İYİ Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Ankara Milletvekili Şenol Bal, TBMM Başkanlığı’na Hazine ve Maliye Bakanı ve Ulaştırma ve Alt Yapı Bakanı’nın yanıtlaması için Türk Telekom ile ilgili bir soru önergesi verdi. Bal’ın Oger Telekominikasyon AŞ’nin borçları ve Türk Telekom’la ilgili verdiği soru önergesi şöyle:
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Aşağıdaki sorularımın Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Sayın Mehmet Cahit TURHAN tarafından yazılı olarak cevaplandırılmasını saygılarımla arz ederim.
Bilindiği üzere, Türk Telekom’un 2005 yılındaki özelleştirme ihalesi ile mali ve teknik yeterliliğine bakılmaksızın OTAŞ’a (Oger Telekominasyon A.Ş) 6,55 milyar dolar karşılığında %55 hissesi satıldı.
OTAŞ tarafından bu meblağın peşinatı ve ilk taksiti 2005 ve 2006’da ödendi. Geri kalan da taksitliydi ama 2007 seçimi öncesinde(!) OTAŞ birdenbire peşin ödemeye karar verdi ve bankalardan kredi alarak 4,31 milyar doları peşin ödedi. Aldığı bu kredi için ne teminat gösterdiği meçhul olan OTAŞ, krediyi geriye ödemedi.
2013 yılında borcunu ödemek adına tekrar 4,75 milyar dolarlık kredi çekti. Arkasından 2014’de 750 milyon dolar üst limitli bir kredi daha imzaladığı söylendi. Bu arada görünmeyen hazine garantili krediler olduğu da duyumlar arasında idi. Bankalardan alınan kredilerin teminatı ise, borsaya açık olması nedeniyle, Türk Telekom hisseleriydi.
Bunun yanında Türk Telekom tarafından 2005 ile 2018 yılları arasında 6,54 milyar dolar da OTAŞ firmasına dolayısıyla Hariri ailesine temettü (kâr payı) olarak ödendi.
Dolayısıyla bankalardan çekilen ve ödenmeyen kredi ile birlikte tahsil edilmiş milyarlarca dolarlık kâr payı da eklendiğinde ülkemizin uğradığı zararın büyüklüğü ortaya çıkmaktadır.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’ndan iletilen resmi bildirime göre, OTAŞ’ın, Türk Telekom’da bulunan %55 oranındaki hisselerinin, OTAŞ’a kredi veren bankaların paydaş olacağı bir ortak girişim şirketi (SPV) aracılığıyla devralınmasının Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından uygun görüldüğü bildirildi.
Kredinin 1,5 milyar doları Akbank, 1 milyar doları Garanti Bankası, 500 bin doları ise İş bankasından ve geri kalanı diğer yabancı bankalardan alınmıştı.
Ancak devir alınan sadece 4,75 milyar dolarlık OTAŞ kredisi ve faizi değil. Bunun üzerine Türk Telekom’un 24 Temmuz 2018 tarihli 1.ci yarı finans raporuna göre 26 milyar TL kısa ve uzun vadeli yükümlülüğü bulunuyor. Bunun da %55’i bankalara geçmiş oluyor.
35 milyon km bakır kablo altyapısı ve gayrimenkulleri ile özelleştirilen Türk Telekom’un elinde bugün ne kadar kaldığı belirsiz bakırlar (2013’de satış ihalesine çıkılmıştı) ve sadece 310 bin km civarı fiber altyapı var. Fiber altyapının acilen milyon km düzeyine arttırılması yani yatırım yapılması gerekiyor.
Bu bilgiler çerçevesinde;
- Türk Telekom’un özelleştirilen %55’i şimdi bankalara geçiyor. Sizce bankalar bu devir işlemi sonrasında yönetimi ele alabilecekler mi? Türk Telekom’un yönetiminde değişiklik olacak mı?
- Özel sektörün kredi riskleriyle uğraşan ve hisse değerleri tüm bankalar da olduğu gibi son bir yılda düşen bu bankalar, Türk Telekom’u nasıl yönetecekler?
- Türk Telekom Borçlarını vatandaşlar haberleşme zamları ile mi ödeyecek?
- OTAŞ ülkemizden 6,54 milyar dolar da temettü götürdü. Krediyi ödemediklerine göre, özelleştirme bedelini de ödememiş oluyorlar. Yani ihale şartları yerine gelmemiş oluyor. OTAŞ’ın sahibi Haririlerden, sadece ödemedikleri borçlar değil, aynı zamanda temettülerin de geri alınması gerekmez mi? Bu konuda neden bir çaba görmüyoruz? OTAŞ’tan ya da Haririlerden Paralar Geri İstenecek mi?
- Hariri’lerin geçtiğimiz haziran ayında Tbank’taki hisselerini satarak, bu parayı dışarı çıkardıkları görüldü. Buna kimse müdahale etmedi. 4,75 milyar dolar borcu ödememiş bir firmanın böylesine büyük bir parayı çıkarması normal midir? Ne yapılmalıydı?
- Bankalardan çekilen ve ödenmeyen kredi ile birlikte tahsil edilmiş milyarlarca dolarlık kâr payı da eklendiğinde ülkemizin uğradığı zarar ne kadardır?
- Türkiye Hariri’lere yapılan bu hisse satışında, kredi borçları, temettü, elemanlarına ödenen maaşlar, projelerine ödenen paralar vb. on üç yılın sonunda sizce ne kadar para kaybetti? Ya da imtiyaz sürelerinin uzatılması gibi bir olay da olursa, ne kadar kaybetmiş olur?
