“Belediyenin 6 engelli ve 4 eski hükümlüyü iş sahibi yapmak için yaptığı duyuruya Türkiye genelinden 5 bin 695 kişi başvurdu.” Yaklaşık 1 ay önce gazetelerde yer bulan bu haber, aslında pek çokları için tanıdık sayılır. Ya da, “falanca şehirdeki falanca fabrikası başbakan ve beraberindekilerin de katıldığı bir törenle hizmete açıldı” gibisinden yaldızlı yazılar gazetelerin baş sütunlarını süsler.
Türkiye’den, binlerce kilometre uzakta, ABD’de bile benzer haberlere rastlamak olası. Bugünlerde, dünyanın, otomotiv üssü sayılan Michigan’da, sadece 100 kişiye istihdam sağlayacak bir fabrikanın açılışı bile devletin ve sanayinin önde gelen isimlerini bir araya getirmek için yetiyor.
Son 10 yıl içerisinde, endüstride 800 binden fazla nitelikli çalışanın işini kaybettiği eyalette, elektrikli otomobil bataryaları üretecek olan tesis, sağlayacağı 100 kişilik istihdama rağmen GM Başkanı Fritz Henderson’u açılışa getirecek kadar önemli. Gözlemciler, Michigan’ın durgunluktan diğer eyaletlere nazaran daha fazla etkilendiğini belirtiyorlar. Burada, dikkat çekmek istediğimiz konuyu; yöneticiler giderek artan yeşil-çevreci teknolojileri eskilerinin yerine ikame etmeleri ve böylelikle ekonominin devamlılığını sağlamaları oluşturuyor.
Michigan, devlet tarafından girişimcilere alternatif enerji projelerine yatırım yapılacak bir eyalet olarak sunuluyor. Devlet, bu amaçla, vergi kolaylıkları da sağlıyor. Eyaletin kadın valisi Jennifer Granholm, yasamadan Ford’a ait üretim tesisine daha fazla yatırım kolaylığı sağlanmasını talep etti. Federal ve eyalet yönetimleri, yeni istihdam olanaklarının yaratılması için canla başla çalışıyorlar. Her gün çığ gibi büyüyen işsizlik, ülkemizde de yöneticilerin benzer yaklaşımlar sergilemeleri gerektiğine işaret ediyor.
Çokuluslu yatırım stratejisi izleyen şirketler, kendilerine daha büyük değer sunabilen ülkelere yöneliyorlar. Türkiye’de, hükümetin açıkladığı teşvik paketinin ardından, geçtiğimiz günlerde aralarında otomotiv şirketlerinin de olduğu 4 şirket 3 gün içerisinde 520 milyon dolarlık yatırım yapacaklarını duyurmuştu. Benzer şekilde, Kaliforniya’dan Clairvoyant Energy, Teksas’tan Xtreme Power ve İsviçre’den Oerlikon Solar talep ettikleri vergi kolaylıklarının sağlanması durumunda Michigan’da yeni tesisler kurmak istediklerini eyalet yetkililerine bildirdiler. Wixom olarak isimlendirilen projenin hayat bulması durumunda 4 bin kişiye iş olanağı yaratılmış olacak.
Beyaz eşya üreticisi Elektrolux’ün, sadece 1 fabrikasını kapatmasıyla 3 bin kişinin işsiz kaldığı Greenville’de, güneş panelleri üreten United Solar Ovonic, 400 kişiye sağladığı istihdamla yeni bir umut kapısı olmuş. Öyle ki, halk, kasabanın adını “daha yeşil” anlamına gelen Greenerville olarak telaffuz eder olmuş.
Michigan eyaletinde, yeşil teknolojilere dönük istihdamın artırılması amacıyla 2005 yılından bu yana yürütülen çalışmalar neticesinde sektörde yüzde 8’lik bir iyileşme sağlanmış. Halen 35 bin kişiye tekabül eden bu rakam, tüm eyaletteki işgücünün yüzde 1’ini ifade etse de sayının daha da artacağı beklentisi insanları umutlandırıyor. Eyalet yetkilileri, batarya üretimi projeleri kapsamında, gelecek 1.5 yıl içerisinde 7 bin, 2020’ye kadarsa 40 bin kişinin istihdam edilmesinin beklendiğini belirtiyorlar.
Yukarıdaki satırlardan da anlaşılacağı üzere hikaye hep aynı. Her kes, aş ve iş derdinde. Hükümet ve lokal idarecilere yeni yatırımların teşvik edilmesinde büyük görevler düşüyor.