Toshiba’da yanlışlıklar silsilesi, nükleer takıntıyla devam ediyor. Şirket, olmayan nükleer santraller için 3 firma birden satın almış ve değerinden sürekli kaybediyor.
Biz Toshiba’yı dizüstü bilgisayarlar ya da TV gibi elektronik aletler üreten bir firma olarak biliyoruz ama Toshiba başka konulara da eğilmiş durumda. Bunların önemli bir tanesi “Nükleer Enerji”. Ama nasıl dizüstü bilgisayarların modası geçtiği için o konuda çakıldıysa, Nükleer’de de işler pek iyi gitmiyor.
Gerçi Toshiba, son 3 yıldır yaşanan usülsüzlükler nedeniyle de ekonomik ve kurumsal problemler yaşıyor. Bununla ilişkili olarak firmanın bir kısımının Western Digital’e satışı sözkonusuydu. Western Digital, Toshiba’nın PC bileşeni üretiminden epey faydalanabilirdi. Satışta olan Toshiba Hard Disklerin satış sonrası desteğinden şüpheli olsak da halen satın alınabilecek bellek çeşitlerini üretiyorlar. Firmanın son bir yıl içerisinde ekonomik sorunu çözmek amacıyla, özellikle enerji sektörüne yönelik girişimlerini görüyoruz. Toshiba’nın, enerji girişimlerinin de sonuçsuz kalacağı da yavaş yavaş belli oldu ve bu durum Toshiba’nın Western Digital ile anlaşmasını etkileyebilecek felakette.
Toshiba Nükleer Enerjiden 6.2 milyar$ değer bekliyordu
Toshiba’nın resmi açıklamasına göre nükleer reaktör çalışmaları, firmanın değerine 6.2 milyar dolar ekleyecekti. Toshiba’nın ilk nükleer girişimi 2015 yılında gerçekleşmişti. Bununla ilgili olarak, 2006 senesinde Westinghouse Elektrik’in 87%’sini satın alarak, bu dönemlerde yapacağı enerji girişimlerinin temellerini atmıştı. Westinghouse’a yaptığı yatırımların ilk rakamı 5.4 milyar dolar, 2013’te ise 1.6 milyar dolarlık bir ek yatırım gerçekleştirdiler. 2015’te ise firma nükleer enerjiye de ağırlık vereceklerini belirttiler ancak firmanın karıştığı skandal olaylar, Toshiba’nın enerji alanındaki tüm planlarını da sekteye uğratmaya başladı.
Toshiba’nın yanlışlıkları bununla da bitmedi. Toshiba’nın yatırım gerçekleştirdiği Westinghouse, ağırlıklı olarak köprü, enerji tesisleri, dönüşüm tesisleri inşa eden firma, CB&I Stone&Webster firmasına yatırımlar gerçekleştiriyordu. Bunların sonucunda ise Toshiba bu yatırımların, çok fazla yatırım aldığını ve bu girişimler hakkında yanlış yönlendirildiklerini doğruluyorlar. Buna ek olarak Toshiba-Westinghouse-CB&I Stone&Webster üçgeninin, planlarının sürekli ertelenmesi, zaman aşımına uğramasının faturası da Toshiba’dan çıktı.
Toshiba: “3.4 milyar dolar kaybettik”
Toshiba’nın çizim masasında ağırlıklı olarak AP1000 reaktörleri bulunuyordu. Kendisi sıkıştırılmış, su soğutmalı bir reaktör. Aldığımız cevaplara göre muhtemelen 2007 yılında projelendirilmiş, Westinghouse’un en popüler ve yeni reaktör projesi. Çin’deki kurulumunda 3 yıllık bir erteleme gerçekleşti, 2 yıl da tesislerin toplam inşası sürdü. Elbette toplam 3 yıllık bir gecikme, Toshiba’nın kasasına tamamen yük bindirdi.
Görünüşe göre Toshiba, yanlışlıkları genel olarak Japonya-dışı yatırımlarda yaptı. Toshiba, ayrıca NuGen isimli bir jeneratör üreticisi firmayı da satın aldı. Bu firma Cumbria kökenli ve şu sıralar Korea Electrik’e satmayı planlıyorlar.
Ezcümle; Toshiba, şimdi 2006 – 2010 yılı içerisinde satın aldığı firmaları yavaş yavaş elinden çıkarmaya başlayabilir. Üstelik satın aldığı fiyattan biraz daha düşük fiyata. ABD kaynakları aslında Toshiba’nın nükleer yatırımlarını satmak istemediğini söylese de, diğer taraftan Toshiba’nın satacak müşteri bulamaması da sözkonusu.
Toshiba’nın şimdiki hedefi ne olacak?
Toshiba, PC üretimini tekrar düşünmese de, endüstriyel ve kurumsal alan için mikroçip ce SoC üretimlerini tekrar masaya yatırabilir. Ekonomistlere göre, Toshiba’nın yaklaşık 17 milyar dolarlık bir değeri var. Ancak; yaklaşık 10 milyar dolar yatırdıkları nükleer meselesinden hiçbir şey alamayacakları kesin.