1989’da Avrupa Parçacık Fiziği Laboratuvarı CERN’de çalışan bir bilim adamı olan Tim Berners-Lee, küresel bilgi paylaşımı için İnternet tabanlı bir hiper ortam girişimi olan World Wide Web’i yaratmış, ilk web istemcisini ve sunucusunu 1990 yılında yazmıştı. Şimdi 31 yıl sonra, World Wide Web’i icat eden Sör Tim Berners-Lee, onu yeniden tasarlama görevinde.
Tim Berners-Lee 2018 yılında kurduğu “Inrupt” isimli şirketle, bugün web için yeni bir veri mimarisi öne sürdü ve “Solid” isimli sunucuları tanıttı. Bu kurumlar / şirketler için bir veri yönetim platformu.
Berners-Lee’nin sunucuları şimdiden İngiltere Ulusal Sağlık Servisi (NHS), NatWest bankası ve BBC dahil olmak üzere çok sayıda büyük müşteriye sahip.
Kişisel veriler “kapsüller” halinde toplanıyor
Berners-Lee’nin kurucu ortağı ve CTO’su olduğu Inrupt, daha fazla merkezi olmayan bir internet inşa etme hedefini gerçekleştirmeye bir adım daha yaklaştığını duyurdu [1]. Lee kendi duyurusunu “çok önemli bir dönüm noktası” şeklinde tanımladı ve Solid’in dünyaya çıkmasının “sadece verilere olan güveni geri kazandırmakla kalmayıp aynı zamanda hayatlarımızı da iyileştirecek çığır açan yeni fırsatlar yaratacağını” umduğunu ekledi ve bu açık kaynak projenin daha adil, daha merkezi olmayan bir internet yaratacağını belirtti.
Solid, internetteki veri depolarını kaldırıyor ve daha fazla erişimli ağlar yaratıyor. Berners-Lee, web’in şu anda bireysel kullanıcıların kendi verileri üzerinde çok az güce sahip olduğu “sosyal ağ silolarına” böldüğünü söyledi. Solid’in ise, insanların verilerini daha çok taşınabilir hale getirmeyi hedefleyerek, bireylere tüm kişisel verilerinin internette nasıl hareket edeceği konusunda daha fazla kontrol sağlayacağı kaydediliyor.
Blog gönderisinde Berners-Lee, mevcut veri depolamanın sömürüye yol açtığını ve kişisel verilerin kötüye kullanıldığına dair artan sayıda şüphe ve örnek olduğunu söyledi.
Berners-Lee, 2018’de Solid’in lansmanını duyurduğunda, eş zamanlı olarak Inrupt adında bir şirketin kurulduğunu da duyurdu. O zamandan beri Inrupt 29 geliştiriciden oluşan bir ekibe dönüştü, CEO John Bruce Business Insider’a verdiği demeçte ve hem sözleşmeli ortaklarla hem de açık kaynak topluluğuyla Solid’i göndermeye hazır hale getirmek için çalışıyor.
Berners-Lee, “Arada sırada bazı büyük sosyal ağlar yere bir sürü özel veri bırakıyor” dedi. “[İnsanlar] geçmişte ‘pekala, bu büyük sosyal ağları kullanmamız gerektiğini çünkü dünyanın işleyişinin başka bir yolu olmadığını’ varsaydılar, ancak bu pek çok cephede zorlanıyor,” diye ekledi.
Solid’in amacı, insanların verilerini sosyal medya devlerinin bulamayacağı yerlerde kilitlemek değil. Bunun yerine, bireylerin “bölmeler” olarak adlandırdığı çeşitli kişiselleştirilmiş merkezleri kullanarak verilerinin nereye gidebileceğini kontrol etmelerini çok daha kolay hale getirmek şeklinde tanımlanıyor.
turk-internet.com okuyucuları için bu konuyu derinlemesine inceliyor olacağız.