Türk Telekom’un geniş bant internet erişimine proxy uygulamaya başlaması, ADSL ve kablo internet kullanıcıları arasında bir hayli şikayete yol açtı. Bu şikayetlere tercüman olmak için dün bir yazı ile konuyu açmıştım. (Bkz : Türk Telekom, Proxy Yerine Yahoo’yu, Google’u Suçluyor)
İşte bu yazıma, Türk Telekom’dan bir açıklama geldi. Bu açıklamayı aynen yayınlıyoruz;
Sayı:TTŞ.0.63.00.35/
Konu: Cevap Ve Düzeltme
Sayın Füsun S.Nebil,
Türk.internet. com Genel Müdürü ve Editörü
İstanbul
İnternet haber portalınızda yayınlanan Proxy ile ilgili yazılar üzerine okuyucularınız ve internet kullanıcılarının doğru bilgilendirilmesi amacıyla Proxy nedir?, Cache nedir?, Türk Telekom’un yaptığı uygulamanın kapsamı nedir? Yapılan uygulamanın kullanıcı açısından bir sakıncası var mı? gibi sorulara açıklama getirilmesi gerektiğini düşünmekteyiz.
Türk Telekom, yurt dışı bağlantılarının daha efektif bir şekilde kullanımını sağlamak, bu şekilde müşterilerine daha hızlı, kaliteli bir hizmet verebilmek amacı ile aralarında dünyanın en önde gelen telekom operatörlerinin de kullandığı,önemli uluslararası referanslara sahip Cache sistemini devreye almıştır. Yapılan sözleşme gereği, cache sunucularına sadece ADSL IP blokları değil aynı zamanda Kablo ve Dial-up IP bloklarımız da yönlendirilmektedir. Cache sistemi kapsamında sadece http istekleri (port 80) yani web sayfaları cache lenmektedir. Cache sistemi ile birlikte cache lenen IP blokları için ortalama %40 ‘lık bir bantgenişliği tasarrufu yapılmıştır.
Cache sunucularda web sayfalarına ilişkin asıl veriler tutulmaz, istenilen bilgi (web sayfası) gerçek yerinden alınır, daha sonra aynı bilgiye erişmek isteyeceklerin olabileceği varsayılarak yedeği bu cache sunucuların diski üzerine kopyalanır ve bilgi kullanıcıya eriştirilir.Bundan sonraki herhangi bir kullanıcı aynı bilgiyi isteyecek olursa, internet ortamına aktarılmadan diskteki yedekten verilir. Böylelikle hem kullanıcı, erişmek istediği bilgiyi daha hızlı elde eder, hemde internet trafiği oluşturulmamış olur.
Cache sunucular devreye alınmadan önce yapılması gereken tüm testler yapılıp sistem bu testlerin akabinde devreye alınmıştır. Cache sistemi Türkiye için yeni bir teknoloji olmayıp ülkemizde hizmet veren birçok servis sağlayıcı tarafından halihazırda kullanılmaktadır.
Türk Telekom, proxy servisini sadece birkaç makina üzerinde çalışan cache yazılımı olarak değil bir sistem olarak devreye almıştır. Cache sunucuları Layer4-7 switch üzerinden TTNET router larına bağlanmıştır. Layer4-7 switch sayesinde, cache sunucular arasında hem yük paylaşımı hem de yedeklilik sağlanmaktadır.
Cache sistemi, güçlü bir yönetim sistemine sahip olup sunucular üzerinde anlık olarak http istekleri ve sistemin verdiği yanıtları, hit oranı, client ve server bağlantı sayıları ve durumları, throughput değeri v.s. gibi sistemin çalışmasını direkt etkileyen bir çok parametre gözlemlenebilmektedir. Bu noktada Türk Telekom Cache sistemi, proxy hizmetinin kusursuz verilebilmesi için gerekli izleme ve hata giderme sistemlerine sahiptir.
Cache sunucuların tümünün devre dışı kalması durumunda bile TTNET kullanıcıları web erişimlerinde herhangi bir kesinti yaşamamaktadırlar.
Türk Telekom, Proxy sistemini Transparent modda çalıştırmaktadır. Yani ilgili TTnet IP blokları routerdan cache sunuculara doğru yönlendirilmiştir. Dolayısı ile kullanıcıların web browser ında herhangi bir proxy (cache) sunucu IP’sini yazmalarına gerek yoktur.
Sistem bütünü Türk Telekom teknik personeli tarafından sürekli olarak izlenip problemlere anında müdahale edilmektedir. Dinamik olarak değişen(cgi,asp,php) veya kullanici adı ve şifre gerektiren web sayfalari (bankaların sahip olduğu web sayfaları gibi.. ) kesinlikle cache lenmemektedir. Ayrıca Cache sunucular üzerinde aktif halde bulunan “Dinamik IP bypass” sistemi ile problem yaşanması muhtemel web siteleri cache lenmeyerek kullanıcılarımıza sorunsuz bir bağlantı sunulmaktadır.
Bunun yanında şikayet konusu cache sadece DSL bağlantılarını cache lemiyor. Dial-up servise caheleniyor ve belirgin bir şekilde hızlanma söz konusudur.
Bunun yanı sıra “ TT Proxy yerine YAHOO’yu GOOGLE’ı suçluyor” başlıklı yazıda belirtilen sayfa açamama problemi ile ilgili şikayetler incelenmektedir.
Türk Telekom Proxy sunucularına ait tablo ise aşağıda verilmiştir.*
Saygılarımızla
Türk Telekom’a bu yazı ile birlikte proxy ve cache işlemi hakkında daha detaylı sorular da sorduk. Bu soruların cevaplarını da Türk Telekom Proxy ile Sansür Hedefliyor mu? başlığı altında bulabilirsiniz.
* Bu tabloyu güvenlik nedeni ile yayınlamıyoruz.