Telekomünikasyon Kurumu’nun 2004 yılı Ağustos ayında yürürlüğe giren, “Telekomünikasyon Hizmet ve Altyapılarına İlişkin Yetkilendirme Yönetmeliği”nin 34/b maddesine göre, Telecom İtalia ve Turktell Bilişim ihalede en yüksek teklifi verse bile Türk Telekom’un özelleştirmesini kazanmaları mümkün olamayabilecek.
İlgili yönetmelikte tartışmaya yol açan konu şu şekilde ifade edilmiş
“İmtiyaz Sözleşmesi ile yetkilendirilen işletmeci, bu lisansı Türkiye’de aynı hizmet ve altyapıya ilişkin lisans almış olan şirketlere, bu şirketlerin ortaklarına veya bu şirketlerin ortaklarının doğrudan veya dolaylı bir biçimde hisse sahibi oldukları ya da başka yollarla kontrolleri altında bulundurdukları şirketlere ve iştiraklerine ve bunların tamamının yöneticileri ile birinci ve ikinci dereceden kan ve sıhri hısımlarına hangi surette olursa olsun devredemez”
Edinilen bilgiye göre, Turktell ve Telecom İtalia’nın TT özelleştirmesinde en yüksek teklifi vermeleri durumunda imtiyaz sözleşmesi imzalamak için TK’ya gittiğinde ilgili yönetmelik maddesinin işletileceği kaydediliyor.
Ancak bu yönetmelikte söz edilen lisans devrinin, Türk Telekom özelleştirmesi ile ilgisi olmadığı belirtiliyor. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Ali Ulusoy, Telekomünikasyon Kurumu’nun ilgili yönetmeliğinde söz edilenin lisans devri olduğunu, Türk Telekom’un özelleştirmesi ile yüzde 55 oranında hisse devrinin gerçekleşeceğini ifade etti.
Avea’dan dolayı, Türk Telekom’un ve Telecom İtalia’nın ve Turkcell’den dolayı Turktell Bilişim’in imtiyaz sözleşmesi imzalamış olan firmalarda hisseleri bulunuyor. Yetkilendirme Yönetmeliği’nde belirtilen, “aynı hizmet ve altyapıya ilişkin lisans almış olan şirketler” ifadesinin Telecom İtalia ve Turkcell iştiraki olan Turktell Bilişim’i kapsadığını ancak Türk Telekom ihalesine girilmesinde bir engel teşkil etmeyeceğini savunan Ulusoy, “Türk Telekom’da hisse satışı söz konusudur. Bu firmalar için bir engel teşkil etmemektedir” dedi.
Türk Telekom özelleştirmesi öncesinde lisans ile hisse devrinin karıştırılmasını doğru bulmadığını belirten Doç. Dr. Ulusoy, “aynı yönetmeliğin aynı maddesinin c bendinde, ‘Türk Telekoma ait hisseler, bu konuya ilişkin mevzuat hükümleri uyarınca devredilebilir” maddesi yer almaktadır” dedi. Ulusoy sözlerine şöyle devam etti:
“Türk Telekom’un yüzde 55 hissesine en yüksek teklifi veren firmanın ihaleyi kazanması halinde İmtiyaz Sözleşmesi imzalayarak hisse devri gerçekleşecek. Burada lisans devri söz konusu değil. İlgili yönetmeliğin maddesi gereği herhangi bir firmanın ihaleye girmesine engel bir durum bulunmamaktadır.
Kaldı ki 406 sayılı Kanunun Ek 17. maddesi açıkça TT hisselerinin devrine izin vermekte ve mevcut telekom işletmecilerine bu hisse devri konusunda herhangi bir sınırlama getirmemektedir. Kanunun öngörmediği bir yasağın yönetmelikle getirilmesi de zaten hukuken mümkün değildir.
Üstelik ihalede teklif verme süresinin bitimine iki gün kala bu tür iddialarda bulunulmasını da manidar bulmaktayım.”
Telekom sektöründe faaliyet gösteren firmaların Telekomünikasyon Kurumu ile imtiyaz sözleşmesi imzalaması gerekiyor. İmtiyaz sözleşmesi, “sınırlı sayıda işletmeci tarafından yürütülmesi gereken ve ulusal çapta verilecek olan telekomünikasyon hizmetleri ve/veya kurulacak ve işletilecek telekomünikasyon altyapılarına ilişkin olarak Kurum ve işletmeci arasında yapılan sözleşme” olarak tanımlanıyor.
İmtiyaz sözleşmesi imzalamış kuruluşlar arasında, Turkcell, Telsim ve Avea bulunuyor. Türk Telekom “Görev Sözleşmesi” kapsamında olurken, özelleştirilmesi durumunda Görev Sözleşmesi, İmtiyaz Sözleşmesi’ne dönüşecek.
Türk Telekom’un yüzde 55 hissesine en yüksek teklifi veren firmanın ihaleyi kazanması halinde İmtiyaz sözleşmesi ile hisse devri gerçekleşecek.
Konuyu bir de Rekabet Kurumu’na sorduk;
Rekabet Kurumu’nun kırmızı çizgileri denebilecek hususlara ait görüşlerimizi yılın başındaki önbildirim açıklamasında bulabilirsiniz.
Ancak mevcut durumda, Bakanlar Kurulu’nun görevinin bittiği noktada olay sektörün ilgili düzenleyici kurulu olan Telekomünikasyon Kurumu’nun görev sahası içinde. Rekabet Kurumu’nun buna vaziyet etmesi söz konusu değil.
Türk Telekom özelleştirmesinde konu “taraflar ve teklifler” belirlendikten, Özelleştirme İdaresi başkanlığı tarafından ilgiye değer bulunduktan sonra Rekabet Kurumu’nun 4054 kanunun 7.maddesine tabi. Kurum da önbildirimdeki görüşler çerçevesinde gerekli incelemeyi yapacaktır.
İmtiyaz sözlesmeleri konusunda, teşebbüslerin birleşme/devrelma konusunda “due dilligence” yani “basiretli davranma” hususunun zaten incelenmiş ve durumun saptanmış olması gerekir.
İmtiyaz sözleşmeleri Türk Telekom özelleşmesini nasıl etkiler çok net değil. Ancak burda başka bir husus yani Turkcell nedeniyle “Hakim Durum” söz konusu olabilir. Bu durum da Alfa ya da TeliaSonera tarafından Turkcell içinde kontrol saglayabilecek hisse alınmış olursa değişir.
Biz, mevcut durumu efektif olarak güçlendirecek ya da yeni hakim durumu yaratacaksa incelemeye alırız.
Özelleştirme ihalesine 2 gün var ama gördüğünüz gibi tartışmalar sürüyor.
Dün ayrıca İstanbul ve Ankara’da Türk Telekom elemanlarının düzenlediği “Telekom satılamaz” gösterileri de yapıldı.