Türk Telekom’un telefon görüşmelerine 3 ay için son açıkladığı % 50 indirim, 0822’li hatlar için tam tersine zam şeklinde uygulanıyor. Bu da haklı pek çok tartışmaya yolaçarken, bu konuda en çok etkilenenler İnternet Cafe’ler oldu. Konuyla ilgili olarak Yusuf Andiç ile görüştük.
turk-internet.com : TieV nedir?
Yusuf Andiç : TieV, Tüm internet Evleri Derneğinin kısaltılmışıdır. Kahramanmaraş’a bağlı Afşin ilçesinde başlayan ve 3.yılında Türkiye geneline yayılmayı başaran bir mücadelenin meyvesidir. Web üzerinde CafelerBirligi.com adında bir platform olarak kurulan TieV, dernekleşme çalışmalarını İstanbul’da tamamlayarak bu ismi almıştır.
Kuruluş amacı; Türkiye’deki mevcut internet cafelerin aralarındaki iletişimi sağlamak, sorunlarına çözüm bulmak ve tek çatı altında toplamaktır. Bu bilinçle bireylerin bilgisayar-okur yazarlığını arttırmak da Tiev.net‘in ana hedefleri arasındadır.
turk-internet.com : Türkiye’de ne kadar internet cafe var?
Yusuf Andiç : Türkiye’nin her ilinde üyemiz bulunmaktadır. Üyelerimizle yaptığımız görüşmelerden internet cafe sayısının 12.000 civarında olduğunu düşünmekteyiz. Fakat İçişleri Bakanlığının ocak 2001 kayıtlarında bu rakam 7243 olarak yer almaktadır. Bu sayı sadece ruhsat sahibi işletmeleri göstermektedir (halen ruhsat alamamış yüzlerce işletme olduğu unutulmamalıdır).
turk-internet.com : Bir cafenin ortalama bağlantı fiyatları ne seviyede? Ortalama aylık gelirleri ve masrafları ne düzeydedir?
Yusuf Andiç : Günde ortalama 16 saat internete bağlanan bir internet cafenin Türk Telekoma ödediği hizmet bedeli aylık 350 – 400 milyon arasındadır. Bu tarife 56Kb/s Dial-up bağlantılar için geçerlidir. Kablonet kullanan internet cafeler ise en düşük 64Kb/s için aylık 32.000.000 TL ödemektedir. Ayrıca bu tarifede saat sınırlaması yoktur.
Carpıklık gözle görülür şekilde anlaşılmaktadır. Daha kısa ve daha yavaş internet diğerinden 10 kat pahalıya gelmektedir.
İnternet cafelerin gelir ve masrafları bulundukları yer, pc sayısı ve bağlantı ücretlerine göre değişiklik göstermektedir. İşlek bir yerde bulunan, Dial-up bağlantılı ve 10 bilgisayara sahip bir internet cafenin ortalama aylık geliri 1,500.000 – 2,000,000 TL arasında değişmektedir (bu değerlendirmede 1 saatlik kullanım ücreti 1 milyon olarak hesaplanmıştır). Aylık gider de 1 – 1,5 milyar arasındadır (Güncelleme : YTL öncesi rakamlardır).
turk-internet.com : Maliyetlerin içinde ne tür giderler var? En büyük gider nedir? Cafe’ler internet’e genel olarak nasıl bağlanıyor?
Yusuf Andiç : Genel bir değerlendirme yapmak gerekirse; kira, elektrik, telefon, teknik problemler, internet bağlantı ücreti ve çalışanların maaşları sayılabilir. Türkiye’de bulunan internet cafelerin büyük bir çoğunluğu için en büyük gider internet bağlantı ücretidir. Türk Telekoma alternatif bir çözümün olmayışı bunun nedenleri arasında gösterilebilir.
turk-internet.com : Internet Cafe müşterileri kimlerdir?
Yusuf Andiç : 2 yıl önce bu sorunun cevabı daha belirgindi. İnternetin yaygınlaşmasıyla birlikte internet cafe müşterilerinde değişiklik görülmeye başlandı. Hemen her yaştan ve konumdan insan internet cafeleri kullanmakta ve internetin sunduğu geniş olanaklardan faydalanmaktadır.
İnternet cafeler gençliğin bir iki saat içinde elektronik postalarını kontrol ettikleri, grup oyunları oynadıkları, “chat” yaptıkları veya arkadaşları ile ödevleri hakkında araştırma yaptıkları ve sosyal alışverişin gerçekleştiği mekanlar olarak ta değerlendirilebilir. Çünkü kafe kültürü, internet, canlı gösteriler ve kullanıcılar için destek sağlama gibi olayları birleştirir.
turk-internet.com : Internet Cafe’lerin DSL ya da Kablo bağlantısı (yani broadband) kullanımını istiyorsunuz. Bu mümkün ve yaygın olsaydı bunun ne gibi avantajları olabilirdi sizce?
