WikiLeaks bugün herkesin tanıdığı bir web sitesi. Irak savaşıyla ilgili belgeler, Afganistan savaş günlükleri, ABD diplomatik kablolarının yayını gibi dünyayı sarsan ve gündem belirleyen ifşaatlara imza atan bu sitenin, aslında 2006 yılında kurulmasına karşın, tüm dünyada ün kazanması bundan tam 2 yıl önce yani 5 Nisan 2010 tarihinde Collateral Murder videosunun yayınıyla gerçekleşti. Söz konusu video, Irak savaşında ABD ordusunun masum insanları öldürmesini gözler önüne seriyor.
WikiLeaks sitesi, 5 Nisan 2010 tarihinden önce, başta Kenya’daki yargısız infazlar, Peru petrol skandalın ve İklim Değişikliği Araştırma Merkezi’ne ait tartışmalı mailler olmak üzere pek çok önemli belge yayınlamıştı. Hatta WikiLeaks’in kurucusu Julian Assange, Kenya’daki yargısız infazları gün ışığına çıkarttığı için Uluslar arası Af Örgütünden 2010 yılında Yılın Gazetecisi ödülünü almıştı. Ancak gerek WikiLeaks’i gerekse de Julian Assange’ı bir anda üne kavuşturan ifşaat, Irak’taki Amerikan askerlerinin 2’si Reuters haber ajansına bağlı toplam 8 sivili öldürdükleri videonun gün yüzüne çıkartılması oldu.
5 Nisan 2010 tarihinde, yani bundan tam 2 yıl önce yayınlanan görüntülerde Reuters haber ajansından 2 habercinin ve 6 kişinin silahsız oldukları halde ağır silahlarla vurularak öldürülmeleri yer alıyordu. ABD Ordusu, yaptığı açıklamalarda saldırının silahlı olduğu bilinen bir gruba karşı yapıldığını ve 8 kişinin istenmeyen Sivil Kayıp olduğunu açıklamıştı. Reuters’in Bilgilendirme Yasası çerçevesinde yaptığı başvuruların ve bu görüntülere ulaşma çabalarının sonuçsuz kaldığını ve görüntülerin ancak WikiLeaks tarafından sızdırılınca kamuoyuna ulaştığını belirtmekte fayda var.
Bu videonun yayınlanmasının hemen ardından, Pentagon yaptığı açıklamalarda WikiLeaks sitesini sert bir dille eleştirdi ve ABD ordu mensuplarının hayatlarının risk altına sokulduğunu ileri sürdü. Ancak WikiLeaks, Pentagon’un bu açıklamaları karşısında geri adım atmadı ve ardı ardına Irak savaşıyla ilgili belgeleri, Afganistan savaş güncelerini ve ABD Diplomatik yazışmalarını yayınlayarak duruşunu netleştirdi. Pentagon ve ABD yönetimi, her yeni ifşaattan sonra “ABD vatandaşlarının hayatlarının risk altına sokulduğu” repliğini yinelemeye başladı.
Pek çok kişiye göre ABD, bu yayının ardından bir dezenformasyon savaşına girişti ve Julian Assange’ın ve WikiLeaks’in itibarsızlaştırılması için elinden geleni yapmaya başladı. Dolayısıyla bu açıdan değerlendirildiğinde, bundan 2 yıl önce yayınlanan Collateral Murder, yani Sivil Cinayet (askeri jargonda sıklıkla kullanılan Sivil Kayıp tanımlamasından yola çıkılarak yapılan kelime oyunu) ABD ile WikiLeaks arasındaki iplerin kopma noktasını simgelemekte.
Son bir not olarak belirtmeliyiz ki Collateral Murder videosundan yola çıkılarak hazırlanan ve o olaya şahit olarak 2 yaralı çocuğun kurtarılmasını sağlayan ABD eski askeri Ethan McCord’un o günü anlattığı bir kısa belgesel bu sene Akademi Ödül Töreni’nde Oscar için yarıştı. “Incident in New Baghdat” adlı kısa belgesel Oscar’ı kazanamamış olsa da Ethan McCord’un 2011’de yaptığı ve yukarıdaki videoda izleyebileceğiniz açıklamalar, ABD’de pek çok kişinin ordu kavramını yeniden sorgulamasına yol açacak cinsten.