Z kuşağını anlamaya çalışırken, onlarla nasıl iletişim kuracağımızı nasıl birlikte çalışacağımızı düşünürken, “ok boomer” lafını duyduğumuz da oluyor. Nesiller arası çatışmanın son yansımalarından biri de bu “ok boomer” lafı. Bu laf da nereden çıktı derseniz, 1946-1964 yılları arasında doğanlara “baby boomer” deniyor. Bu nesilden birisi gençlere nasihat etmeye, onları suçlamaya ve kendilerini övemeye başlayınca kibarca ”ok boomer” diyor gençler. Yani “fazla uzatmayalım, ne diyorsan öyle olsun ama biz farklı düşünüyoruz” gibi bir şey demek istiyorlar. Bir yerde tartışmayı bitirmek, çatışmamak için ateşkes de denilebilir.
1980 ve 1990’lı yılların çocukları Y ve Z kuşağının sosyal medya tercihleri ve bu mecralardaki davranış biçimleri de diğer nesillere göre çok farklı. 11 Aralık’ta Wyndham Grand İstanbul Otel’inde yapılan #15Saniyede2019 etkinliğinde Tiktok açısından Türk kullanıcıların yılı nasıl geçirdikleri değerlendirildi. Tiktok, 2016 yılında bugünkü değeri 75 milyar dolar olan ByteDance adlı bir teknoloji devi firma tarafından kurulmuş. ByteDance’in %24’üne sahip olan Çinli milyarder Zhang Yiming ise 16,2 milyar dolarlık servetiyle dünyanın 9. büyük zengini ünvanına sahip. Günümüzde aylık 500 milyon kullanıcı sayısına ulaşan Tiktok aynı zamanda dünyanın en çok indirilen uygulaması.
Tiktok’un diğer sosyal medya uygulamaları Instagram, Facebook, Twitter gibi uygulamalardan farkı sadece 15 saniyelik videoların yüklenebilmesi. Bu videolar genellikle eğlenceli videolar olmakla beraber, eğitici, sosyal sorumluluk farkındalığı, bilimsel deneyleri, yemek tarifleri, makyaj ipuçları gibi pek çok konuyu da kapsayabiliyor. Amerika’da oyunlar dışında en çok yüklenen uygulama ve sosyal medya uygulamaları arasında ise birinci sırada. Tiktok, 2 yıl içinde Youtube, Facebook, Netflix ile rekabet eder hale gelmiş.
Tiktok’un sahibi olan ByteDance adlı firma aynı zamanda yapay zekâ alanında da önemli yatırımlar yapıyor. Paylaşılan videolar ve kullanıcıların beğenileri üzerinde çalışan algoritmalar, her bir paylaşım ve beğeni sonrası kişiler hakkında daha fazla bilgi sahibi oluyorlar. Örneğin bir video’yu sonuna kadar izlemiyorsanız, size bir dahaki sefere o tür bir video göstermiyor. Beğendiklerinizi daha uzun izlediğinizi varsayıyor. Youtube, Netflix gibi mecralardan farkı ise size önermiyor aksine zorunlu olarak belirli bir içeriği sunuyor. ByteDance, Tiktok’da Çin ve diğer ülkeler olmak üzere 2 farklı versiyon ile ilerliyor.
Tiktok nereden para kazanıyor derseniz reklamlardan ve emoji satışlarından. Bu satışları dijital paralarla yapabiliyorsunuz. Facebook’un sahibi Zuckerberg sosyal medya platformlarının 6/10’unun yani çoğunluğun Çin’de olmasından şikâyet ediyor. İnstagram, Whatsapp gibi uygulamaların Çin’de kullanılması yasakken Tiktok dünyanın her yerinde kullanılabiliyor. Hatta Tiktok’un yapay zekâ platformlarının dünyayı ele geçireceğini bile söyleyenler var. Dünyada 150 ülkede, 75 dilde kullanılan bu uygulama ile sonuçta 15 saniye içinde ne yapılabilir ki de diyebilirsiniz.
Türkiye’den bazı Tiktok istatistikleri:
- Aylık ortalama gönderi sayısı – 25 milyon
- Aylık ortalama video görüntüleme – 33,5 milyar
- Aylık ortalama içerik paylaşımı – 55,5 milyon
- Aylık ortalama beğeni – 1,7 milyar
- Sosyal Platform sıralaması – 2.
- (1. İnstagram, 2. Tiktok, 3.Snapchat, 4. Facebook)
2019’da Tiktok’da Türkiye’de en popüler içerik üreticileri ise şöyle:
- Cznburak – 11,3 milyon takipçi
- Nnursema – 5,2 milyon takipçi
- Ezgizem- 3,5 milyon takipçi
- golgee – 2,4 milyon takipçi
- Dilarakaçmazz – 2,3 milyon takipçi
- Cerenyaldz_ – 2,1 milyon takipçi
- Catforcee – 1,6 milyon takipçi
- Yakari7 – 1,5 milyon takipçi
- Cemresolmaaz – 1,5 milyon takipçi
- Tuğbarones – 1.5 milyon takipçi
Tiktok Y, Z kuşağı ve sonrasının daha çok tercih ettiği ve Çin orijinli bir sosyal medya platformu. Misyonlarını “Dünyanın hayal gücünü, bilgisini ve önemli anlarını öne çıkarıp paylaşmak”, bu sosyal medya uygulamasını ise “Yaratıcılığın samimi, ilham verici ve eğlenceli deneyim sunan videolar üzerinden ifadesini bulduğu bir platform” olarak tarif ediyorlar. Tabi ki her teknoloji gibi iyiye ve kötüye kullanmak mümkün diyerek tamamlayalım.