Biz buna “Etiket-Sonrası” Şok diyoruz.
“Yazılım tıpkı bir tekne gibidir” diyor intranet yazılım şirketi Başkanı Scott Testa ve ekliyor: “Yazılımın en pahalı kısmı satın alma fiyatı değildir. Aynı teknede olduğu gibi onun gerçek bedeli bakımı ve satın aldıktan sonra doğacak tüm yan masraflarıdır.”
Gerçekten de analizler gösteriyor ki şirketler ortalama olarak yazılıma harcadıkları her bir dolara karşılık olarak 1 ila 5 dolar arasında tanışma ve teknik destek masrafı yapıyorlar.
“En büyük gizli masraf, yazılım paketini iyi bilenler dahil, çalışanların öğrenme ivmesidir” diyen yazılım geliştirme firması Abstract Edge’in teknolojiden sorumlu müdürü Scott Paley şöyle devam ediyor : “Microsoft Office kadar basit birşey de bile eğitim gerekiyor. Çünkü bugünlerde onunla birlikte işleyen her tür grup-yazılımı var. Eğer kuruluş bu ek yazılımlardan yararlanmak istiyorsa bünyesindeki herkesi bu olanaklar konusunda da eğitmek zorunda.”
Bazı işletmeler şekilci eğitim masrafından kaçınacak ve onun yerine çalışanları arasında bilenlerin bilmeyenlere öğretmesi yoluna gidecektir. Bu yolla ilk bakışta para tasarrufu sağlanabilir ama bu seferde kaybolan verimlilik açısından başka masraflar ortaya çıkacaktır. Her iki şekilde de, para işletmeden çıkmaktadır.
Aynı şey destek sözleşmeleri için geçerli olabilir. Yüksek-seviyeli bir uygulama yazılımı için yapılacak destek sözleşmesi her yıl 15,000 $’ı bulan satın alma fiyatının yüzde 18’i üzerinden işleyebilir. Daha küçük yazılım ürünlerinde bile çoğu zaman zorunlu olduğundan değil ama onun dışındaki tüm sebeplerden dolayı masraflı hizmet sözleşmesi yapılmak durumunda kalınıyor.
“size her yıl o yazılımın yeni bir sürümünü vereceklerdir ama yazılım paketinin sadece iki sürümünü destekleyeceklerdir.” diyen belge-yönetim çözümü sağlayıcı ManaSyst Şirketinin kurucusu, sahibi ve Başkanı Bruce Franklin sözlerini şöyle sürdürüyor: “Bu yüzden, birisine bir konuda bir soru sorabilmek istiyorsanız yıllık olarak fiyatın yüzde 18’ini ödemek ve yeni özellikleri isteseniz de istemeseniz de yazılımın tüm geliştirmeleri edinmek zorundasınız.”
Bu süregelen destek meselesi küçük işletme sahiplerinin en önemli kaygılarından birisi. Üretici’nin sağladığı ilk 90 gün ücretsiz destek, genellikle işletme sahiplerini ilk bağımlılaşma sürecine sokarken, birçok işletme sahibi uzun vadede de destek gerektiğini farkedeceklerdir.
İşletmeciler ya masrafı ceplerinden ödeyip destek sözleşmeleri yaparkar ya da üreticinin arama-başına-ücretlendirmeli destek hatlarını aramak riskine girerler. Bu risklidir çünkü ücretlendirme arama başına 25 $’dan başlamaktadır.
Kuşkusuz, destek masraflarını ödemenin daha az pahalı yolları da var ve gizli masraflar da denetim altına alınabilir. Örneğin çalışanlarınızın yazılımı kurcalayarak zaman kaybetmelerine izin vereceğinize bir eğitici görsel program satın alın. Çetrefilli bakım konularında, bünyenizdeki nispeten tecrübesiz çalışanlara güvenmek yerine dış-kaynaklanma yapıp uzmana başvurun.
Sonuç olarak yazılım yine de, her zaman için, etikette yazandan daha masraflı olacaktır. Bununla birlikte bu masrafların gizli olması şart değildir.
Yeni bir yazılım satın almadan önce “yazılımı kullanan müşterilerle konuşun” diyor Testa ve ekliyor: “Onlara hizmet ve bakımla ilgili deneyimlerini sorun. Öğrenme ivmesi hakkında soru sorun.” Bunlar maliyeti düşürmez ama en azından bütçenizi bu masraflara göre ayarlayabilmenizi sağlar.
Paley, daha büyük alımlar için girişimcilerin kendilerine satın alma kararı vermekte rehberlik edebilecek bağımsız bir danışman tutmalarını tavsiye ediyor: “Bu, bağımsız birisi olmalıdır.” Diyen Paley şöyle devam ediyor: “bu kişi, bir sistemi eklemek ya da size bir sistem satmak için değil, sadece maliyetleri değerlendirmenizde size yardım edecek birisi olmalı.”
Yine en iyisi: Hiçbir yazılım almayın gitsin.
“Ben abonelik-tarzı bir fiyatlandırma biçimine doğru gittiğimize inanıyorum ve bir küçük işletme sahibi için bence bu o kadar kötü bir yol değil.” diyen Franklin bu ‘talep-üzerine-bilgisayarcılık’ modelinde “kaydınızı yaparsınız, yazılım için abonelik ücreti ödersiniz ve sizden her ay para alırlar. Uzun vadede bir küçük işletme için en iyisi bu olur çünkü lisans için gereken parayı en başka vermek zorunda kalmayacaksınız ve sonradan bu gizli masrafların da hiçbirisi çıkmayacak.” şeklinde konuştu.