Dün turk-internet.com’da yayınlanan ve TBMM’de Türk Telekom özelleştirmesine yönelik tartışmaların yer aldığı haberde, Milletvekili Ümmet Kandoğan’ın kelimeleriyle Türk Telekom’un 2005 kar’ı 1,2 katrilyon TL olarak veriliyordu. Ancak rakamın doğru olmadığı bilgisi ulaştı.
Türk Telekom’un 2005 yılında yaptığı cironun 9,811 milyar TL (eski yıllarla karşılaştırmak için eski parayla 9,811 katrilyon TL), vergi öncesi kar 4,566 milyar TL ve vergi sonrası kar 2,816 milyar TL olduğu bildiriliyor.
Ciro rakamı geçen yılın rakamı ile aynı düzeyde olmakla birlikte, karlılığın yüksek olmasının nedeni, GSM firmaları ile 1 yıl önce varılan uzlaşmadaki meblağın bir kısmının 2005 yılına kaymış olması gösteriliyor. Telsim’den geçmiş yılların ara bağlantı farkı* olarak uzlaşılan 523 milyon YTL alındığı daha önce Ulaştırma Bakanlığına 2005’in ilk 6 ayına ait finansal raporu içinde sunulmuştu.
Türk Telekom’un ilk 6 aylık finansal rakamlarının sunulduğu raporda toplam kontör trafiğinin %18, konuşma gelirlerinin % 19.6 azaldığı bildirilmişti.
Ancak, 6 aylık raporda, GSM arabağlantı gelirlerinde % 34, sabit telefon gelirlerinde % 4, ADSL gelirlerinde % 353 artış olduğu bildiriliyordu.
Raporda durum şöyle analiz edilmişti,
Konuşma sürelerinin azalmasında GSM operatörlerinin şebeke içi cazip indirim uygulamaları ve serbestleşmeyle birlikte faaliyete geçen uzak mesafe telefon işletmecileri etkili olmuştur. Kontör trafiğimiz hızla azalmaktadır. Toplam sabit telefon gelirinde görülen yüzde 4’lük artışta nakil ve tesis ücretleri etkili olmuştur.
Hatırlatmak için 2003 ve 2004 rakamlarını verelim;
- Türk Telekom 2003 Cirosu 9,5 Katrilyon TL ve kar’ı 1,95 katrilyon TL (1,5 milyar $)
- Türk Telekom 2004 Cirosu 9 Katrilyon TL ve kar’ı 2,1 katrilyon TL
Ojer Telekomünikasyon firmasının Türk Telekom’un 2015 kar’ından dağıtılacak paradan 1,5 aylık oranında alacağı kaydediliyor.
* Ara Bağlantı farkı, Eski Ulaştırma Bakanı Enis Öksüz döneminde ortaya atılmıştı.
Serbestleşme içindeki piyasalarda incumbent denilen lokal dev telekom şirketinin karşısında piyasayı oluşturacak firmalara avantaj sağlanır. Bu da özellikle ara bağlantı fiyatlarının (yani incumbent’dan bu firmalara ya da bu firmalardan incumbent’a doğru yapılan aramalarda her iki tarafın aldığı ücret) simetrik olmaması, yeni firmaların lehine olması anlamına gelir.
Mobil telefon sektörünün ilk yıllarında da bu tür bir uygulama yapıldı ve Turkcell ile Telsim daha avantajlı ara bağlantı fiyatları aldılar. Bu rakamların, şirketlerin ayağa kalkmasi sonrası düzeltilmesi ve eşit ya da günün koşullarına uygun hale getirilmesi gerekiyor.
Oysa bu olayda Bakan Öksüz ara bağlantının yanlış yapıldığını iddia ederek, ilk günlerden o güne gelen ücret farkını istedi.
Konu, ancak 2004 yılı ortalarında uzlaşmaya vardı. Telsim Uzan grubunun elinden alındıktan ve Çukuroava grubunun da zorda olduğu bir dönemde. Uzlaşmaya varılan rakamların bir kısmı 2004’de, bir kısmı ise 2005 içinde tahsil edildi. Doany’nin de bir ara yaptığı “arizi kar var” açıklamasının nedeni buydu
