliliği ilkesine ve hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle yürütmenin durdurulması ve iptali istemiyle dava açmış, konu hakkında görüş bildiren hukukçular da uygulamanın suç olduğunu belirtmişti [1]. Emniyet ise taksilere kamera takılmasını zorunlu tutan bir genelge yayınlamıştı.
Gerçekgündem’de yer alan habere göre, yeni uygulama yüzünden her taksi şoförünün aldığı ücretin yüzde 5’ini iTaksi’ye verecek.
Konuyu öne süren Yarkadaş şunları söyledi:
“Bunun anlamı, iTaksi’ye her yıl ortalama 200 milyon TL aktarılmasıdır. Tek taraflı olarak yapılan ve iTAKSİ tarafından istendiği zaman feshedilebilecek bu sözleşmeye kimse itiraz edemiyor. Çünkü, İBB taksici esnafına bunu dayatıyor. İBB, iTaksi uygulamasını taktırmayanların çalışma ruhsatını yenilemeyeceğini söylüyor. iTaksi’nin tekerleğinin, huzur ve güven için değil, rant için döneceği görülüyor.”
Taksilere takılacak olan ‘iTAKSİ uygulamasının cihazının İBB tarafından Çin’den 400 dolara alındığını belirten Yarkadaş
“Konunun her yanı sorunlu. 400 dolara cihaz alınıyor. Taksi plakası sahiplerine ‘Siz bu cihazı taktırın, sizden ücret almayacak, gerisini biz halledeceğiz’ deniyor. Öte yandan, bu cihazın çalışması için gereken yazılım ise Türkiye’deki bir firmaya yaptırılıyor. Bu firmanın adı ise iddialara göre, TAM Yazılım”
dedi. ‘Tam Elektronik Yazılım’ adlı şirketin İSPARK’ın işi ihale ettiği İSBAK’ın taşeronu olduğunu iddia eden CHP’li vekil şöyle devam etti:
“Firma, AKP eski genel başkan yardımcısı ve milletvekili Hüseyin Tanrıverdi’nin oğluna ait. Zaten reklamlardaki plakalarda da gördüğünüz üzere, ’34 TAM’34 yazıyor. İSPARK, bu yazılımcı firmaya kaç para ödedi ve bundan sonra da ödemeye devam edecek mi? Bu sorunun cevabının verilmesi ve iddiaların açıklığa kavuşturulması gerekiyor.”
‘İstanbul’da şu ana kadar sadece 900 taksicinin iTaksi programını yüklettiğini öne süren ve ses kaydı nedeniyle kimsenin iTaksi’ye binmek istememesi nedeniyle korsan taksilerin gözde hale geleceğini iddia eden Yarkadaş,
“Geride kalan 17 bin plakanın sahibi olan işletmeciler de ne yapacağını şaşırmış durumda. Taksiciler iki arada bir derede bırakıldı. Konuştuğum tüm taksi şoförleri kaygılıydı. Birilerine rant aktarmak için, tüm sistemi alt üst edecekler. İBB’nin yaptığı tamamen hukuka aykırı.
2015 yılında UKOME’de iTAKSİ için karar alınıyor. Ancak sektördeki diğer bir taşımacı firma, kararı mahkemeye götürüyor. Mahkeme, İBB’yi rekabet kurallarına aykırı davrandığı için haksız buluyor ve uygulama hayata geçirilmeden durduruluyor. İBB bu kez bir üst mahkemeye gidiyor. Konu şu an İstinaf Mahkemesi’nde. AKP’li İBB, mahkeme kararını beklemeden, taksicilere yeniden iTaksi’yi dayatıyor. Belli ki rant gözlerini döndürmüş durumda. Bu yüzden tek bir gün bile kaybetmek istemiyorlar.”
iTaksi’nin elde edeceği görüntülerin nerede tutulacağının ve kimin kontrolünde olacağının bilinmediğini de belirten CHP’li vekil sözlerini şu şekilde bitirdi :
“Bursa’da bu işi taksiciler odası üstlendi. İstanbul’da ise ne olacağı belli değil. Ne özel yaşam kalacak, ne de hukuk. Her anlamıyla korkutucu bir proje”.
[1] İstanbul Barosu, EGM’nin Taksilerde Ses ve Görüntü Kaydı Genelgesine Karşı Dava Açtı