Terör ve Haberleşme.. İşte perşembe günü yaşadığımız bombalamalar bize haberleşmenin önemini yeniden hatırlattı.. Terör olayında haberleşmenin öncüleri televizyon ve internet’ti.
Biz de yaşadığımız son bombalama olaylarının bu yönüne baktık. 11 Eylül 2001’de New York İkiz Kulelere yapılan saldırılarda olduğu gibi, Türkiye saldırılarında da yurtiçi ve yurtdışındaki kişiler olayı internet haber sitelerinden takip ettiler (Bkz : Amerika’ya Yapılan saldırı Web’i Kilitledi).
Durumu daha net anlayabilmek için HSBC ve Beyoğlu İngiltere Konsolosluğu saldırıları ile ilgili çeşitli haber siteleri ile görüştük. İnternet’in güvenilir ve trafiği yüksek haber sitelerinden www.NetHaber.com Genel Yayın Yönetmeni Nevzat Basım şöyle dedi;
Halkın internet’e yönelmesi son derece doğal. Çünkü en taze ve kalıcı bilgileri alabileceği mecralardan birisi İnternet.
NetHaber’in dünkü olay sırasında trafiği, normal zamana kıyasla, yer yer 3 ila 5 kat arasına çıktı. Saat 12 civarı trafik normal zamanın tam 5 katıydı. Çünkü en taze bilgilerin alınabileceği 3 mecra vardı. TV, radyo ya da internet. İş yerinde olanlar zaten TV’ları kullanmadıkları için web’e yönlendiler. Dün 1 gün içinde toplam 200.000 kişiyi konuk ettik.”
Felaket sırasında olayları internet’ten takip ettiğini söyleyen Berrin Güngör ise şunları diyordu;
- Olayları hemen takip etmek ve mesela yaralı isimlerine ulaşmak istiyordum. Bu nedenle internet’teki hemen hemen her haber sitesine baktım. Bilgi alabileceğim diğer 2 kanal televizyon ve radyoydu ama ben o sırada işyerinde olduğum için televizyon imkanım yoktu. Zaten TV imkanım olsa bile yine internet’te haberlere bakacaktım. Çünkü TV ve radyo’da haberler akıp gidiyor. İstediğim konuda bilgilenmek ancak yazılı bir ortam ile mümkün. O da internetti.
Bir de ICQ çok önemli bir şey. Arkadaşlarıma anında ulaştım. Bu da benim açımdan çok önemliydi.
Öte yandan yurtdışında yaşayan Türkler, yurtiçi sitelere, trafik yoğunluğu ya da bant yetersizliği nedenleriyle ulaşmakta zorluk çekerek, mail listelerine bilgi isteyen mesajlar attılar.
Mail listeleri ve anında mesajlaşma programları (ICQ, MSN) da terör sırasında haberleşmeyi yönetmede önemli fonksiyonlar yüklendi. Özellikle de cep telefonlarının bir müddet çalışmadığı dönemde, yurtiçi haberleşmenin bir kısmını da anında mesajlaşma sistemleri üstlendi.
Dikkati çeken bir mail de bir profesyonel fotoğrafçıdan geldi. Fotoğrafçı patlama sırasında oralarda bulunduğunu ve meslek hayatının en acı fotoğraflarını çektiğini bildirerek, patlamadan hemen sonra arabaların içindeki korkunç görüntüleri ve beden parçalarını içeren fotoğraflarını sunuyordu.
Cep telefonları konusunda Turkcell’in bir açıklaması oldu. Saat 2 civarı, yani olaydan hemen hemen 2.5 saat sonra gelen açıklamada
İstanbul’da bugün meydana gelen patlamalar nedeniyle Taksim, Beyoğlu, Gayrettepe, Levent, Şişli, Okmeydanı, Üsküdar, Beylerbeyi, Ortaköy, Kadıköy bölgelerini kapsayan Turkcell şebekesinde arama ve aranmalarda yoğunluk yaşanmaktadır.
Turkcell, bu nedenle bölgedeki santrallerin kapasitesini arttırmış ve destek amacıyla 3 adet Mobil Baz İstasyonu göndererek iletişimin sağlıklı yürütebilmesi için gerekli önlemleri almıştır.
Konuyu bilginize sunarız.
Saygılarımızla
Turkcell İletisim Hizmetleri AŞ
denildi. Telsim ve Aria’dan benzeri yaklaşımlar göremedik, varsa da bize ulaşmadı.
Özetle, terör olayı sırasında internet, hem web siteleri, hem mail listeleri, hem de anında mesajlaşma olanağı ile önemli bir fonksiyon yerine getirdi. Bu da bize şunları düşündürttü;
- Hükümet (belki e-devlet) olağanüstü durumlarda halkı aydınlatmak amacıyla internet üzerinde bazı fonksiyonları oluşturmalıdır..
- Özel haber siteleri de bu tür olanağüstü durumlara karşı (deprem, terör bunlardan sadece 2’si), ne tür işlemler yapacağını önceden belirlemelidir.
Örneğin 11 eylül sırasında, Amerikan haber siteleri, trafiğin artaması karşılığında sitelere ulaşılamayınca, sitelerin grafik arayüzlerini ortadan kaldırarak, basit siteler haline geldiler. Böylece insanlar tekst bazlı, basit arayüzlü sayfalarla karşılaştılar ama en azından yüklemesi hızlı ve ulaşabilir sitelerden bilgileri hızlı bir şekilde alabildiler. (Bkz : Amerika’ya Yapılan saldırı Web’i Kilitledi).
İşimiz internet-telekom olduğu için, bizim açımızdan bu felaket içinde ders alınması – hatırda tutulması gereken hususlar bunlar. Bizden hatırlatması..
Hepinize terörsüz, olağanüstü durumlar olmayan günler ve mutlu bir bayram diliyoruz.