Gazetelerin tirajlarını, satış sonrasında dağıtım şirketleri kamuoyuna açıklıyor… Televizyonlarda rating ölçümlemesini AGB yapıyor; bu şirket, televizyon izleme alışkanlıklarını denetliyor ve sonuçlarını da kamuoyu ile paylaşıyor…
İnternet’te ise, trafik ölçümlemesi, diğer mecralardan farklı olarak, ‘gerçek zamanlı’ (real time) yapılıyor. Siteye şimdi, şu anda kaç kişinin girdiğini, hatta kimlerin girdiğini bile görebiliyorsunuz… İnternet, ziyaretçi trafiğinin ölçümlenmesi adına inanılmaz bir teknoloji üstünlüğüne sahip iken, Türkiye’de bu üstünlük henüz kullanılamıyor…
Çünkü Türkiye’de, İnternet ziyaretçilerinin sayısını ve niteliğini ölçümleyecek ‘oluşumlar’ bulunmadığı gibi, bu amaçla üretilen ‘yazılımlar’ (bilgisayar programları) da kullanılamıyor… Çok az sayıda web site, kendi sitesine yönelik trafiği analiz edebiliyor…
İNTERNET’İN ‘TİRAJ’ RAPORCUSU
İnternet üzerinde, çok önemli bir ‘tiraj’ raporcusu var. Adı, ALEXA…
ANCAK
Alexa’nın tiraj raporu, aslında tam da gerçekleri yansıtmıyor… Çünkü Alexa, internet’e girip de dolaşan herkesin nereye gittiğini takip etmiyor… Sadece, kendi ‘yazılımını’ kullanan insanları takip ediyor; onların nereye, hangi sitelere gittiklerine bakıyor; onların ziyaretlerinden bilgi toplayıp, tüm İnternet’e ilişkin çıkarsamalar yapıyor…
Alexa, aslında bir tür İnternet ratingcisi gibi çalışıyor… Tüm televizyon izleyicilerini takip etmek mümkün olmayacağı için, rating kuruluşları, toplumu örnekseyen bir grup belirliyor; ve onların davranışlarını izleyerek, tüm izleyicilerin ‘izleme alışkanlıklarına’ ilişkin sonuç çıkarıyorlar…
Alexa’nın yaptığı da bir tür böyle bir iş… Eğer İnternet’te dolaşırken, Alexa bana yol göstersin demiş ve gidip Alexa.com’dan bir yazılım indirmişseniz, sistem sizi izlemeye başlıyor…
Ancak Türkiye’de bu sistem, biraz kötüye kullanılıyor. Bakın nasıl kötüye kullanılıyor? Alexa’nın sınırlı sayıda kullanıcısı var… Örneğin yaklaşık 3 bin civarında Türk, bu yazılımı kullanıyor… Ve bu yazılımın rehberliğinde, Türkçe sitelerde dolaşıyor… Alexa kullanıcısı Türklerin ziyaret ettikleri siteye göre, Türklerin en çok ziyaret ettikleri siteler belirleniyor… İşte bu noktada, sitelerinin ne kadar çok trafik çektiğini göstermek isteyen birileri, Alexa’yı kendi bilgisayarlarına yükleyip, sadece kendi sitelerine girip çıkmaya başlıyorlar…
Böylece ne oluyor? Alexa’nın sonuçlarına göre, kendi siteleri, en çok ziyaret edilen siteler arasında hızlı bir yükselişe geçiyor. Bir durumu söyleyelim de dumur olun: 6 ay önce Alexa’nın listesindeki sıralamada, 40 bininci sırada bulunan siteler, bugün, bu üçkağıt sayesinde 3 binler civarında bir yerde bulunuyor. Yaa…
* Nevzat Basım – NetHaber.com Genel Yayın Yönetmenidir.