Yusuf Andiç : İnternet cafeler ülkemizin içinde bulunduğu ekonomik şartlar gözönüne alındığında önemli bir misyon üstlenmiştir. 1995’li yıllarda bilgisayarları sadece televizyonlarda gören insanlar, internet cafeler sayesinde bilgisayar ve internetle tanıştı. İçinde bulunduğumuz ekonomik kriz ve bilgisayar fiyatlarının hala herkes tarafından satın alınabilecek seviyede olmaması, bağlantı ücretlerinin yüksek olması nedeniyle, ülkemiz, internete erişimde beklenen patlamayı yapamadı. Eğer DSL veya Kablonet yaygınlaşmış olsaydı arzulanan hedefe daha hızlı erişilebilir ve toplumun her kesimine internetin sunduğu geniş seçenekler yelpazesi ulaştırılabilirdi.
turk-internet.com : Peki mevcut durumda.. internet cafeler açısından nasıl bir durum oluştu?
Yusuf Andiç : Biraz geriye gidersek 1996 yılında internet cafelerde 1 saatlik
kullanım ücreti ortalama 1.000.000 TL idi. Bugüne baktığımızda bu fiyatın hala
değişmediğini görüyoruz. İşletmeci açısından bakıldığında bunun bir çok nedeni sayılabilir. Fakat kullanıcı açısından değişiklik gözlenmemektedir. Hatta bu fiyat uzun yıllar yarı yarıya düşerek tekrar bu seviyeye yükselmiştir.
Bu bilgiler ışığında ülkemizde internet cafe işletmeciliğinin sürekli geriye gittiğini söyleyebiliriz. Çünkü maliyetler sürekli artmakta ve gelirlerde değişiklik gözlenmemektedir.
Son yapılan zamlarla birlikte 1 saatlik internet bağlantı ücreti 750.000 TL’den 910.000 TL’ye yükselmiştir (vergiler dahil). Bu durum özellikle küçük işletmelerle, ev kullanıcılarını etkilemiştir. Küçük işletmelerde tüm giderlerin, bilgisayar başına maliyetinin hesaplanması sonucunda şu sonuçla karşılaşılmıştır; bilgisayar başına 1 saatlik bağlantı ve kullanım 870.000 TL’dir.
Maliyet böyle olunca işletmeler için “internet” cazibesini kaybetmiştir. Bu durum internet cafeleri yeni çözümler üretmeye yöneltmiştir. Bu çözümlerden en fazla tercih edileni, belli bir müşteri sayısına ulaşılmadan internete bağlanılmaması. Tek sorumlunun Türk Telekom olduğunu söylemek acımasızlık olur. Fakat en büyük pay yine TT’ye ait.
turk-internet.com : Ne tür bir talebiniz var? Açar mısınız?
Yusuf Andiç : TT, Dial-up bağlantı ücretlerini düşürmelidir. Ücretsiz olsun
demiyoruz fakat makul bir seviyeye çekilsin. Böyle bir uygulama yapılırsa TT’nin internet gelirlerinde bir düşme olacağına inanmıyorum.
İnternet bağlantı ücretlerinin düşürülmesi, kullanım süresiyle –
kullanıcı sayısını arttıracağından TT hem sektördeki imajını düzeltecek hem de maddi kayba uğramayacaktır. Bu bağlamda mevcut tarifelerin %50 aşağıya çekilmesi bir çok sorunu çözecektir.
turk-internet.com : Bu talebinizin gerekçesi nedir? Sizce bu teklifiniz Türkiye’de ne kadarlık bir kullanıcıyı (nüfusu) ilgilendiriyor?
Yusuf Andiç : En büyük gerekçe, insanlarımızın iletişime olan ihtiyaçlarının karşılanmasıdır. Gerekli düzenlemeler yapılırsa Türkiye internetinin gelişmesinin önündeki en büyük engeller aşılır. Bu talep Türkiye’de tahmin edilen 5 milyon internet kullanıcısını doğrudan, interneti
kullanmak isteyipte bu imkana sahip olamayan milyonlarca insanı dolaylı olarak ilgilendirmektedir. İnternet kullanımının %42’sinin internet cafelerden gerçekleştiği bilindiğine göre, internet evleri (cafeler) için özel tarifeler uygulanması da problemin çözümünde ciddi rahatlamalar sağlayabilir.