Bu yazının önceki bölümlerini
başlıkları altında okuyabilirsiniz.
Her XML belgesi, o belgenin türünün XML olduğunu gösteren bir belirtimle başlar. XML belirtimi zorunlu olmamakla birlikte, belgede yer almasının uygulamada yararı vardır. Belirtim aşağıdaki kadar basit olabilir:
–
Ya da karakter tablosu seçimi(encoding) ve tek başına işleyebilmenin(standalone) tercihli özelliklerini kullanarak şu halde kullanılabilir:
–
Karakter tablosu seçimi sayesinde XML ayrıştırıcı metnin hangi karakter tablosunu kullandığını belirleyebilir ve böylece belgeyi okuyup Tekbetik’e (Unicode) (makinaların anlayabildiği “tamsayı dili”) dönüştürebiliyor.
Tek başına işleyebilme özelliği ise XML belgesinin başka, harici belgelere bağlı olup olmadığını belirler.
Çoğu zaman bunların özelleştirilmemiş halini Kabul etmek ve bu iki özelliği belgeye katmamak yeterli olacaktır.
Belge Türü Belirtimleri
Genellikle kısaca “BELTÜR (DOCTYPE) belirtimi” adı verilen Belge Türü Belirtiminin amacı bir XML belgesini bir Belge Türü Tanımı’na (DTD) bağlamaktır. Şansıma, bu isimler ve kısaltmalar üzerinde oynanan çok kafa karıştırıcı bir oyundur; bununla birlikte bu ikisi arasında bir ayrım vardır. BELTÜR bağlantıyı kurarken DTD yolun kurallarını koyar. Bir DTD hangi bayraklara ve özelliklere izin verildiğini, bunların nerelere yerleştirilebileceğini ve de belli bir belgede yer alabilip alamayacağını belirtir.
XML’nin faydalarından biri, genişleyebilme özelliğini muhafaza ederek ortak standartlara güçlü uyumluluk sergilemek iken, XML nitelendirmesiyle birlikte gelen DTD bunu gerçek dünyada gerçekleştirmeye yarar.
BELTÜR’in neye benzediğine bir örnek:
–
Bu örnekte MovieCatalog kök belge unsurunun adıdır (bunu Unsurlar başlığı altında irdeleyeceğiz) Bu zorunludur ve DTD’yi tüm unsurlar ağacına bağlar. SYSTEM anahtar sözcüğü ve onu izleyen URL adresi, belgenin karşılık gelen DTD dosyasının aynı ya da harici bir dosya sisteminde yerleştirilmesine olanak tanır.
DTD’ler biraz kafa karıştırabilir ve birkaç XML belgesiyle çalışıncaya kadar pek bir anlam ifade etmez. Bu yüzden, şimdilik bunların ne olduklarını ve niye önemli olduklarını anlamak yeterlidir.
Belge Türü Betimlemelerinin anlatıldığı 3.bölümü XML’in Temelleri ; Ana Kavramlar – 3 başlığı altında okuyabilirsiniz.