Dünya çapında genişleyen özel taksi servisi dünyanın pek çok şehrinde taksiciler tarafından protesto edilirken, şimdi Suudi kadınların protestosuna maruz kaldı. Taksi servisi Uber’in, Suudi Arabistan Kamu Yatırım Fonundan 3,5 milyar $ yatırım alma planları Suudi kadınları kızdırdı. Uber bu yatırımla OrtaDoğu pazarında güçlenmeyi hedefliyor ve şirketin değeri 62,5 milyar $’a çıkıyor ama araba kullanması yasak olan Suudi kadınlar şirketi protesto ediyorlar. Bu da bir problem çünkü Uber’in Suudi müşterilerinin % 80’i kadın.
Suudi kadınların araba kullanmaları yasak olduğu için arabayla bir yere gitmek için ya şoför tutmak, ya da bir aile ferdini beklemek zorunda. Şöfor tutmak ise ucuz değil. Araba kullanma yasağını kaldırtmak için 10 yıldır talep ve protestolarda bulunuyorlar.
Suudi kadınların kızmalarının nedeni de bu paralelde. Bu yatırımın Suudi kadınların araba kullanma yasağının kalıcı olacağına bir işaret olduğunu öngörüyorlar. Bu nedenle sosyal medyada سعوديات_يعلن_مقاطعه_اوبر# (Saudi women announce Uber boycott) hashtag ile telefonlarından Uber uygulamasını silmekte olduklarını gösteren protesto mesajları gönderiyorlar.
Yatırımı duyuran resmi Suudi Basın Ajansı bu yatırımın, sürüş yasağını nasıl etkileyeceğini açıklamadı. Uber ile yapılan anlaşma, Suudi Kamu Yatırım Fonu’nun bugüne kadarki en yüksek profilli yurtdışı yatırımı olarak tanımlanıyor. Bu paraya yeni bir servis kurmak da mümkündü ama Suudilerin petrol dışı kaynaklar aradığı belirtiliyor.
Zaten Kamu Yatırım Fonu, petrol rezervlerinden elde edilen gelirleri yatırıma çevirmek ve ülkeyi kalkındırmak amacıyla Suudi krallığı tarafından kuruldu. Yatırım sonrasında Suudi Arabistan kamu yatırım fonu Genel Müdürü Yasir El-Rumayyan, Uber’in yönetim kurulunda yer alacak.
Uber sözcüsü Jill Hazelbaker ise New York Times’a yaptığı açıklamada kadınların araba kullanmalarına izin verilmesini istediklerini ama bunun olmadığı bir ortamda Uber’in Suudi kadınlarına daha önce ellerinde olmayan muhteşem bir olanak sunduklarını, bununla da inanılmaz derecede gururlu olduklarını söyledi.
Uber ise güçlü biçimde yayılmayı düşündüğü Orta Doğu pazarına 250 milyon dolar tutarında yatırım yapacağını açıkladı.
Yakın zamanda Toyota ve Volkswagen, Uber ve İsrailli taksi paylaşım şirketi Gett ile ayrı ayrı ortaklık anlaşması yaptılar. Uber’in Toyota ile anlaşması, Apple şirketinin Çin’deki taksi hizmeti Didi Chuxing’e 1 milyar dolarlık yatırım yapmasının ardından geldi. Mart ayında General Motors Uber’in ABD’deki rakibi Lyft şirketine, sürücüsüz araç ağının geliştirilmesi için 500 milyon dolar yatırım yapmıştı.
Protestocu Suudi kadınlarından birisinin tweetini aşağıda göreceksiniz.
#سعوديات_يعلن_مقاطعة_اوبر حذفت التطبيق 👍🏻 pic.twitter.com/pU464ZTZmj
— Reem ♊ (@Reem_119_14) June 2, 2016